Washington Post gazetesi yazarı, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’dan (Jamal Khashouggi), 2 Ekim 2018’de İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu’na giriş yaptıktan sonra bir daha haber alınamadı. Yakınları gazetecinin, kendisiyle aynı sıralarda konsolosluğa giren 15 kişilik bir ekipçe Konsolosluk binası içerisinde öldürülüp yok edildiğine inanıyor. İstanbul Başsavcılığı, Kaşıkçı ile ilgili soruşturma başlatırken Suudi Arabistanlı yetkililerden Konsolosluğun aranması izni istendi.
Güvenlik kameralarında Kaşıkçı’nın 13:14’te Konsolosluk binasına giriş yaptığı görülüyor. Ancak buradan çıkış yaptığına dair ne konsolosluk içerisinden ne de sokak kameralarına ait bir görüntüye rastlanmıyor. Türk Arap Medya Derneği Başkanı Turan Kışlakçı, Cemal Kaşıkçı için, “Bize ulaşan bilgi öldürüldüğü yönünde. Bu kesinleşti” dedi. Cinayet, İstanbul Başsavcılığı’na bağlı savcı ve polis ekiplerinin Konsolosluk binasında ve Konsolosa ait rezidansta arama yaptıkları ve Konsolosun dokunulmazlıktan faydalanarak Türkiye’den ayrıldığı 15 Ekim’den sonra daha net ortaya çıktı (2-15 Ekim 2018).
Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili soruşturmayı sürdüren Türkiye, cinayet timini kapsayan 20 kişiye yönelik İnterpol düzeyinde Kırmızı Bülten çıkarılmasını sağlarken, sorumluları Türkiye’ye iade etmeye yanaşmayan Suudi Arabistan “idam” talebiyle yürüttüğü yargılamada dört duruşma gerçekleştirdi. Türkiye, zanlılarla ilgili, TCK’nın 81 ve 82/1-a-b maddelerinde düzenlenen ‘tasarlayarak, canavarca hisle veya eziyet ederek kasten öldürme’ suçundan soruşturma yürütüyor (18 Haziran).
3 Temmuz’da görülen ilk duruşmada Hatice Cengiz müşteki olarak ifade verirken, eski AKPi Milletvekili ve Genel Başkan Yardımcısı Yasin Aktay ile 7 konsolosluk çalışanı tanık olarak dinlenmiş, mahkemeye gelmeyen 3 tanık hakkında zorla getirilme kararı çıkartılmıştı. Cemal Kaşıkçı’nın arkadaşı olan tanıklardan Mısırlı Ayman Nour mahkemeye gelerek ifade verdi (3 Temmuz).
Mahkeme, 3 Temmuz’da görülen ilk duruşmanın ardından 28 Eylül’de ikisi başkonsolosluk çalışanı toplam 6 şüpheli hakkında hazırlanan ikinci iddianamenin ana dosyayla birleştirilmesine karar verdi. Davada yargılanan kişi sayısı 26’ya çıktı.
24 Kasım’da görülen ikinci duruşmaya davanın müştekisi olan Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz ve avukatları katıldı. Cinayetin ardından Türkiye’den kaçan 26 sanığı ise İstanbul Barosu’nca görevlendirilen avukatlar temsil etti.
Mahkeme, ‘suçtan doğrudan zarar görmediği’ gerekçesiyle Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün (RSF) müdahillik başvurusunu reddetti. Bir sonraki duruşma 4 Mart’ta (24 Kasım).
31 Mart 2022’deki duruşmada Suudi Arabistan, dosyanın kendilerine devrini ve sanıklar üzerindeki kırmızı bültenin kaldırılmasını istedi. Duruşma savcısı da bu yönde mütalaa verdi ve mahkeme konunun Adalet Bakanlığı’na sorulmasına hükmetti. Ardından Adalet Bakanı Bekir Bozdağ bu talebe olumlu yönde cevap vereceklerini söyledi ve onay 1 Nisan’da geldi.
7 Nisan’da İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmaya, haklarında yakalama kararı bulunan firari 26 sanık katılmadı. İstanbul Barosu tarafından görevlendirilen bazı avukatların sanıkları temsil ettiği duruşmada, Kaşıkçı‘nın nişanlısı müşteki Hatice Cengiz ile avukatı da hazır bulundu. Duruşmada kararını açıklayan mahkeme, dosya hakkında durma kararı vererek yargılamanın Suudi Arabistan adli makamlarına devrine hükmetti (7 Nisan).
Cemal Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, davanın Suudi Arabistan’a devredilmesine hükmedilen mahkeme kararını Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı (24 Mayıs).
