“Medya Özgürlüğü ve Bağımsız Gazetecilik İzleme ve Haber Ağı” (BİA²) Medya Gözlem Masası, 2005 yılını kapsayan raporunda, yargılanan 157gazeteci, yayıncı ve aktivistin duruma dikkat çekerek, alışıldık yargı pratiğiyle, görüşlerini açıklayan veya eleştiren herkesin hapisle karşı karşıya kalabileceğini bildiriyor.
Raporun tam metni
39 sayfalık rapor, 200 davayı ve 319 gazeteci, yazar ve aktivistin durumunu, “saldırı ve tehdit”, “gözaltı ve tutuklamalar”, “dava ve girişimler”, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi”, “RTÜK uygulamaları”, “düzenleme ve hak aramalar” ve “Sansüre tepkiler” başlıklarıyla ele alıyor.
Saldırı ve tehdit
Ankara’dan genç bir hacker, 18 Aralık akşamı, www.internethaber.comsitesine saldırı düzenledi; sitenin alan ismini ele geçirerek başka bir isme kaydetti. Bilgisayarının IP numarasının tespit edilmesiyle ortaya çıkarılan genç hacker, sitenin Yönetim Kurulu Başkanı Hadi Özışık şikayetini geri aldıysa da ertesi gün tutuklanarak Ankara Ulucanlar Cezaevi’ne gönderildi.
16 Aralık’ta, yazar Orhan Pamuk’un yargılandığı davayı izleyen CNN Türkmuhabiri Ercüment Alhan, Şişli Adliyesi’nin önünde Hukukçular Birliği’ne bağlı müdahil avukatlardan birinin saldırısına uğradı. Diğer gazeteciler de tartaklandı.
İzmir’de yerel yayın yapan Ege TV’de stüdyoyu basıp zarar veren, kulüplerinin tezahüratını yapan bir grup Karşıyaka Spor Kulübü taraftarı, 13 Aralık’ta 4 kişiyi yaraladı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) saldırıyı kınadı. Olayla ilgili araştırma başlatan polis, baskına karıştıkları gerekçesiyle MEY (30), MŞ (25), FH (26) ile DE (21) isimli kişileri gözaltına aldı. Diğer kişilerin aranmasına devam edildiği bildirildi.
Van Ağır Ceza Mahkemesi’nin 12 Aralık’ta verdiği talimatla harekete geçen İstanbul polisi, 14 Aralık’ta “Ülkede Özgür Gündem” gazetesinin Taksim’deki bürosu, Gün Matbaası ve Etik Ajans’ta arama yaptı. İki saat süren arama sonunda polis, tutanak karşılığında disket, CD, bir bilgisayar hard diski ve bir fotoğraf makinesine el koydu. Aramanın, Şemdinli’de Jandarmanın karıştığı iddia edilen bombalaması ile ilgili soruşturma kararıyla bağlantısı olduğunu öğrenen Avukat Özcan Kılıç, yargıya başvuracağını açıkladı. Arama kararında, polisten “suç ile suç unsurlarına el konulması” isteniyor.
“Günlük Evrensel” gazetesi muhabiri Çağrı Yağar, 4 Aralık’ta, Antalya Demokrasi Platformu’nun Şemdinli olaylarını protesto etmek amacıyla yaptığı basın açıklamasını görüntülemek isterken sivil bir emniyet görevlisinin saldırısına uğradı. Fotoğraf çektiği sırada arkadan koluna sert bir darbe alan Yağar’ın dijital fotoğraf makinesi yere düşerek kullanılmaz hale geldi. Basın mensubu olduğunu belirten Yağar’a, polis memurunun “s…. senin gazeteciliğini” dediği iddia edildi. ÇGD Antalya Şubesi, sorumlu görevlinin tespit edilip cezalandırılmasını talep etti.
Kars’ta yazı işleri müdürlüğünü Gümüşpala Kortağ’ın yaptığı yerel “Çağdaş Kars Haber” gazetesi bürosuna, 1 Aralık gecesi, silahlı saldırı düzenlendi. Saldırı, Kars ve Ardahan Bölge Baro Başkanlığı’nın düzenlediği bir basın açıklaması ile kınandı. Kortağ’ın saldırı nedeniyle katılamadığı Erzurum’daki BİA² Çocuk Hakları Haberciliği Eğitim Semineri’nde 40 katılımcı Kortağ ve gazetesine destek için bir dayanışma metni imzaladı.
Diyarbakır “Söz” gazetesine ait www.diyarbakirsoz.com sitesi 27 Kasım’da İnternet korsanlarınca sabote edildi. Gazete yayın yönetmeni Ömer Büyüktimur, saldırının failini tespit ettiklerini, sorumlu kişi hakkında yasal işlem başlattıklarını açıkladı. Ekrana büyük bir Türk Bayrağı yerleştiren korsanlar, altında da “Bu bayrak inmedi, inmeyecek” ifadesine yer verdiler. Site sorumluları, kısa sürede siteyi yayın yapar hale getirdiler.
Afyonkarahisar’da yerel “Odak” gazetesine ait matbaaya, 19 Kasım gecesi bombalı saldırı düzenlendi. Matbaanın sahibi de olan Afyonkarahisar Gazeteciler Cemiyet Başkanı Emin Güzbey, saldırıyı kınadı ve patlamada can kaybı olmamasının sevindirici olduğunu belirtti. “Odak” gazetesi editörü Onur Zelveci, saldırıyla ilgili kimseden kuşkulanmadıklarını belirtti.
“Ülkede Özgür Gündem” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İrfan Uçar,Şemdinli’de yaşanan olayların ardından gazetelerinin www.gundemimiz.com adresinde faaliyet gösteren İnternet sitesine İnternet korsanlarınca 16 Kasım’da saldırı düzenlendiğini açıkladı.
11 Kasım’da “Kanal 7” televizyonunun İstanbul Merkezine ait otoparka giren kimliği belirsiz iki kişi, çevreye rasgele ateş açtı. Saldırıda can kaybı olmazken, iki araçta hasar meydana geldi. Saldırıdan sonra 34 VVY 08 sahte plakalı çalıntı araçla olay yerinden kaçan saldırganların yakalanmasına çalışılıyor.
Aylık bir sanal dergi olan www.iktidarsiz.com’ un İnternet’teki forum alanı, 3 Kasım günü, kendilerini Türk milliyetçisi olarak tanıtan ve “bluehackteam” adını veren bir grup tarafından haklandı. Dergi yetkilileri, “Dileyen herkesin düşüncesini dile getirebileceği bir sanal tartışma alanının zorbaca yok edilmek istenmesini iktidarsiz.com katılımcıları olarak kınıyoruz” dediler.
Basın Konseyi, Konya’da 26 Ekim’de yapılan Kombassan Holding Genel Kurul toplantısında Doğan Haber Ajansı (DHA) muhabiri Kerem Pulgat’ın dövülmesini kınadı. Konsey Genel Sekreteri Gökalp Yazır, Holding Yönetim Kurulu Başkanı Haşim Bayram ve koruması Kamil Yılmaz’ın gazeteci Pulgat’ı dövüp kamerasını kırmasını “Kaba ve ilkel bir saldırı” olarak nitelendirdi.
23 Ekim’de Tarsus Gazeteciler ve Yazarlar Derneği, “Yenice Vitrin” gazetesi sahibi ve DHA Yenice muhabiri Cenk Aykır’a yapılan saldırıyı kınadı. Saldırıda Cenk Aykır, çeşitli yerlerinde yaralandı ve gözlüğü kırıldı. Tarsus 70. Yıl Devlet Hastanesi’nde tedavi edilen gazeteci, yaklaşık 6 saat müşahede altında kaldı.
Mersin İdman Yurdu (MİY) Yönetim Kurulu’nun yapacağını duyurduğu basın toplantısını izlemek üzere Kulüp Tesisleri’ne gelen İhlas Haber Ajansı (İHA) Mersin Temsilcisi Hüseyin Kar 13 Ekim’de saldırıya uğradı. Basın toplantısını izlemek için gelen Kar’ın, “16.00’da yapılacağı açıklanan toplantı üzerinden yarım saat geçti, kimse yok” demesi üzerine, Kulüp Başkanı Hasan Ahi’nin yeğeni olduğu iddia edilen bir şahıs ile iki arkadaşınca dövüldü.
TGS İstanbul Şubesi ve Basın Konseyi, 7 Ekim’de, Başbakan Erdoğan’ın cuma namazı çıkışı Eyüp’teki esnafı ziyaret edişini izleyen Anadolu Ajansı(AA) muhabiri Gürsel Eser’in çevik kuvvet polislerince saldırıya uğramasını birer açıklama ile kınadı. TGS, “İdari sorumluları polisin gazetecilere yönelik geleneksel şiddetinin son bulması için bir kez daha göreve çağırıyoruz” dedi. Basın Konseyi ise, saldırıyı “kaba bir davranış” olarak nitelendirdi.
27 Eylül’de, Bursa’da Gazeteciler Cemiyeti (BGC), ÇGD ile Gazeteciler Sosyal Hizmetler ve Emeklilik Vakfı, Hamitler Çöp Depolama Sahası’nda görüntü almak isteyen altı gazeteciye saldırıyı kınadı; habercilere fiili saldırılarda artış yaşandığı bildirdi. Saldırıya “Olay TV” muhabiri Ayhan Işık ve kameramanı Bülent Malçok, “Bursa Haber Ajansı” muhabiri Ahmet Akhan, “Olay” Gazetesi muhabiri Aykut Güngör, AS TV kameramanı Faruk Kahraman ve “Bursa Haber” gazetesi muhabiri Mustafa Özdal hedef oldu.
“İrticai faaliyetlerde” bulunduğu şüphesiyle bir yabancı örgütle ilgili araştırma yapan “Yüksekova Haber” gazetesi imtiyaz sahibi Necip Çapraz, 22 Eylül akşamı, yüzleri maskeli on kişinin saldırısına uğradı. Burnu kırılan ve başına dikiş atılan gazetecinin dövülmesine TGC, Van gölü Gazeteciler Cemiyeti, Rize Gazeteciler Cemiyeti ve Yüksekova’daki gazeteciler tepki gösterdi.
Mersin’in Anamur İlçesi’nde Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP) Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Ersoy Bulut’un basın danışmanlığını da yapan gazeteci Vedat Çelikbaş, 20 Eylül’de üç kişinin saldırısına uğradı. Anamur Emniyet Müdürlüğü, şüphelilerden birini birkaç saat sonra yakaladı. Hafif şekilde yaralanan Vedat Çelikbaş, kendisine saldıranları tanımadığımı belirterek, “Durakta otobüs beklediğim sırada üç kişi hiçbir şey söylemeden arkamdan saldırdı ve yere düştüm. Saldıranlar sonra hemen kaçtı. Kimler olduğunu bilmiyorum” diye konuştu.
Karşı Sanat Galerisi’deki “50. Yılında 6-7 Eylül Olayları” sergisinin 6 Eylül’de talan edilmesini 424 fotoğraf sanatçısı ortak bir açıklamayla kınadı. Fotoğraf sanatçısı Özcan Yurdalan, son saldırının 50 yıl önceki saldırının bir devamı olduğunu ifade etti.
7 Eylül’de, Yüksekova’da Demokratik Halk Partisi (DEHAP) üyelerinin basın açıklamasının ardından çıkan olayları izlerken eylemcilerin saldırısına uğrayan İHA muhabiri Senar Yıldız dengesini kaybederek Nehil Deresi’ne düştü. Kafası, sırtı ve ayağından yaralanan, kamerası kullanılmaz hale gelen ve fotoğraf makinesi de nehirde kaybolan haberci Yüksekova Devlet Hastanesi’nde tedavi edildi.
Düzce’de öldürülen fındık işçisi Abdurrezzak Özdemir’in cenazesinin Diyarbakır’da karşılanmasını izlerken görüntüleri polis tarafından silindiği ve sözlü şiddete maruz kaldıklarını iddia eden DİHA muhabirleri Evrim Dengizile Hikmet Erden 7 Eylül’de İHD Şubesi’ne başvurdu. Gazeteciler, çalışmalarının engellendiğini iddia ettiler.
Hapisteki PKK lideri Abdullah Öcalan lehine eylem yapmak isterken Bozüyük’te saldırıya uğrayan DEHAP taraftarlarının 5 Eylül’de Van ve Diyarbakır’da yaptıkları eylemlerde iki gazeteci yaralandı. Van’da üçü polis sekiz kişinin yaralandığı ve 80 eylemcinin gözaltına alındığı olaylarda AAfoto muhabiri Ahmet İzgi ise, eylemcilerce tartaklandı. Diyarbakır’da ise, 10 Nisan Polis Karakolu’nun da taşlandığı olayları izleyen bir gazeteciyaralandı.
3 Eylül’de, DİHA muhabiri Vedat Kurşun, İmralı Adası’nda hükümlü olarak yatan PKK lideri Abdullah Öcalan’ın serbest bırakılmasını istemek için Gemlik için yola çıkan eylemcileri izlerken Nusaybin yakınlarında askerlerce tartaklandı. Gözaltında alınmak için zorla askeri aracın içine itilen Kurşun’a bir komutan, “Sınırı çekiyorsunuz. Sınırı çekmek yasak” dedi. Kurşun, eylemcileri çektiğini söylemesi üzerine kamera görüntülerine bakıldıktan sonra serbest bırakıldı.
Adıyaman Belediyesi’nin 3 Eylül’de düzenlediği sünnet şöleninde Türkücü Mahmut Tuncer’in konserini izleyen “Mercan TV” Haber Müdürü Hamit Yaşar sözlü saldırıya uğradı ve tehdit edildi. Karakolda ifade vererek kendisini hedef alan iki kişinin ismini veren gazeteciye, meslektaşları destek oldu. Gazeteciler, Adıyamanspor-Şanlıurfaspor karşılaşmasını siyah kurdele takarak izledi.
18 Ağustos’ta, Adana Büyükşehir Belediyesi ekiplerinin konut yıkımını görüntülemek isteyen “Sabah” gazetesi muhabiri Murat Karaman ile DHAmuhabiri Fatih Karaçalı saldırıya uğradı. İki gazeteciden Karaçalı’nın ayağı kırıldı. TGC ve Çukurova Gazeteciler Cemiyeti (ÇGC) Yönetim Kurulu, suçluların bir an önce yakalanarak cezalandırılmasını istedi.
Sakarya’da “Yeni Haber” gazetesine ait büroya uğrayan üç kişi, reklam vermek bahanesiyle beraberlerinde götürdükleri muhabir Uğur Kaya’yı, yaklaşık bir ay önce Sakarya Müftüsü’nü dansöz Asena ile birlikte gösteren fotoğrafı gerekçe göstererek dövüp yaraladılar. 8 Ağustos’ta haberciyi dövenler ona, “Siz bizim kirvemizin fotoğrafını nasıl yayımlarsınız. Bizim işimiz aslında Sezai Matur ile ilgiliydi. Bize yanlış yaptınız” dediler. Gazetecinin şikayeti hiçbir sonuç vermedi.
26 Temmuz’da, Sarıyer Ülkü Ocakları üyesi olduğu iddia edilen bir grup, Beşiktaş’taki İstanbul Adliyesi önünde ‘ölüm oruçları’ ile ilgili basın açıklaması yapmak isteyen Mücadele Birliği’nden bir gruba “vatan hainleri'” diyerek saldırdı. “Milliyet” gazetesi muhabiri Musa Kesler de bu grubun saldırısına uğradı. Gazeteciye saldırı nedeniyle gözaltına alınan Sarıyer Ülkü Ocakları Başkanı Dursun Karabacak gazeteciden özür diledikten sonra serbest bırakıldı.
TGC, “Star TV” kameramanı Zafer Karakaş ve muhabir Mustafa Gülnahar’a saldıran Sezen Aksu’nun arkadaşı Önder Fırat’ı kınadı. Bodrum Yalıkavak’ta tatil yapan Aksu ve Fırat ile gazeteciler arasında 17 Temmuz’da görüntü alma konusunda tartışma çıkmıştı.
15 Temmuz’da, ÇGD Genel Başkanı Doğan Tılıç, “BBC ve Reuters ajanslarının PKK’yı milis olarak ilan etmesini kınıyor ve lanetliyorum” diyen Başbakan Erdoğan’ı “ciddi bilgi eksikliği içinde olmak” ile eleştirdi.
28 Haziran’da kimliği belirsiz kişiler Beyoğlu’daki “Flash TV” merkez binasına molotof kokteylle saldırı düzenledi. Saldırıda küçük çapta maddi hasar meydana geldi.
Belediye ihaleleriyle ilgili Orhangazi Lider Gazetesi’ne yazan gazeteci Halit Demirhan, 15 Haziranda saldırıya uğradı. Saldırıdan beş dakika önce gazeteciye gelen telefonda, “İhaleleri yazdınız ama biz de Roma’yı yaktık”denildi. Bursa Gazeteciler Cemiyeti (BGC) ve Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇHD) Bursa Şubesi ortak bir açıklamayla saldırıyı kınadı.
Beytüşşebap’taki Kumtik Dağı’na nöbete giderken mayına basarak ağır yaralanan geçici köy korucusu Şemsettin Kılıç’ın yakınları, 12 Haziranda, çekim yapan “Şırnak Haber” gazetesi ve DHA muhabiri Emin Bal’a saldırarak fotoğraf filmini almaya çalıştılar. Habercinin kamerası kullanılamaz hale geldi.
İstanbul Üniversitesi’nde (İÜ) sağ ve sol görüşlü öğrenciler arasındaki çatışmayı izlemekle görevlendirilen DİHA muhabirleri Sedat Suna ve Ertuş Bozkurt, 8 Haziranda Beyazıt Karakolu önüne ülkücü oldukları iddia edilen 25 kişilik grubun zincirli ve sopalı saldırısına uğradı.
Ankara’da yayınlanan “Öz Sakarya Bölge Gazetesi” Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Öz, 21 Mayıs’ta Etimesgut Belediyesi’nin davetlisi olarak katıldığı program sırasında, belediye zabıtaları ve başkanın korumalarınca dövüldü. Ankara Üniversite İletişim Fakültesi 4. sınıf öğrencisi de olan gazeteci Öz sağlık raporu alarak şikayetçi oldu.
11 Mayıs’ta Van Gölü Gazeteciler Cemiyeti, Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde haber izlerken DİHA muhabiri Sıddık Güler’in bir askerce tartaklanarak makinesinin kırılmasına tepki gösterdi. Alternatif Bahar Şenliklerinde askerlerin öğrencileri gözaltına almasını görüntüleyen Güler’in makinesi ve kamerasını sivil bir asker almak istedi. Aynı asker görevini yaptığını kaydeden muhabiri tartakladı ve makinesi kırdı.
Bursa’dan yayın yapan Radyo EN’de “Güncellektüel” adlı programı hazırlayıp sunan gazeteci Rüstem Avcı, Kızıltepe cinayeti sanıklarından bir polis memurunun Bursa’ya tayin edilmesini eleştiren 16 Mart 2005 tarihli bir gazete haberini aktarıp yorumladığı için tehdit edildiğini açıkladı. 28 Nisan 2005’te istifa ettiğini bildiren gazeteci, program günü bir polis yetkilisinin yayın yönetmenini arayarak, kendisi hakkında “ha katil, ha katil zanlısı ikisi de aynı, söyle ona, adamı çarmıha gererler” ifadesini kullandığını aktardı. Gazeteci, özür beklentileri üzerine istifa ettiğini bildirdi.
22 Mart’ta, DHA Ardahan muhabiri Ümit Kılıç, Çıldır İlçe Merkezi’nde demir çubuklarla saldırıya uğradı. Muhtar Memili Cimşit ve ziraat teknisyenlerin para karşılığından arazi kayıtlarını değiştirerek fazladan arazi yazmalarıyla ilgili köylülerin şikayetini haberleştirdiğini söyleyen gazeteci Kılıç saldırıyla ilgili suç duyurusunda bulundu. Kars Devlet Hastanesi’nde tedavi edilen gazetecinin kolu ve başında kırık tespit edildi. TGC ile Basın Konseyi saldırıyı kınadı.
Mart başında, haftalık “Agos” gazetesine ait www.agos.com.tr/tr sitesi hacklendi. Yaklaşık bir yıldır güncellenmeyen siteyi sabote edenler siteye “Again Hacked by Asenon&Zokarca&EHA” mesajı bıraktı.
Mersin’de polis, 17 Şubat’ta, bir gencin öldürülmesini protesto eylemini izleyen DİHA muhabiri Nesrin Yazar’a “Mersin’de Açık İnfaz” başlıklı haberine atıf yaparak “Yaptığın haberi gösteririm sana” diyerek fotoğraf makinesine el koymaya çalıştı, basın açıklamasını izleyen “Günlük Evrensel” gazetesi muhabiri Ferhat Uyar’ın ise fotoğraf makinesine el koydu.
13 Şubat’ta İHD Elazığ Şubesi’ne başvuran Tunceli Barosu eski Başkanı ve “Munzur Haber” gazetesi sahibi Hüseyin Aygün İl Jandarma Alay Komutanı Namık Dursun’un kendisini tehdit ettiğini açıkladı. Aygün baskıların 3 Şubat’ta başladığını, tehdidin 7 Şubat’ta Alay Komutanı ile yaptığı görüşmede sürdüğünü söyledi.
10 ve 17 Ocak’ta, Ardahan’da yayınlanan “Kuzey Doğu Anadolu” ve “Son Vilayet” gazetelerinin basıldığı matbaa kimliği belirsiz kişi veya kişilerin saldırısına hedef oldu. Kuzeydoğu Anadolu Gazetesi sahibi ve aynı adı taşıyan matbaanın yetkilisi Fakir Yılmaz saldırıların Ardahan polisi ile ilgili işkence, baskı ve cezasız bırakılan hırsızlık olayları ile ilgili haberlerden sonra yaşandığını iddia etti. Matbaa yetkilileri, suç duyurusunda bulundular.
Gözaltı ve tutuklamalar
Bingöl’de kenevir tarlasını görüntülemek isterken gözaltına alınarak 14 Ağustos 2005’te tutuklanan DİHA muhabiri Birol Duru ile İHD üyesi Daimi Açığ, 29 Aralık’ta, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldılar. Çantasında “HPG militanlarına ait bir kaset bulunduğu” iddia edilen gazeteci, “örgüte yardım ettiği” iddiasıyla suçlanarak 4,5 ay cezaevinde kaldı. ÇGD, DİHA ve İHD tutuklamaları kınamıştı.
Trabzon’da öldürülen Suriyeli PKK militanının ülkesine götürülmesi sırasında yapılan eyleme katıldığı için 31 Ağustos’ta gözaltına alınarak tutuklanan “Mavi” ve “Kent” gazetelerinin genel yayın yönetmeni Süleyman Tekin,Kasım başında tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Tekin, “suçluyu övdüğü” gerekçesiyle Diyarbakır Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak.
Daha önce çıkarılan arama kararının düşümü yapılmadığı gerekçesiyle Elazığ’ın Maden İlçesi’nde Tekkeler Jandarma Karakolu’na bağlı askerlerce 22 Eylül’de gözaltına alınan “Ülkede Özgür Gündem” yazarı Aydın Bolkanbirkaç saat sonra serbest bırakıldı. Gazeteci otobüsle Diyarbakır’a gidiyordu.
13 Eylül’de, Nusaybin’de yayımlanan “Mavi” ve “Kent” gazetelerinin sorumlu yazı işleri müdürü Cengiz Doğan, PKK’ye bağlı HPG grubunun açıklamalarına yer vererek “PKK propagandası yaptığı” ve “Suçlu ile suçu övdüğü” gerekçesiyle tutuklandı. Doğan, Mardin E Tipi Cezaevi’ne gönderildi.
PKK’nin kaçırdığı er Coşkun Kırandi’nin Tunceli’nin Güleç Köyü kırsalında insan hakları heyet üyelerine teslim edilişini 4 Ağustos gecesi izlemeye giden dört gazeteci, heyet üyeleri ve iki köylü iki gün sonra serbest bırakıldı. DİHA Diyarbakır muhabiri Kadir Özbek ve Tunceli muhabiri Rüştü Demirkaya,DHA muhabiri Ferit Demir, AA muhabiri Haydar Toprakçı’nın görev yaparken gözaltına alınması RSF’nin tepkisine yol açmıştı.
“TİKKO örgütü” üyesi olduğu iddiasıyla 15 yıl hapisle cezalandırılan “İşçi Köylü” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Memik Horuz, dört yılı aşkın bir süredir cezaevinde bulunuyor. 5237 Sayılı yeni TCK’dan yararlanmak için yaptığı başvurudan sonuç alamayan Horuz’un durumu ancak üç yıl sonra yeniden değerlendirmeye alınabilecek. Gazeteci, Bolu F Tipi Cezaevi’nde bulunuyor.
22 Haziran’da Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Ezilenlerin Sosyalist Platformu’nun (ESP) Aralık 2004’te Ceza İnfaz Yasası’nı protesto eyleminde tutuklanan 46 kişiden “Atılım” gazetesi Ankara Temsilcisi Selver Orman,Bursa Temsilcisi Burcu Gümüş, Eskişehir Temsilcisi Nuray Kesik, Merkez Büro muhabiri Seda Aktepe’nin tutuksuz yargılamak üzere tahliye etti.
Tunceli İl Jandarma Alay Komutanı Namık Dursun hakkında dolandırıcılık iddiasıyla yapılan suç duyurusunu haberleştirdiği için 4 Mayıs gecesi evinden gözaltına alınan DİHA muhabiri Rüştü Demirkaya serbest bırakıldı. Can Tuncelililer firması müdürü Musa Kılıç’ın 6 milyar liralık alacağı olduğunu iddiasını “Albay Dursun’a dolandırıcılık suçlaması” başlığıyla haberleştiren Demirkaya, haberde komutana hakaret ettiği gerekçesiyle gözaltına alındı.
Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne pasaportunu almak için giden DİHA Ankara muhabiri Veli Ay, hakkında arama kararı bulunduğu gerekçesiyle 22 Nisan’da gözaltına alındı, savcılık ifadesi sonrası serbest bırakıldı. NATO Zirvesi döneminde ajans merkezinde yapılan arama kapsamında aranan gazeteciye, gözaltında Cemil Bayık ve Osman Öcalan’ın da yer aldığı bir fotoğrafla ilgili ilgisi olup olmadığı soruldu.
Eski Dışişleri Bakanı İsmail Cem’i protesto eden iki eylemciyi Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu salonuna soktuğu iddia edilen Avusturyalı gazeteci Sandra Bakutz, “DHKP/C örgüt üyeliği” iddiasıyla yargılandığı davanın ilk duruşmasında 30 Mart’ta tahliye edildi. Bakutz, Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davadan beraat etti. Bakutz DHKP-C davasını izlemek için Türkiye’ye giriş yaparken 10 Şubat’ta gözaltına alınarak tutuklanmış ve Üsküdar Paşakapısı, Gebze M Tipi ve en son da Ankara Ulucanlar Cezaevi’nde kalmıştı.
Bir yazısında deprem için “ilahi ikaz” diyen “Yeni Asya” gazetesi yönetim kurulu üyesi ve yazarlarından Sami Cebeci, hakkında kesinleşen 20 aylık hapis cezası nedeniyle 2 Mart’ta Ankara’daki evinden gözaltına alınarak Ankara Ulucanlar Cezaevi’ne gönderildi. Yazar, İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yapılan itirazın kabulü üzerine ertesi akşam tahliye oldu. Avukat Ömer Faruk Uysal, infaz için Cebeci’ye davetiye de çıkarılmadığını ve yeni TCK’nın dikkate alınmadığını iddia ederek, uygulamayı “Açık bir hukuk skandalı” olarak nitelendirdi.
“Örgüt üyeliği” suçlamasıyla bir yıldan fazla bir süredir cezaevinde bulunan aylık “Kültür Sanat Yaşamında Tavır” dergisi ve İdil Kültür Merkezi sahibiMuharrem Cengiz, 25 Şubat’ta tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Bir ifade üzerine tutuklanan; davası DGM personel aracına yönelik bombalı saldırı davası ile birleştirilen Cengiz, Tekirdağ F Tipi Cezaevindeydi. İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi, kararı “delil durumu, suç vasfının yeni TCK ile değişebileceği ihtimali” üzerine verdi. Dava 27 Mayıs’ta devam edecek.
16 ay hapis cezası nedeniyle 17 Aralık’ta tutuklanan “Alınterimiz” gazetesi eski yazı işleri müdürü Yaşar Çamyar, 7 Şubat’ta tahliye oldu. Çünkü, Yeni TCK ile 159. madde değişikliğe uğradı.
Irak’a geçerken üç ay önce Habur Sınır Kapısı’nda tutuklanan DİHA muhabiriReşat Ok örgüt üyeliğinden yargılandığı davanın ilk duruşmasında 3 Şubat’ta beraat etti ve Diyarbakır D Tipi Cezaevi’nden tahliye oldu.
“Yeni Asya” gazetesi yazarı Cevher İlhan Marmara Depremi üzerine yazdığı yazı nedeniyle 13 Ocak’ta tutuklandı. TCK’nın 312. maddesindeki değişiklik nedeniyle iki gün sonra tahliye edildi.
Dava ve Girişimler
29 Aralık’ta Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 25 Ağustos 2003’te yayımlanan “Onbaşı bile olamayacakların general olduğu ülke” başlıklı yazıdan “Vakit”gazetesine ceza veren Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararını eksik incelemeden ve 2’ye karşı 3 oyla bozduğunu açıkladı. Temyiz duruşmasını 27 Eylül’de yapan Yargıtay Dairesi, yazıyı yazdığı belirtilenAsım Yenihaber’in mevhum bir isim ve kişi olduğu, bu kişinin varlığının araştırıp kanıtlanmadığını ve Türk Telekom’dan bilirkişi incelemesi gerektiğini ifade etti. 312 Generalin açtığı davada 624 bin YTL tazminata hükmeden yerel mahkeme, ilk kararında direnirse uyuşmazlık Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na gidecek.
PKK’nın 11 Temmuz 2005’te kaçırdığı Er Coşkun Kırandi’yi teslim alan insan hakları heyet üyelerine ve olayı izleyen DHA muhabiri Ferit Demir, AA muhabiri Haydar Toprakçı, DİHA muhabirleri Abdülkadir Özbek ve Rüştü Demirkaya, “örgüt propagandası” iddiasıyla dava açıldı. Aktivist ve gazeteciler, 3 Mart 2006’da, Tunceli Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak. İHD Diyarbakır Şube Başkanı Selahattin Demirtaş, İHD Bölge temsilcisi Mihdi Perinçek, Sanatçı Ferhat Tunç, gazeteci-yazar Umur Hozatlı ve Tunceli Belediyesi İl Encümeni Özgür Söylemez’in içinde yer aldığı dokuz kişinin üç yıl hapsi isteniyor. Ferhat Tunç, girişimin ardından ölüm tehditleri altığını açıkladı.
“Birgün” gazetesinin 29 Aralık 2005 tarihli sayısı, 28 Aralık’ta duruşması görülen Mısır Çarşısı davasıyla ilgili bir haber nedeniyle, Beyoğlu Savcılığı’nın talebi ve Beyoğlu 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin müteferrik kararı ile toplatıldı. Avukat Hüseyin Güçlü, toplatma kararına itiraz edeceğini bildirdi. Kararda, yargılama ile ilgili delillerin tartışıldığı yazının son bölümünde tırnak içinde “İşkence ile itiraf ettiler” başlığıyla TCK’nın 277. maddesindeki düzenlemeye göre; “yargıya etki edecek şekilde yayın yapıldığı” ifade edildi. Karar, Basın Kanunu’nun 25/2 maddesi gereğince verildi.
Bingöl’de kenevir tarlasını görüntülemek isterken gözaltına alınarak 4,5 ay önce tutuklanan DİHA muhabiri Birol Duru ile İnsan Hakları Derneği (İHD) Üyesi Daimi Açığ, 29 Aralık akşamı tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi, gazeteci Duru ve aktivist Açığ’ı örgüte yardım ve yataklık iddiasıyla yargılıyor.
Kaleme aldığı yazılar nedeniyle BOTAŞ Genel Müdür Yardımcısı Kerim Taşkıran’ın şikayeti üzerine Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde “hakaret” iddiayla yargılanan yazar Necati Çavdar ve onunla birlikte suçlanan gazete imtiyaz sahibi Naci Alan, 29 Aralık’ta beraat ettiler. Yazar Çavdar, 2005 yılında “Anayurt” gazetesi için yazdığı “İşbilir Bürokrat”, “İSKİ Unutulmasın” ve “Yetimhaneden miras mı veriliyor?” başlıklı yazılardan sorumlu tutuluyordu. Çavdar’ın yazılarının gazete ve İnternet’te çıkması nedeniyle açılan iki ayrı 5 bin 500 YTL’lik tazminat davasından biri, Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde, 24 Ocak 2006’da görülecek.
Eski Ceza Kanunu, Basın Kanunu ve Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Yasadan yargılaması süren Peri Yayınları yetkilisi Ahmet Önalhakkında, 27. dava da açıldı. Yayıncıya dava 29 Aralık’ta öğrenildi. Yayıncının bu kez, Kasım 2005’te piyasaya sürdüğü Hajare Şamil’in “Diaspora Kürtleri” başlıklı kitapta “PKK’nın propagandasını yapıldığı”iddiasıyla 4,5 yıla kadar hapsi isteniyor.
28 Aralık’ta Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, “kişilik haklarına saldırı” kabul ettiği, bir siyasinin basın toplantısındaki ifadelerini “ekleme ve yorum yapmadan” yayına koyan Anadolu Ajansı’nın da sorumlu olmadığına karar verdi. Yargıtay Kurulu’nun bu kararı, “kişilik haklarına saldırı” iddiasıyla İşçi Partisi (İP) lideri Perinçek’in ANAP yöneticisi Aslan’ın bir basın toplantısındaki konuşmalarının yargıya taşıması sonucunda alındı. Böylece, Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin, AA lehinde verdiği direnme kararı kesinleşmiş oldu.
28 Aralık’ta İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (Mazlum-Der), Tempo Dergisi’nin 6 Aralık 2005 tarihli sayısında çıkan “İçten takmalı türban” başlıklı yazısı nedeniyle “Hürriyet” gazetesi yazarı Bekir Coşkunhakkında, “hakaret” iddiasıyla suç duyurusunda bulundu. Yazar ise, kendisini şikayet edenlerin Sultanahmet Adliyesi’nin önünde hakaret dolu pankartlar açtıklarını, elektronik posta ile de küfürlü mesajlar aldığını yazdı.
Sanatçı Ferhat Tunç, “Yeniden Özgür Gündem” gazetesine yazdığı “Bir Devrimci Leyla ve Bir Şarkı” başlıklı yazıda “Adliyeyi tahkir ve tezyif” ettiği iddiasıyla 28 Aralık’ta bir kez daha hakim karşısına çıktı. Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi, eski Ceza Yasası’nın 159. maddesi uyarınca yürütülen davalarda Adalet Bakanlığı’ndan izin istenmesi talebini inceleyecek. Sanatçı, Leyla Zana ve eski DEP’li milletvekillerinin tutuklu yargılandığı davayı eleştirdiği için üç yıla kadar hapisle yargılanıyor. Davaya 31 Mayıs 2006’da devam edilecek.
Türkiye Komünist Partisi’nin (TKP) İskenderun’daki panelini Ekim 2002’de izleyip sahibi olduğu “Demokrat İskenderun” gazetesi için “Kürtlerin Önderi Alındı Faşistlere Teslim Edildi” başlığıyla haberleştiren gazeteci Ersen Korkmaz ile panelde konuşma yapan TKP’den Necmettin Salaz, artık İskenderun 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanacaklar. “Asker ve emniyeti tahkir ve tezyif” iddiasıyla suçlanan gazeteciler son kez 27 Aralık’ta Ağır Ceza’da hakim karşısına çıktılar.
26 Aralık’ta “Agos” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, gazeteciAydın Engin, yazarlar Serkis Seropyan ve Arat Dink hakkında, Osmanlı Ermenileri Konferansı’nın durdurulmasına ilişkin mahkeme kararını eleştirdikleri için, “adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs ettikleri”iddiasıyla dava açıldı. Hukukçular Birliği’nin şikayet ettiği dört kişinin Ceza Kanunu’nun 288. maddesinden, 4,5’er yıl hapislerini isteniyor. Dava, 16 Mayıs 2006’da, Şişli Asliye Ceza Mahkemesi’nde başlayacak.
22 Aralık’ta İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, Belge Yayınları’nın yayımladığı “Yitik Köyler- Bin Yılların Mirası Nasıl Yakıldı?” kitabının yazarı Zülküf Kışanak’ı, “Devleti alenen aşağıladığı” gerekçesiyle 6 ay hapse mahkum etti. Yazarın cezası 3 bin YTL’ye çevrildi. Ceza Yasası’nın 301. maddesinden suçlu bulunan yazar Kışanak’ın avukatı Özcan Kılıç, Mahkeme Başkanı Sevim Efendiler’in açıkladığı kararı temyiz edeceğini açıkladı. Savcı Kadir Nazmi Yelkenci’nin 18 Ekim’de sunduğu ve üç yıl hapis istediği mütalaasına karşılık, Av. Kılıç, yakılan köylerle ilgili kitapta yer verilen olayların kanıtlanmış örnekler olduğunu savundu.
22 Aralık’ta İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, aylık “Yeni Dünya İçin Çağrı” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Aziz Özer’e, “Cumhuriyeti ve hükümeti alenen aşağıladığı gerekçesiyle 18 ay hapis cezası verdi. İki ayrı davadan mahkeme, cumhuriyetin iki kez, hükümetin ise bir kez aşağılandığına karar verdi ve cezaları 9 bin YTL’ye çevirdi. 2003’te yayımlanan “80 Yıl Türkiye Cumhuriyeti, 80 Yıl Faşizm” ve “Irak’ta İşgal Ortaklığına Hayır” başlıklı yazılar suça gerekçe olarak gösterildi.
Mardin Kızıltepe’de 12 yaşındaki Uğur Kaymaz ile babasının Kasım 2004’te öldürülmesiyle ilgili Cumhuriyet gazetesi Sorumlu Müdürü Mehmet Sucu,sahibi İlhan Selçuk, Yayın Yönetmeni İbrahim Yıldız ve muhabir İlhan Taşçı’nın yargılanmasına 21 Aralık’ta İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. Soruşturma ve iddianame içeriğinden ve dosyadaki çelişkilerden söz ettikleri için suçlanan dört gazeteci, 5187 Sayılı Basın Kanunu’nun 19/1-2 maddesi ve eski Ceza Yasası’nın 119. maddesinden yargılanıyor. Savcının esas hakkındaki mütalaasını hazırlayacağı dava 31 Ocak 2006’ya bırakıldı. “İşkenceye Beraat” haberinden verilen 60 bin YTL’lik ön ödeme cezasını ödemeyen gazetenin sahibi Selçuk, Sorumlu Müdürü Sucu ile muhabiri Alper Turgut’a kamu davası da aynı gün görülecek.
1 Mayıs İşçi Bayramı öncesinde kaleme aldığı yazıda “Hükümeti alenen aşağıladığı” iddiasıyla suçlanan “Demokrat İskenderun” gazetesi sahibiErsen Korkmaz, 20 Aralık’ta İskenderun 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıktı. Gazeteci, 17 Mart 2006’da, 301. maddeden yargılanacak. 12 Nisan’da çıkan “1 Mayıs’a Doğru Türkiye” başlıklı yazıda ekonomik alanda kötüye gidişe çözüm bulamayan hükümet ve sermayenin, halkın öfkesini kutsal kabul edilen değerlere çekmeye çalıştığı savunuluyordu.
Beyoğlu Savcılığı’nın, Literatür Yayınları’nın 2004’te yayımladığı Mara Meimaridi’ye ait “İzmir Büyücüleri” romanına 301. maddeden dava açtığı 20 Aralık’ta öğrenildi. Yayınevi Yayın Yönetmenlerinden Abdullah Yılmaz, 6 Nisan 2006’da Beyoğlu Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak. Yılmaz, “Türklüğü, Türk Devleti ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ni aşağılamak” ile suçlanıyor.
19 Aralık’ta Ankara 12. Asliye Ceza Mahkemesi, “İş Bilenin Kılıç Kuşananın” başlıklı yazısından yargıladığı ve 24 Ekim’de akladığı www.sansursuz.com sitesi yazarı Rahmi Yıldırım ile ilgili gerekçeli kararında, “Yargıtay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararlarında da belirtildiği üzere ağır, sert veya incitici nitelikte de olsa eleştiri hakkı kullanıldığında kişiye yaptırım uygulanamayacağı, çoğulcu demokrasinin vazgeçilmez bir gereğidir” görüşüne yer verdi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, yazısında “Paşalar sermaye düzeninin koruyucusu, sıradan neferleri, aktörleri ve figüranları” diyen Yıldırım hakkındaki beraat kararını temyiz etti.
Hukukçu-gazeteci Hüseyin Aygün, Tunceli ve Elazığ’da düzenlediği basın açıklamalarında İl Jandarma Komutanı’nın kendisini mesleğinden dolayı tehdit ettiğini söylediği için hakkında açılan iki dava Elazığ 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıktı. İddiayı haberleştiren “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İrfan Uçar ile yazı işleri müdürüHasan Bayar’ın da yargılandığı davaya 28 Şubat 2006’da devam edilecek.
28 Şubat süreciyle emekli generallerin şaibeli olduğu iddia edilen holdinglerde danışmanlık yapmalarını eleştirdiği için hakkında “tahkir ve tezyif” iddiasıyla dava açılan gazeteci-yazar Abdurrahman Dilipak,Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanıyor. Hakkında 20 kadar dava açılan Dilipak, Emekli Oramiral Güven Erkaya’nın ölümü üzerine yazdığı “Toprağı bol olsun. Hakkımı helal etmiyorum” ifadesi nedeniyle yaklaşık 200 bin YTL tazminata mahkum edildi. Tazminatı ödeyemeyen gazetecinin evine haciz geldi. Dilipak, 1-13 Şubat 2006 döneminde, biri 301 ikisi de 159. maddeden olmak üzere toplam 10 davadan hakim karşısına çıkacak. Gazeteci altı mahkumiyet kararını AİHM’e taşıdı.
16 Aralık’ta Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi, İsviçre’de “Das Magazin”dergisine verdiği demeçte “Türklüğü alenen aşağıladığı” iddiasıyla yargıladığı yazar Orhan Pamuk’un davasında, yargılama iznine dair Adalet Bakanlığı’ndan gelecek görüşü bekleme kararı aldı. Duruşma 7 Şubat 2006’ya ertelendi. Şişli Adliyesi’ne girişi sırasında Pamuk’a pankart açanlar, yazara “Vatan haini” ve “Satılmış aydınlar” diye bağırarak fiziksel saldırıda bulundu. Bir Avrupalı Parlamenter de saldırıya uğradı. Gazeteci Altemur Kılıç’ın, aynı gerekçeyle Pamuk hakkında yaptığı şikayet ise 26 Eylül’de takipsizlikle sonuçlandı. Pamuk hakkında, Almanya’daki “Die Welt” gazetesine 20 Ekim’de verdiği demeçte, “Türk ordusunu aşağıladığı” iddiasıyla başlatılan soruşturma 29 Aralık’ta takipsizlikle sonuçlandı. Basın Savcısı Turgay Evsen, demecin fikir özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesine karar verdi.
Yazar Mahmut Baksi’nin “Teyre Baz ya da Bir Kürt İşadamı Hüseyin Baybaşin” kitabını yayımladığı için eski Ceza Yasası’nın 158 ve 159. maddelerinden dava açılan ve ceza alan Peri Yayınları yetkilisi Ahmet Önal,Yargıtay’ın son olarak “Yeni TCK kapsamında yeniden ele alınsın” kararı üzerine tekrar mahkeme karşısına çıktı. Son duruşması 15 Aralık’ta görülen Beyoğlu 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davaya, 7 Şubat 2006’da devam edilecek. Yayıncı, savcının dosyayı değerlendirmesini bekliyor.
Mafya haberlerinden Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan “Hürriyet”muhabirleri Toygun Atilla ve Çetin Aydın ile “Milliyet” muhabirleri Tolga Şardan ve Gökçen Tahincioğlu’nun davaları, artık Bağcılar Asliye Ceza Mahkemesi’nde sürecek. 15 Aralık’ta İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, 4422 Sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri İle Mücadele Yasası yürürlükten kaldığı için yeni Ceza Kanunu’nun 285. maddesinden süreceğini bildirdi. Gazeteciler, Sedat Peker ve Alaattin Çakıcı’ya ilişkin haberlerden yargılanıyor. Ayrıca, Peker’in telefon konuşma kayıtlarını yayımladığı için 4422 Sayılı Yasadan yargılanan ve beraat eden Şardan, Başsavcılık kararı temyiz ettiği için kurtulamadı. İki gazeteye 4422 Sayılı Yasa ve Terörle Mücadele Yasası uyarınca açılan 20’ye yakın dava bulunuyor.
ATV’deki “Siyaset Meydanı” programında, 12 Eylül askeri darbesinin adalete etkilerinden söz ederken Hakim Orhan Karadeniz’in ismini verdiği için en, bu nedenle de Karadeniz’i “hedef gösterdiği” gerekçesiyle gazeteciErtuğrul Mavioğlu ve program yapımcısı Ali Kırca’nın yargılanmasına 14 Aralık’ta devam edildi. Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi, gazetecileri 20 bin YTL tazminat istemiyle yargılıyor. Dava 8 Şubat 2006’da sürecek.
İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, 14 Aralık’ta, “Yeni Dünya İçin Çağrı”dergisinin okuru Erkan Akay’ı, “Türklüğü ve Cumhuriyeti aşağıladığı” iddiasıyla ertelemeli bir yıl hapse mahkum etti. Mahkeme, “Türklerin Ermeni katledip soykırım uyguladığı, katillerin sonradan kahraman şeklinde gösterildiği”ne dair görüşleri Türklüğü aşağılama olarak değerlendirdi. Akay’ın, derlediği “1915-2005…90 Yıl…Tarihle yüzleşme zamanıdır Unutma (mı?), İnkar (mı?)” yazına hem 301/1 hem de 301/2 maddesi uygulandı.
İsviçre’de “Das Magazin” dergisine yaptığı açıklama nedeniyle yazar Orhan Pamuk’u üç yıla kadar hapis istemiyle yargılayacak olan Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi, yargılamayı sanık lehinde görülen eski TCK’ya göre yapmak için izin için dosyayı Aralık başında Adalet Bakanlığı’na gönderdi. Nobel Edebiyat Ödülü sahibi üç yazar Jose Saramago, Gabriel Garcia Marquez ve Günter Grass dahil dünyaca tanınmış yazarlar, Pamuk’a yazılı bir açıklama ile destek verdiler.
Tunceli “Munzur” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Ender Can Cevahir’e, soruşturmaya konu olayla ilgili belge içeriğini yayımladığı gerekçesiyle verilen 2 bin YTL’lik ön ödemeli para cezasını ödemediği için açılan davaya 13 Aralık’ta devam edildi. Basın Kanunu’nun 19. maddesi uyarınca dava açılan gazeteci, 7 Şubat 2006’da Tunceli Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak. Gazetenin 6 Eylül 2005 tarihli nüshasında yer alan, “Tüfek ile öldürülmesi infazı çürütmez” ve “Şahin cinayetlerinin asli tıp raporu açıklandı” başlıklı haberleri suça gerekçe olarak gösteriliyor.
Muş Milli Eğitim Müdür Vekili Yavuz İçyer’in kendi atamasını kendisi yaptığını iddia eden “Haber 49” gazetesi sahibi Emrullah Özbey, 13 Aralık’ta, “Bu ne perhiz ne lahana turşusu” haberinden mahkeme karşısına çıktı. Van İdare Mahkemesi’nden bilgi bekleyen Muş Asliye Hukuk Mahkemesi, 10 bin YTL’lik davaya 31 Ocak 2006’da devam edecek. Gazeteci, İçyer’in, kendi atamasını Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okulu’na yaptığını ve Halkeğitim Merkezi’ne iki müdür yardımcısı atamasını ilan etmeden ve duyurmadan yaptığını savunmuştu.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin, “AKP’nin Derin Başkanı” karikatüründen çizerSefer Selvi’ye verilen 10 bin YTL’lik manevi tazminat cezasını bozduğu 12 Aralık’ta öğrenildi. Başbakan Erdoğan’ın şikayeti üzerine Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi, 22 Eylül’de çizeri mahkum etmiş, gerekçeli kararında da karikatürü estetik bulmadığını açıklamıştı. Yargıtay kararı, “Cumhuriyet” gazetesi çizeri Musa Kart ve “Penguen” mizah dergisine açılan diğer karikatür davalarına emsal oluşturabilir.
Ermeni Kimliği dizi yazısından gazeteci Hrant Dink’e dava sürerken “suç unsuru yok” diyen bilirkişi raporunu ve savcılık mütalaasını haberleştiren “Agos” gazetesi, “yargıyı etkileme” iddiasıyla açılan davadan beraat etti. 9 Aralık’ta Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi Hakimi Metin Aydın, “Haberler basın özgürlüğü kapsamında ve basının haber verme hakkı sınırları içinde herhangi bir yorum katılmaksızın gazetecilik görevi gereği objektif şekilde yapıldı” dedi.
Ülkede Özgür Gündem gazetesi muhabiri Birgül Özbarış, 15 Mayıs 2005’te yayımlanan “Ne askerlik, ne savaş” başlıklı yazı dizisi ve “Türkiye Rolünü Oynarsa” başlıklı yazısında “halkı askerlikten soğuttuğu” gerekçesiyle 8 Aralık’ta mahkemeye çıktı. Üç davada gazeteci için, “propaganda” ve “örgüt açıklamalarına yer vermek”ten toplam 9 yıl hapis ve para cezası isteniyor. “Ne askerlik, ne savaş” yazısından suçlanan Özbarış, Fransa-Almanya savaşının tarihsel ve hukuksal yönünü işlediğini ve insanların savaşı reddetmelerine değindiğini savunarak suçlamalara karşı çıktı. Özbarış ile birlikte yazı işleri müdürü Hasan Bayar da, Kongra-Gel açıklamalarına yer verdiği için yargılanıyor. Haberciler, üç davadan da 10 Mayıs 2006’da hakim karşısına çıkacak.
ATV’de yayımlanan “Siyaset Meydanı” programında, 12 Eylül’den bu yana adaletin durumuyla ilgili sarf ettiği sözlerinden gazeteci Ertuğrul Mavioğluve programı hazırlayan Ali Kırca’nın yargılanmasına İstanbul 2. Sulh Ceza Mahkemesi’nde 8 Aralık’ta başlandı. İstanbul 2. Sulh Ceza Mahkemesi’ndeki davada ifade veren Mavioğlu, “Meselem Karadeniz ile değil, 12 Eylül ile” dedi. Hakim Orhan Karadeniz’i “Terör örgütlerine hedef göstermek” ile suçlanan Mavioğlu, verdiği örneklerinin hepsinin gerçek olduğunu, 12 Eylül darbesini eleştirmenin suç oluşturamayacağını söyledi. Davaya 7 Şubat 2006’da devam edilecek.
Ermeni Konferansı’nı iptal ettiren Hukukçular Birliği’nin şikayetiyle “Radikal”gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmet Berkan ile gazete yazarları Erol Katırcıoğlu, Murat Belge, Haluk Şahin ile “Milliyet” gazetesi yazarı Hasan Cemal, yazılarla “yargıyı etkiledikleri” ve “devletin yargı organlarını aşağıladıkları” iddiasıyla Aralık başında dava açıldı. 6 ay ile 10 yıl arasında değişen cezalar istenen gazeteciler, 7 Şubat 2006’da Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak. RSF, “Dosyada istenen cezalar, Avrupa Birliği’nin bir parçası olmak isteyen bir ülke için tamamen orantısız. Türkiye, gazetecilere kendi kurumlarını eleştirme imkanı tanımıyor” dedi.
Tunceli eski Baro Başkanı ve “Tunceli’de Munzur Haber” gazetesi eski sahibi Hüseyin Aygün’e, 2002 Newroz kutlamalarında Tertip Komitesi’nde görev yaptığı ve anadilde eğitim hakkını savunduğu için açılan davanın duruşması 6 Aralık’ta görüldü. Tunceli Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki davaya 7 Mart 2006’da devam edilecek. “Ülkedeki ve Tunceli’deki uygulamaları eleştirdikleri ve topluluğa slogan attırdıkları” iddiasıyla yargılanan Aygün’ün 3 yıla kadar hapsi isteniyor.
6 Aralık’ta Siirt Asliye Hukuk Mahkemesi, Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Ergun Çelik’in açtığı 10 bin YTL’lik tazminat davasının bir kısmını kabul ederek, üniversitenin sorunlarını işlerken “yayın yoluyla hakaret” ettiği gerekçesiyle “Siirt’te Mücadele” gazetesi sahibiCumhur Kılıççıoğlu’yu 3 bin YTL ödemeye mahkum etti. Gazeteci, kararı temyiz etti.
Dalaman’da MOPAK Kağıt-ve Karton Şirketinin Muğla’da yayımlanan “Güney Ege” gazetesinden 300 bin YTL’lik öldürücü tazminat istediği davaya 5 Aralık’ta devam edildi. Gazete sahibi Hasan Karaçelik, müdür Nuri Tımbıl ve yazar Yüksel Sarı, şirketin çevre kirliliğine yol açtığı ve çalışanların haklarını görmezden geldiğini iddia ettikleri için “hakaret” suçlamasıyla yargılanıyorlar. Ortaca Asliye Hukuk Mahkemesi, sona yaklaşan davada, son tanıkları dinleyecek. Dava 28 Şubat 2006’da sürecek.
Yayıncı Fatih Taş, 1994’te kaçırılan ve bir daha haber alınmayan gazeteci Nazım Babaoğlu ile ilgili “Kayıpsın Diyorlar” kitabında “devleti alenen aşağıladığı” gerekçesiyle 6 ay hapse mahkum oldu. Gıyabında 20 Ekim’de mahkum olan Aram Yayıncılık yetkilisi Taş’a İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi kararını, 5 Aralık’ta tebliğ etti. Nisan 2004’te yayımlanan kitapta TCK’nın 301. maddesine aykırı ifadelerin geçtiğine karar verildi.
1 Aralık’ta İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, aylık “Yeni Dünya İçin Çağrı” gazetesi sahibi Aziz Özer’i, iki yazıdan toplam bir yıl hapisle cezalandırdı. Avukat Özcan Kılıç, kararı temyiz etti. Özer, “AKP’nin Ampulü Kimin için yanıyor?” başlıklı yazıda hükümetin; “19 Aralık Katliamı’nı Unutmadık, Unutturmayacağız” başlıklı yazıda ise Cumhuriyeti alenen aşağıladığı gerekçesiyle suçlu bulundu. Özer’in “kişiliği, soysal ve ekonomik durumu ve yargılama sürecindeki tutum ve davranışını” dikkate alan Mahkeme Başkanı Sevim Efendiler, cezayı ne erteledi, ne de paraya çevirdi.
Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç’un, “kişilik haklarına hakaret” edildiği gerekçesiyle, haftalık “Penguen” dergisine açtığı tazminat davasına 29 Kasım’da devam edildi. Derginin 14 Temmuz 2005 tarihli sayısında Mensur Şebboy takma ismiyle yayımlanan yazıda, Koç için “oyalama bakanı”, “gündem oluşturma bakanı” ve “dalga geçilme bakanı” gibi ifadeleri kullanıldığı için Yaşaroğlu, yazı işleri müdürü Fatih Solmaz ile derginin yayıncısı Pak Basın Yayın Şirketi’ne dava açılmıştı. 20 bin YTL’lik dava Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde sürüyor.
Genelkurmay Başkanlığı’nın şikayeti üzerine aylık “Sol” dergisi yazarı Murat Papuç’a 301/2 maddesinden açılan davaya 29 Kasım’da Kadıköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. 25 Ekim’de savcının iki yazısından dört yıla kadar hapsini istediği yazar Papuç, dosyada eksiklikler giderilene kadar bir daha 7 Mart 2006’te hakim karşısına çıkacak. Yazar Cemil Kırımlı’ya yurtdışında yaşadığı için dava açılmadı.
Eski Tunceli Baro Başkanı ve gazeteci Avukat Hüseyin Aygün’e, “Jandarma Komutanı beni tehdit etti” dediği için Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan 30 bin YTL’lik tazminat davasına 28 Kasım’da devam edildi. Hukuk mesleğinden dolayı tehdit edildiğini Tunceli milletvekillerinin katıldıkları bir toplantıda açıklayan Aygün’e dava, 8 Şubat 2006’da sürecek. Hukukçunun Komutan hakkındaki suç duyurusu ise sonuç vermedi.
Engelli personel alım sınavının Milli Eğitim Şube Müdürünün, Muş Milli Eğitim Müdürü’nün imzasını taklit ederek iptal ettiğini iddia eden gazeteci Emrullah Özbey, 28 Kasım’da, ertelemeli 854 YTL para cezasına çarptırıldı. Muş “Haber 49” gazetesi sahibi Özbey, 17 Ocak 2005’te yayımladığı “İmza Skandalı” haberle “basın yoluyla memura hakaret” etmekle suçlanıyordu. Muş Asliye Ceza Mahkemesi, şikayetçi Şube Müdürü Sadettin Yıldırım’ın hakarete “kendi haksız hareketiyle sebebiyet verdiği”ni kabul etti; yine de gazeteciyi mahkum etti. Mahkumiyet kararı temyiz edildi.
“Emperyalist ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerin Atatürk döneminde başladığını” iddia ettiği için hakkında 5816 sayılı Kanuna muhalefetten İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açılan Özgür-Der Çocuk Kulübü yöneticilerinden Zehra Çomaklı Türkmen, 25 Kasım’da beraat etti. 1 Mart Asker Tezkeresi’ni engellemek için Hükümete kanlı çocuk elbisesi gönderdikleri için bir başka davadan 312. maddeden yargılanan Özgür-Der Genel Başkanı Hülya Şekerci, yazar-yayıncı Hamza Türkmen, Prof. Dr.Ahmet Ağırakça ve “Vakit” gazetesi koordinatörü Mustafa Karahasanoğluda aklandılar.
SEKA direnişinde işçilerin attığı sloganlara yer verdiği için Başbakan Erdoğan ve AKP’nin “Günlük Evrensel” gazetesine açtığı 15 bin YTL’lik tazminat davasının görülmesine 24 Kasım’da devam edildi. Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesi, SEKA eylemine dair CD kayıtları ile ilgili bilirkişi raporuna karşılık görüş bildirmeleri için gazete avukatlarına, süre verdi. Davaya 9 Şubat 2006’da devam edilecek.
“Birgün” gazetesinde 26 Nisan 2005’te Yalçın Ergündoğan tarafından kaleme alınan “Müritleri Haydar Baş’a başkaldırdı” başlıklı habere Haydar Baş’ın açtığı davanın görülmesine 24 Kasım’da Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. Savunma yapan Ergündoğan, Baş’ın avukatlarının uzlaşma taleplerini reddetti. Eski Ceza Kanunu’nun 480/1-4 maddesi uyarınca üç yıla kadar hapsi istenen ve sesonline.net haber sitesi Yayın Yönetmeni Ergündoğan’ın yargılanmasına 16 Mart 2006’da devam edilecek. Mahkeme, duruşmaya katılması için çıkartılan davete uymayan Baş’ın zorla getirilmesi yönünde müzekkere yazılmasına karar verdi.
Çetinkaya Mağazası’ndan yaşanan bir hırsızlık olayını ele alarak mağazanın yeterli güvenlik önlemi almadığını bir haberde dile getiren “Gaziantep Haber” gazetesi yazı işleri müdürü Mustafa Ulaş İnbaşı ve muhabir Murat Güreş, 23 Kasım’da Gaziantep Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanmaya devam ettiler. Davanın görülmesine 7 Nisan 2006’da devam edilecek. Aynı habere 2 Şubat 2005’te açılan 5’er bin YTL’lik “hakaret” davası ise uzlaşma yoluyla geri çekilmişti.
“Siirt’te Mücadele” gazetesi sahibi Cumhur Kılıççıoğlu, Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi Dekan Vekili Yrd. Doç. Dr. Ergun Çelik’in açtığı ceza davasından 15 Kasım’da ertelemeli bin 519 YTL para cezasına çarptırıldı. Siirt Asliye Ceza Mahkemesi, “yalan sever doçent” ve “doçent değil mahalle kabadayısı” ifadelerini hakaret olarak nitelendirdi. Gerekçeli kararında mahkeme, cezayı “iki benzetmenin tarafların içinde bulunduğu çevre, sosyal statüleri, bu sözlerin toplumdaki algılama şekline” dayandırdı. İlk olarak Siirt Sulh Ceza Mahkemesi’nde açılan dava 28 Temmuz’da görevsizlikle sonuçlanmış, dosya Asliye Ceza’ya gönderilmişti.
Ekim 2004’te açıklanan Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Çalışma Grubu Raporu’ndan Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu’nun (BİHDK) eski Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu ile Kurul üyesi Prof. Dr. Baskın Oranhakkında, 15 Kasım 2005’te dava açıldı. İki öğretim üyesi, Ceza Yasası’nın 216/1 ve 301/2 maddeleri uyarınca 1,5 ile 5 yıl hapis istemiyle yargılanacak. Davanın görülmesine 15 Şubat 2006’da Ankara 28. Asliye Ceza Mahkemesi’nde başlanacak.
Belge Yayınları’nın sahibi, gazeteci Ragıp Zarakolu, Prof. Dr. Dora Sakayan’ın “Bir Ermeni Doktorun Yaşadıkları-Garabet Haçeryan’ın İzmir Güncesi” ve George Jerjian’ın “Gerçek Bizi Özgür Kılacak” kitabını Türkçe’ye kazandırdığı için 22 Kasım’da mahkemeye çıktı. Savcı, Sakayan’ın kitabından Zarakolu’nun “Türklüğü aşağılama” ve “Ordu’yu tahkir ve tezyif” iddiasıyla 6 yıl hapsini istedi. Jerjian’ın kitabından ise “Devleti ve Cumhuriyeti tahkir ve tezyif” ve “Atatürk’ün anısına hakaret” iddiasından yayıncının 7,5 yıl hapsi isteniyor. Her iki davanın görülmesine de 15 Şubat 2006’da devam edilecek.
“Günlük Evrensel” gazetesinin 18 Kasım 2005 tarihli nüshası, Şişli 1. Sulh Ceza Mahkemesi kararıyla toplatıldı. İşleme gerekçe olarak, “Cumhuriyeti aşağılama, suç işlemeye tahrik, suçu ve suçluyu övme, halkı kin ve düşmanlığa tahrik” gösterildi. Gazete avukatı Devrim Avcı, kararın gerekçelerinin belirtilmediğini savunarak, karara itiraz etti. Gazetenin, “Susurluk çözülseydi Şemdinli olmazdı” haberi, “Farklı olması için” başlıklı köşe yazısı, Şemdinli’de öldürülen üç kişinin cenazesiyle ilgili “Halk böyle uğurladı” haberi ve sendikaların Şemdinli’deki olaylarla ilgili tepkilerini içeren “Olay aydınlatılana kadar sürekli eylem kararı” haberinden toplatıldığı anlaşıldı.
Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nin, “Turkish Daily News” gazetesi yazarı Burak Bekdil’e verilen ertelemeli 20 aylık hapis cezasını onayladığı 17 Kasım’da öğrenildi. Yargı sistemini ironik şekilde eleştirdiği “Türkiye’nin Yasal Dokunulmazları” (Turkey’s de jure untouchables) yazısında “Adliyenin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif” etmekten suçlu bulunan Bekdil, karar tebliğ edildikten sonra AİHM’e başvuracağını açıkladı. Bekdil, “Sıradan bir Türk’ün adil yargılanma ihtimali, eğer Türk mahkemelerine ve yargıçlarına güvenecek kadar safsa, büyük olasılıkla milyonda bir olacaktır” demişti.
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2002’de Zorunlu Göç Raporu yayımladığı için para cezasına mahkum edilen Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği (Göç-Der) Başkanı Şefika Gürbüz’ün cezasını 4 Kasım’da onadı. Raporu hazırlayan Göç-Der yöneticisi ve Mersin Üniversitesi öğretim üyesi Sosyolog Mehmet Barut beraat etti. “Irk ve bölge farklılığı temelinde kin ve düşmanlığa tarik” iddiasından aldığı 10 ay hapis cezası 2 bin 180 YTL paraya çevrilen Gürbüz, AİHM’e başvuracağını açıkladı.
Gazeteci Neşe Düzel’e, yeni partileşen Demokratik Toplum Hareketi koordinasyon kurulu üyesi Orhan Doğan ile yaptığı röportaj nedeniyle Kasım ayı başında dava açıldı. Radikal gazetesinin 15 Ağustos 2005 tarihli nüshasında çıkan “Öcalan bir Gün Serbest Kalacak” başlıklı röportajdaki “Elinizde 3 bin silahlı insanınız var ve altı yıldır dağda bekliyor” ifadeleri suça gerekçe olarak gösteriliyor. Doğan ve Düzel, terör örgütü propagandası iddiasıyla Terörle Mücadele Yasası’nın 7/2 maddesi uyarınca 5 yıla kadar hapisle yargılanacak. Dava 7 Şubat 2006’da başlayacak.
Kasım başında, John Tirman’ın “Savaş Ganimetleri: Amerikan Silah Ticaretinin İnsani Bedeli” adlı kitabını yayımlayan Aram Yayıncılığa, 301. maddeden dava açıldı. İstanbul Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açılan yayınevi sahibi Fatih Taş, “Türklüğü, Türkiye Cumhuriyetini Askerleri, güvenlik güçlerini aşağılamak” ile suçlanıyor. Taş’ın, Atatürk ulusçuluğunu “faşizmin bir versiyonu” olarak tanımladığı gerekçesiyle de 5816 sayılı Kanun uyarınca da yargılanacağı belirtildi. Yayıncı için toplam 6,5 yıl hapis isteniyor. 300’den fazla kişi, Taş’a açılan davaya bir metinle tepki gösterdi.
Kapanan “Türkiye’de Cuma” dergisinin altı yazar ve gazetecisinin 3. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nde yargılanmasına 26 Ekim’de devam edildi. 2003’te dergide çıkan yazılardan “Vakit” gazetesi Yayın Koordinatörü Mustafa Karahasanoğlu ve yazar Abdurrahman Dilipak ile dergi sorumlu müdürü Cengiz Almış’a açılan davanın dosyası, yeniden Askeri Yargıtay’a gönderildi. “Disiplinsiz paşalar” yazısı ve karikatürlerden Karahasanoğlu, Dilipak, Hüseyin Arı, Mustafa Hacımustafaoğulları, Yalçın Turgut ve Almış hakkında Askeri Ceza Kanunu’nun 94. maddesinde öngörülen “Astlık üstlük münasebetlerini zedeleyerek komutanlara hakaret” iddiasından dava açılmıştı.
“Tayyipler Alemi” başlıklı kapak nedeniyle Başbakan Erdoğan’ın haftalık “Penguen” dergisine açtığı 40 bin YTL’lik tazminat davasına 14 Şubat 2006’da devam edilecek. Son duruşması 25 Ekim’de gerçekleştirilen davada Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, delil listesinde bulunan ve aralarında “Cumhuriyet” gazetesi çizeri Musa Kart’a açılan davaların da bulunduğu dosyaların Yargıtay’dan dönüşlerini bekliyor.
Kandil Dağı’nda Kongra-Gel militanları ile röportaj yaptığı için önce gözaltına alınan ardından da Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açılan “Hürriyet”gazetesi muhabiri Sebati Karakurt, artık Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak. 25 Ekim’de İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, “terör örgütü açıklamasına yer verdiği” ve “terör örgütü propagandası yaptığı” gerekçesiyle 5 yıl hapis ve para cezası istemiyle yargılanan Karakurt ile ilgili görevsizlik kararı vermişti. Gazetecinin davası, 9 Şubat 2006’da Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde sürecek. Davadan sorumlu müdürler Necdet Tatlıcan ileHasan Kılıç ise “terör propagandası” iddiasıyla yargılanıyorlar.
www.sansursuz.com İnternet sitesinde çıkan “İş Bilenin Kılıç Kuşananın”yazısında “Paşalar sermaye düzeninin koruyucusu, sıradan neferleri, aktörleri ve figüranları” ifadeleri geçtiği için üç yıl hapis istemiyle yargılanan gazeteci Rahmi Yıldırım, 24 Ekim’de beraat etti. Adları yolsuzluk tartışmalarına karışan asker-sivil kamu görevlilerini eleştiren yazar Yıldırım, “Askeri tahkir ve tezyif” iddiasıyla yargılanıyordu.
19 Ekim’de Datça Asliye Ceza Mahkemesi, “Sinan’ın Kara Kitabı”nda Kaymakam Savaş Tuncer’e hakaret ettiği gerekçesiyle gazeteci Sinan Kara’yı 9 ay hapis, 514 YTL para cezasına çarptırdı. Kara’nın davasını “Bir Haber Yazdı, Hayatı Karardı” başlığıyla haberleştiren “Hürriyet” gazetesi muhabiri Gülden Aydın’a da hapisten 784 YTL para cezası verildi; eski yazı işleri müdürü Hasan Kılıç ise beraat etti. RSF, Kara ve Aydın’a verilen cezaları “tamamen orantısız” olarak değerlendirdi. Kara, kararı temyiz etti.
13 Ekim’de Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi, “Deprem İlahi ikazdır” yazısından “Yeni Asya” gazetesi yazarı Cemil Tokpınar hakkında verilen mahkumiyetin sanık lehinde bozulmasını isteyen Yargıtay 8. Ceza Dairesi kararına direndi. 17 Ağustos 1999 depreminin “tanrının bir uyarısı” olduğunu yazan Tokpınar’a “kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla verilen ceza, TCK’deki 216. maddeye göre de suç olarak görüldü. Yazara İstanbul 3 No’lu DGM’sinin bir yıllık hapis cezası, 7 bin 300 YTL’ye çevrildi.
“Milas Önder” gazetesi yazarı M. Hulusi Erdem, Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin, eski Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk’e “basın yoluyla hakaret” iddiasıyla verilen cezayı bozmasının ardından 10 Şubat 2006’da Milas Asliye Ceza Mahkemesi’nde yeni TCK’ya göre yeniden yargılanacak. Erdem, 2001’te çıkan “Savcılarla davalaşan, hakimlerden şamar yiyen ‘bilgisiz bakan’: Hikmet Sami Türk…” başlıklı yazısından önce 3,5 ay hapis ve para cezasına mahkum edilmiş, cezalar toplam 664 YTL’ye dönüştürülmüş ve “iyi hal”den ertelenmişti.
“Yeniden Özgür Gündem” gazetesi yazarı Ragıp Zarakolu’ya, Kuzey Irak’ta Kürt Federasyonu tartışmalarına Türk basınının tepkisini eleştirdiği “Sana Ne?” yazısından açılan davaya 11 Ekim’de devam edildi. “Kin ve düşmanlığa tehlikeli tahrik” iddiasıyla açılan ve yazı işleri müdürü Mehmet Çolak’ın ifadesini bekleyen davaya Kasım ayında devam edilecek.
2001’de “Kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla İstanbul DGM’si dava açılan gazeteci Abdurrahman Dilipak, “Bir başkadır benim memleketim” yazısından halen Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanıyor. Gazeteci, Akit gazetesinin 27 Nisan 2001 tarihli sayısında yayımlanan yazıdan TCK’nin 216. maddesi uyarınca yargılanıyor. Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde en son 11 Ekim’de görülen ve karar aşamasında olan 216. maddeden dava, 18 Nisan 2006’da sürecek.
Haftalık “Agos” gazetesinde Ermeni kimliği üzerinde bir yazı dizisi yazan gazeteci Hrant Dink, “Türklüğe hakaret” ettiği iddiasıyla yargılandığı davada 7 Ekim’de 6 ay hapse mahkum edildi; ceza olumlu kanaatten ertelendi. Yazı işleri müdürü Karin Karakaşlı ise, Basın Kanunu’nun sorumlu müdürleri muaf tutan düzenlemesi gereğince beraat etti. Avukat Fethiye Çetin, Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi kararını temyiz etti. ÇGD, İHD ve Düşünce Suçuna Karşı Girişim cezaya tepki gösterdi.
KONGRA-GEL’in 2. Kongresi’ne katılan 300 kişilik isim listesinde yer aldıkları iddiasıyla DİHA muhabiri Mazlum Özdemir ve “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi muhabiri Aydın Bolkan ile DEHAP Genel Başkan YardımcısıOsman Özçelik hakkında açılan dava, 6 Şubat 2006’ya bırakıldı. 28 Eylül’de İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi, DİHA Muhabiri Reşat Ok’un benzer suçlamalarla yargılandığı davada beraat etmesini emsal gösteren avukat Özcan Kılıç’ın beraat talebini reddetti.
Eylül sonunda, eski Kars Valisi Nevzat Turhan, yerel “Çağdaş Kars Haber”Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Gümüşpala Kortağ hakkında suç duyurusunda bulundu. Vali, Kortağ’ın 22 Eylül’de yazdığı “Bu Vali Artık Gitmeli” başlıklı makalesinde şeref ve haysiyetine saldırı bulunduğunu iddia etti. Gazeteci Kortağ, savcılıkta ifade verdi ancak dava açılıp açılmadığı henüz bilinmiyor.
312 generalin “Onbaşı bile olamayacakların general olduğu ülke” başlıklı yazıdan “Vakit” gazetesine açtığı davanın temyiz duruşması 27 Eylül’de Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nde yapıldı. Daire, temyiz başvurusunu gelecek günlerde karara bağlayacak. Ankara 20. Asliye Ceza Mahkemesi, 20 Mayıs 2004’te, tüm generallerin davacı olarak tazminat taleplerini kabul ederek, gazete temsilcilerini 624 bin YTL’ye mahkum etmişti. Yasal faiz de eklenince ceza 900 bin YTL’ye çıkmıştı. Generallerin şikayetiyle gazeteye açılan ceza davası ise Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde sürüyor.
23 Eylül’de, “Batman Ekspres” gazetesi yazı işleri müdürü Mehmet Şah Ayaz’a karşı, Batman milletvekillerinin açtıkları ceza davasında Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesi, AİHM’in kararlarına dayanan savcının mütalaasına uyarak beraat kararı verdi. Savcı Serhan Eroğlu, esas hakkındaki mütalaasında AİHM’nin siyasilere yönelik ağır eleştirileri düşünce açıklaması kapsamında sayan Lingens, Sunday Times, Barthold ve Oberschlick kararlarına vurgu yaptı. Eroğlu, “Düşünce açıklama özgürlüğü, özgürlükçü demokratik devletlerin temelini oluşturur. Bu özgürlük, demokratik toplumların ilerlemesi ve her bireyin gelişimi için temel koşullardan biridir” dedi.
Cemal Kaya’nın AKP milletvekili iken Enerji Bakanlığı bürokratlarıyla yaptığı ihale pazarlıklarını Gece Görüşü” programında gündeme getiren “CNN Türk” muhabiri Gökhan Bozkurt, “Soruşturmanın gizliliğini ihlal” suçlamasından artık Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak. 14 Eylül’de İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan Bozkurt, 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Yasası yeni Ceza Yasasıyla birlikte yürürlükten kalktığı için bu yasanın 285. maddesinden yargılanacak.
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın idam edilişlerinin 30. yıldönümü dolayısıyla “Türkiye’de ve Avrupa’da Yazın” dergisinde 2002’de çıkan yazılardan açılan “Askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif” davasında, gazeteci-yazar Emin Karaca beş ay hapis cezasına çarptırıldı. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, 13 Eylül’de verdiği cezayı 900 YTL’ye çevirdi ve 647 Sayılı kanunun 6. maddesi uyarınca ertelendi. Kasım 2002’den beri süren davada Genel Yayın Yönetmeni Doğan Özgüden’in dosyasının ayrılırken yazı işleri müdürü Mehmet Emin Sert de beraat etti.
Gazeteci Abdurrahman Dilipak, Mustafa Karahasanoğlu, Mustafa Hacımustafaoğulları ve Hüseyin Arı’nın, haftalık “Cuma” dergisinde çıkan yazılardan yeniden yargılanmalarına Hasdal 3. Kolordu Askeri Mahkemesi’nde 7 Eylül’de devam edildi. Askeri Yargıtay’ın “sivil mahkemede yargılanamazlar” kararı sonrası Askeri Mahkemede yeniden başlayan davadan Dilipak, 1 Şubat 2006’da hakim karşısına çıkacak. Gazeteci, “Astlık ve üstlük münasebetlerinin zedelemek” ile suçlanıyor.
Başbakanın Danışmanı Cüneyt Zapsu’nun “Günlük Evrensel” gazetesine açtığı ve Mayıs’ta reddedilen 5 bin YTL’lik tazminat davasının gerekçeli kararı 18 Ağustos’ta gazeteye tebliğ edildi. Kararda, basın özgürlüğünün Anayasa ile güvence altına alındığı belirtilerek Zapsu’nun iddialarının manevi tazminata hak verilecek nitelik ve kuvvette olmadığı dile getirildi.
Bergama’da Çevre Günü’ndeki olayları kaleme aldığı için Koza Altın Şirketi’nin şikayet ettiği İzmir “Haber Ekspres” gazetesi yazarı Bülent Turan, 30 Ocak 2006’da hakim karşısına çıkıyor. 8 Ağustos’ta savcılığa ifade veren yazar Turan, 8 Ağustos’ta; “Çin Yumurtalı Piknik” başlıklı yazısında Çevre Günü’nde, yumurta saldırısını yazan yazı işleri müdürü Macit Sefiloğlu da 5 Ağustos’ta ifade vermişti. Şikayet edilenler arasında gazete sorumlu yazı işleri müdürü Yaşar Eyice ve muhabirler Mazlum Karaaslan veÜmit Yaldız “Birgün” gazetesinden Elçin Yağız, “Cumhuriyet” gazetesi yazarı Hikmet Çetinkaya ve “Hürriyet” gazetesi de bulunuyor.
Karikatür Metin Üstündağ’ın Pazar Sevişgenleri adlı karikatür albümü, 2002’de yargılanıp beraat ettikten sonra “bilirkişi incelemesi yapılmadığı” gerekçesiyle kararın Yargıtay’ca bozulmasından sonra, ikinci kez aklandı. 26 Temmuz’da, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, “Halkın ar ve haya duygularını incitici, cinsel duygularını istismar ettikleri” gerekçesiyle yargılanan çizer Üstündağ ile Sel Yayınları sahibi İrfan Sancı’yı, bilirkişinin “sanattır” ve savcının “mizah yoluyla eleştiri” diye nitelendirdiği kitaptan akladı.
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “Savaş Çıkabilir, Bunu ben de engelleyemem” şeklindeki gazete haberi radyo programında okunduğu için “Radyo Dünya”ya Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılan şirket feshi davası, 19 Temmuz’da, “örgüt propagandası” iddiasıyla açılan davanın daha önce beraatla sonuçlanması nedeniyle reddedildi. Öcalan’ın açıklamasını “Ülkede Özgür Gündem” gazetesinden aktaran spiker Cemile Gündoğdu,25 Mayıs’ta gözaltına alınmış, DGM Nöbetçi Savcılığınca serbest bırakıldıktan sonra açılan ceza davasından da beraat etmişti.
6 Temmuz’da, “Devlet ve istihbarat kuvvetlerini tahkir ve tezyif” iddiasıyla yargılanan “Gerger Fırat” gazetesi sahibi Hacı Boğatekin gıyabında yargılandığı davada beraat etti. Gerger Asliye Ceza Mahkemesi, Cumhuriyet Savcısı İbrahim Usta’nın 301/2 maddesi uyarınca ceza istediği gazeteciyi beraat ettirdi. Mahkeme Başkanı Mustafa Savaş, atılı suçun unsurlarının oluşmadığına karar verdi. Sincik Kaymakamı Orhan Balcı’nın, Ağustos 2004’te çıkan “Çete Devlet” başlıklı köşe yazısından yaptığı şikayetten gazetecinin 3 yıl hapsi isteniyordu. Ancak Gazeteci, Basın Kanunu gereği “30 gün içinde yayın türünü Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirmediği”gerekçesiyle bin YTL ile cezalandırıldı.
2002’deki “Çok Kültürlülük, Azınlıklar ve İnsan Hakları” panelinde konuşma yaptıkları için 159. maddeden dava açılan Mazlum-Der Genel Başkan Yardımcısı Şehmus Ülek ve Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, Temmuz ortasında Şanlıurfa 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandılar. Hükümetlerin Kürt sorununa yaklaşımlarını ve Cumhuriyetin tek ulus yaratma projesini eleştiren Ülek “Cumhuriyeti tahkir ve tezyif”; İstiklal Marşı’nda yer alan “kahraman ırkıma” ifadesini ve okullarda okutulan andı eleştiren Dink ise “Türklüğü alenen tahkir ve tezyif” iddiasıyla suçlanıyor. Altı aydan üç yıla kadar hapis istemiyle yargılanan Ülek ve Dink’in davasına, 9 Şubat 2006’da devam edilecek.
13 Haziran’da İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun (YCGK) “Milli Gazete” yazarı Selahattin Aydar’la ilgili bozma kararına direndi. YCGK, yazar Aydar’a verilen hapis cezasını “Düşünce özgürlüğü sınırlanamaz” gerekçesiyle bozmuş, kısa süre sonra benzer bir davada, 20 ay hapisle cezalandırılan yazar Mehmed Şevket Eygi’nin cezasını dörde karşı 24 oyla onamıştı.
10 Haziran’da Gaziantep 2. Asliye Ceza Mahkemesi, “Kıbrıs’tan sonra Kürdistan mı?” yazısından Gaziantep “Zafer” gazetesi köşe yazarı Halil Eyüpoğlu’nu, hakaret iddiasıyla üç ay üç gün hapse mahkum etti. Mahkeme, Başbakanın referandum öncesi Türkiye’de konuşmak isteyen KKTC eski Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’a “Git ne konuşuyorsan KKTC’de konuş” demesini eleştiren Eyüpoğlu’ya cezayı bin 481 YTL’ye çevirdi ve erteledi. Yazı işleri müdürü Atilla Konukoğlu beraat etti.
2 Haziran’da Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi, Eski Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya’nın, Alaattin Çakıcı ile MİT ilişkileriyle ilgili yayınlarından dolayı “Milliyet” gazetesine açtığı “hakaret” davasından biri esastan reddederken; bir karikatür nedeniyle 7 bin 500 YTL ceza verdi.
KONGRA-GEL’in 2. Kongresi’ne katılan 300 kişilik isim listesinde yer aldıkları iddiasıyla haklarında dava açılan DİHA muhabiri Mazlum Özdemir ve “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi muhabiri Aydın Bolkan ile DEHAP yöneticisi Osman Özçelik hakim karşısına çıktı. 1 Haziranda İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi, eksikliklerin giderilmesi için duruşmaya 28 Eylül’de devam edilmesine karar verdi. Gazeteciler, “örgüt üyeliği”nden yargılanıyorlar.
Dava izlemek için Türkiye’ye giriş yaptığı sırada gözaltına alınan, bir buçuk ay hapiste kalan ve “DHKPC üyeliği” iddiasıyla Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan Avusturyalı gazeteci Sandra Bakutz, 1 Haziran’da beraat etti. Gazeteci, 2000 yılında Brüksel’de dönemin dışişleri bakanı İsmail Cem’i protesto eden iki eylemciyi Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu salonuna sokmakla suçlanmıştı.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, düşünce özgürlüğüne yeni sınırlar çizerken, sınırsız dini özgürlüğün tek şeriat sisteminde söz konusu olabileceğini kaydetti. Kamuoyuna 11 Mayıs’ta yansıyan habere göre, Kurul, “Düşünce özgürlüğünün sınırlandırılması, çoğulcu demokratik yapıyı zedeleyen değil güçlendiren bir durumdur” dedi. Yakın zamanda Kurul, yazar Selahattin Aydar’a verilen hapis cezasını “Düşünce özgürlüğü sınırlanamaz” gerekçesiyle bozmuştu. Aynı Kurul, benzer bir davada, 312. maddeden 20 ay hapis cezası alan yazar Mehmed Şevket Eygi’nin cezasını dörde karşı 24 oyla onamıştı.
5 Mayıs’ta İstanbul 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, Başbakan Erdoğan’ın danışmanı Cüneyt Zapsu’nun “Günlük Evrensel” gazetesine açtığı yazı ve karikatür davasını reddetti. Aynı yazı ve karikatürden Başbakanın açtığı davada ise Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi, gazeteyi 10 bin YTL’ye manevi tazminata mahkum etmiş, gerekçeli kararında da “karikatürü estetik ve etik bulmadığını” açıklamıştı. 5 Nisan’da çıkan “AKP’nin Derin Başkanı” başlıklı haberi ve bir karikatürden gazete sahibi Fevzi Saygılı, sorumlu yazı işleri müdürü Taylan Bilgiç, köşe yazarı Bahadır Özgür ve karikatüristSefer Selvi 5 bin YTL manevi tazminat istemiyle yargılanıyorlardı.
Susurluk Raporu’nda “devletin öldürtmekle pişmanlık duyduğunu söylediği” ancak bugüne kadar sorumlularını cezalandırmadığı Musa Anter cinayetiyle ilgili itirafçı Abdülkadir Aygan’ın sözlerine yer veren “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi yargılanıyor. Açıklamaları “İşte Ape Musa’yı öldüren tim” başlıklı haberle veren gazete sahibi Ali Gürbüz ile sorumlu Yazı işleri müdürü Hasan Bayar, ağır para cezası istemiyle 4 Mayısta İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin karşısına çıktılar. 1 Haziranda yürürlüğe girecek yeni Ceza Yasası’nı bekleyen davaya 12 Ekim’de devam edilecek. Kürt aydını Anter, 20 Eylül 1992’de Diyarbakır’ın Seyrantepe Semti’nde uğradığı silahlı saldırıda öldürülmüştü.
27 Nisan’da, Emekli Tümgeneral Osman Pamukoğlu, yazdığı bir kitapla ilgili eleştirilerinde kişilik haklarına saldırdıkları iddiasıyla 2. Ordu Komutanı Orgeneral Şükrü Sarıışık ve “Posta” gazetesi yazarı Mehmet Ali Birand’a toplam 100 bin YTL’lik manevi tazminat davası açtı. 16 Nisan 2005’de Posta Gazetesi’nde yayınlanan yazı emekli generallerin Genelkurmay Başkanlığı’nın teşviki ya da göz yummasıyla konuşmaya başladıklarını iddia ediyor.
“Yeni Asya” Genel Yayın Müdürü Kâzım Güleçyüz, geçen yıl ölen Emekli Orgeneral Doğu Aktulga ile ilgili yazıdan 10,5 bin YTL tazminat ödemeye mahkum edildi. Gazeteci 22 Şubat tarihli kararı 24 Nisanda aldı. Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi, 27 Ocak 2004’te çıkan “Son durak” başlıklı yazıda, Aktulga’nın ölümünün ardından, görevdeyken yaptığı icraatları ve 28 Şubat sürecindeki aktif rolü, ismi verilmeden eleştirilmişti. Dava temyizde.
“Yeni Oluşum” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Ahmet Aksoy’a açtığı 20 bin YTL’lik tazminat davası takip edilmediği için düşen eski Halfeti Kaymakamı Sıtkı Öcal’ın davayı yeniden açtığı 20 Nisan’da öğrenildi. Gazeteci Aksoy, 14 Haziranda Nizip Asliye Hukuk Mahkemesi’nde hakim karşısına çıkacak. Üç yıla kadar hapsi istenen Aksoy, “Kaymakamdan efe olur mu?” başlıklı haberden sorumlu tutuluyor.
5 Nisan’da Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi, gazeteci-yazar Fikret Otyam’ı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a 5 bin YTL manevi tazminat ödemeye mahkum etti. Otyam, Aydınlık dergisinde yayımlanan yazısında, zina tartışmaları üzerine hükümetin Avrupa Birliği ile ilgili politikalarını eleştirmişti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Sakarya” gazetesine açtığı karikatür davası, 29 Mart’ta zamanaşımı nedeniyle düştü.
Eski Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya’nın Yargıtay-MİT-Alaattin Çakıcı ekseninde gelişen olayları duyurduğu için “Milliyet” gazetesine açtığı tazminat davalarından 80 bin YTL’lik ilk ikisinin reddedildiği 23 Mart’ta basından öğrenildi.
19 Mart’ta İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi, sonraki günün “Ülkede Özgür Gündem” gazetesini toplattı. Kararda, “Öcalan Newroz’da demokratik projesini açıklıyor-Konfederalizm Bugün İlan Ediliyor” manşet haberinde “terör örgütü propagandası”na rastlandığı iddia edildi.
17 Mart’ta, Üsküdar 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, “Cumhuriyet” gazetesi yazarı Hikmet Çetinkaya’nın “Fethullah Gülen’in 40 Yıllık Yol Arkadaşı Nurettin Veren Anlatıyor” başlıklı yazı dizisine yönelik ihtiyati tedbir kararının yetkisizliğini kabul ettiyse de dosyayı İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderdi. Aynı mahkeme, 3 Mart’ta 1 Mart’ta yayımlanmaya başlayan yazı dizisine “kişilik haklarını ihlal ettiğini” gerekçesiyle ihtiyati tedbir koymuştu.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun, “Milli Gazete” yazarı Mehmet Şevket Eygi’ye TCK’nın 312. maddesini ihlalden 20 aylık mahkumiyeti onadığı 16 Mart’ta öğrenildi. İstanbul 6 No’lu DGM’si, “Din Düşmanlığı Terörü” başlıklı yazı nedeniyle Yazar Eygi ve Sorumlu Yazı işleri müdürü Selami Çalışkan’ı 312. maddenin ikinci fıkrasına göre cezalandırmıştı.
Ezilenlerin Sosyalist Platformu’nun (ESP) Aralık 2004’te Ceza İnfaz Yasası’nı protesto eyleminde tutuklananlardan 7 basın çalışanının yargılandığı davaya 11 Mart’ta Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. 22.5 yıla kadar hapis istenen tutuklular “örgüt üyeliği” iddiasıyla yargılanıyor.
“İdea Politika” dergisinde çıkan “Ordu ne işe yarar?” yazısından Ağır Ceza Mahkemesi’nde beraat eden Genel Yayın Yönetmeni Erol Özkorayaynı yazının ideapolitika.com sitesinde çıkması üzerine bin 708 YTL para cezasına çarptırıldı.. Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi, bu yazı ve “Yeni barbarlar ve apoletli Talibanlar” yazısında “askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif” iddiasıyla Özkoray’a ceza verdi. TCK’nın 159/1 maddesinden 21 Aralık 2004’te verilen ceza gazeteciye 10 Mart’ta tebliğ edildi.
4 Mart’ta, Adıyaman’da yayımlanan “Gerger Fırat” gazetesi sahibi Hacı Boğatekin’e, Basın Kanunu’nun Geçici 1. maddesindeki yayına ilişkinbildirim yükümlülüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle 500 YTL’lik ön ödemeli para cezası verildi.
15 Mayıs 2000’de Antalya “Klas TV” televizyonunda “Başörtülü öğrencilere devlet işkence yapıyor. Devlet bize üvey evlat muamelesi yapıyor” dediği için TCK 312. maddeyi ihlalden 20 ay hapse mahkum olan gazeteci Emine Şenlikoğlu Yargıtay kararını bekliyor. Şenlikoğlu, üç aylık bir ceza ertelemesinden yararlanarak yeni yasa çıkıncaya kadar hapse girmekten kurtulmuştu.
2 Mart’ta, “Akıntıya karşı Yazılar” başlıklı kitabın yazarı Dr. Fikret Başkaya,Maki Yayınları sorumlusu İsmet Erdoğan ve editörü Özden Bayram ile birlikte yargılandığı davadan beraat etti. Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesi yazıların eleştiri sınırları içerisinde kaldığına hükmetti. “Devleti ve orduyu tahkir ve tezyif” ettiği iddiasıyla Başkaya, 6 aydan 3 yıla kadar hapis istemiyle yargılanıyordu.
28 Şubat’ta Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, “Muş Haber” gazetesi sahibi Berna Aktaş yazı işleri müdürü Faruk Aktaş, Barış Kalsın ile Faruk Şener’e Muş Asliye Hukuk Mahkemesi’nin “hakaret”ten verdiği bin YTL tazminat cezasını bir karşı oyla onadı. Karşı oy kullanan üye, “Mahkeme, delillerin takdirinde yanılgıya düştü” notu düştü.
Gaziantep’te yayımlanan “Zafer” gazetesi sahibi İsmet Atar, yazı işleri müdürü Atilla Konukoğlu ve köşe yazarı Halil Eyyüpoğlu, Başbakan Erdoğan’a hakaret iddiasıyla 3 bin YTL manevi tazminat ödemeye mahkum oldu. Gaziantep Asliye Hukuk Mahkemesi, 27 Şubat’ta gazetecilerin “Tazminat davası, yeni TCK’yı beklesin” talebini reddetti. 14 Nisan 2004’te Başbakanı eleştiren Eyyüboğlu, referandum öncesi Türkiye’ye gelerek açıklama yapmak isteyen KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’a Başbakanın “Git ne konuşuyorsan KKTC’de konuş” demesine tepki göstermişti.
Hozat’ta muhtarların askerlerce tehdit edildiği yolundaki iddiaları ele alan İHD Raporu’na yer verdiği için “Munzur Haber” gazetesi sahibi avukat Hüseyin Aygün ve sorumlu müdürü İnan Yılmaz’a açılan soruşturma 24 Şubat’ta takipsizlikle sonuçlandı. Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı, Jandarma şikayetini sonuçlandırarak “tahkir ve tezyif” iddiasıyla dava açılmasına gerek olmadığına karar verdi.
Yargıtay, “asker bulundurma ve Irak’a asker gönderme” tezkeresini eleştiren Adana “Radyo Dünya” eski yöneticisi Sabri Ejder Öziç’e verilen 1 yıl hapis cezasını bozdu. 23 Şubat’ta Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı. Öziç’e verilen cezanın bozulmasını istemişti. Savcı, “konuşma ağır eleştiri niteliğinde. Yalnızca yarım cümle üzerinde durularak karar verildi” demişti. Adana 5. Asliye Ceza Mahkemesi, tezkerenin Meclise gönderildiği 24 Şubat 2003’te yaptığı radyo konuşmaları nedeniyle Öziç’i “Meclisin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif” iddiasıyla cezalandırmıştı. Öziç, 2006’te yeniden yargılanacak.
“Cumhuriyet” gazetesi karikatüristi Musa Kart’ın, Başbakanın İmam Hatip Liseleriyle ilgili karikatürüne açtığı davadan mahkum olduğu 21 Şubat’ta basından öğrenildi. 21 Aralık 2004’te Ankara 8. Asliye Ceza Mahkemesi, “türban yumağına dolanmış kedi” biçiminde çizdiği için Kart ile sorumlu müdür Mehmet Sucu’ya 5 bin YTL manevi tazminat cezası verdi. Mahkeme, karikatürü “gülünç ve küçük düşürücü ve kişilik haklarına saldırı” olarak niteledi. Aynı karikatürden Başbakanın “Sakarya” gazetesine açtığı 10 bin YTL’lik manevi tazminat davasını Eskişehir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, Başbakanı hoşgörüye çağırarak reddetmişti.
Aylık Türkçe ve Kürtçe yayın yapan “Deng” dergisi ile yayınına ara veren “Dema Nu” gazetesine açılan basın davalarından 15’i sürüyor. Gazetenin daha önce, Kürdistan Sosyalist Partisi (PSK) açıklamalarını yayımlayarak “terör örgütü açıklamasına yer vermek”ten aldığı ceza Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararı ışığında Yargıtay, “PSK terör eylemine bulaşmadı”diyerek bozmuştu. Gazete, şu anda sadece PKK/KONGRA-GEL açıklamalarına yer vermesi nedeniyle yargılanıyor.
Avukat Hatice Şahin’in Yargıtay’daki bir duruşmadan başörtüsü nedeniyle çıkarılmasını 7 Kasım 2003 günü eleştiren “Yeni Şafak” gazetesinin 133 bin YTL tazminata mahkum olduğu 17 Şubat’ta öğrenildi. “Yargı Yoldan Çıktı”başlıklı haberde olay hukuka aykırı gelişme şeklinde yorumlanmıştı.
“Özgür Siirt” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Muharrem Nas”Beyanname veya müdür değişikliğini zamanında bildirmediği” gerekçesiyle Siirt Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davadan 17 Şubat’ta beraat etti. Yeni Basın Kanunu yürürlüğe girdiğinde Nas askerdeydi.
10 Şubat’ta, “Yeşil Bayburt” gazetesi yazı işleri müdürü Taner Cilara, 15 Ekim’de çıkan “Sayın başkan, sakın konuşma konuştukça batıyorsun”başlıklı yazı nedeniyle önce hapse ardından bin 782 YTL para cezasına çarptırıldı. Bayburt Asliye Ceza Mahkemesi, “sövme” suçu için mağdurun isminin açıkça zikredilmesinin gerekli olmadığını ve kolayca anlaşılabilecek şekilde tanımlanmasının yeterli olduğunu açıkladı. Dava, Belediye Başkan Yardımcısı Hayrettin Haluk Akkoyunlu’nun şikayeti ile açıldı. Gazeteci, “dört tane dana otaramayanlar, şimdi memleketi idare etmeye çalışıyorlar, sayın başkan yardımcısı o makama gelişin şaibeli değil mi?” demişti.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, “Milli Gazete” yazarı Selahattin Aydar’ın TCK’nın 312/2. maddesinden mahkûmiyetiyle ilgili Yargıtay kararını bozarken, “kamu düzeni” kavramına yeni yaklaşım getirdi. Yargıtay 8. Ceza Dairesi’nce onaylanan 1 yıl 8 ay hapis cezasını bozan kurul, “Suçun oluşması için eylemin aleni yapılması, kışkırtmanın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılıklarından en az birine dayanılarak ve bu kesimlerin karşı karşıya getirmek amacıyla gerçekleştirilmesi, kışkırtmanın farklı toplulukları birbirine karşı düşmanlığa ve kin beslemeye sevk etmesi, fakat bu halin ‘kamu düzeni’ için tehlikeli olabilecek şekilde ve yeterlilikte olması, kışkırtmanın şiddet çağrısını içermesi gerekir” dedi.
İzmir’de yargılanan DİHA muhabirleri Sevinç Tuncelli, İbrahim Açıkyer, Fahri Kılınç ile “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi İzmir eski çalışanlarıMehmet Yücedağ ile Medine Tunç’un yargılanmalarına 3 Şubat’ta devam edildi. “KONGRA-GEL propagandası” iddiasıyla açılan ve İzmir 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen davaya 26 Nisan’da devam edildi.
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “Savaş çıkabilir, bunu ben de engelleyemem” sözlerini yayında yorumladığı için “terör propagandası”iddiasıyla yargılanan Adana “Radyo Dünya” sunucusu Yeter Cemile Gündoğdu ve yayın müdürü Fatih Demir, 3 Şubat’ta delil yetersizliğinden beraat ettiler. Gündoğdu’nun beş yıla kadar hapsi isteniyordu.
1 Şubat’ta, Müzisyen ve Düşünce Suçuna Karşı Girişim Sözcüsü Şanar Yurdatapan, bir yazısında, “Mi ile Fa’yı ayırt edemeyeceğini iddia ederek hakaret ettiği” gerekçesiyle gazeteci-yazar Abdurrahman Dilipak’ı 312 YTL tazminata mahkum ettirdi. Dilipak, “karar Türkiye’de eleştiri sınırlarının ne kadar dar olduğunu gösteriyor” diyerek AİHM’e başvurdu. Müzisyen Hüseyin Goncagül’ün Dilipak’a açtığı davaya ise, 13 Şubat 2006’da devam edilecek. 28 Mayıs 2004’te yayımlanan “Cazgır bile olamayacakların şarkıcı olduğu ülke” ifadeler nedeniyle Goncagül, Yurdatapan gibi “Onbaşı Davası”nı emsal göstererek Dilipak’ı mahkum ettirmek istiyor.
DİHA Muhabiri Hikmet Erden, 3 Kasım 2002 seçimlerinde evinin camına astığı parti bayrağını seçim günü indirmeyi unutan bir DEHAP’lı yöneticinin hapse mahkum edilmesini “Unutkanlığın bedeli 6 ay hapis cezası oldu”başlığıyla haberleştirdiği için 28 Ocak’ta hakim karşısına çıktı. “Yeniden Özgür Gündem” gazetesinde çıkan haberi için Erden, bir polisin ismini vererek hedef gösterdiği gerekçesiyle para cezası istemiyle yargılanıyor. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, yeni TCK ve Yeni Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun (CMK) yürürlüğe girmesini bekliyor.
Tunceli il Jandarma Komutanlığı’nın “Munzur Haber” gazetesi eski sahibiHüseyin Aygün ve Yazı İşleri Müdürü İnan Yılmaz için, “Evimi Yaktılar” haberi nedeniyle yaptığı suç duyurusu 12 Ocak’ta takipsizlikle sonuçlandı. Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı, “haberde belli sayıda yeşil kazaklı ve maskeli kişilerden söz ediliyor. Tahkir ve tezyif için geniş manada askeri kuvvetlerinin bütününün hedef alınması gerekiyor” kararı verdi.
Mardin Kızıltepe Başsavcısı, “Yeni Şafak” gazetesi yazarı Fehmi Koruhakkında, güvenlik güçlerinin açtığı ateşle Ahmet Kaymaz ile oğlu Uğur Kaymaz’ın öldürülmesi ile ilgili 27 Kasım 2004’te çıkan “Kan denizinde boğulmak” yazısı nedeniyle suç duyurusunda bulundu. Basının 2 Ocak’ta duyurduğu şikayette gazetecinin 50 bin YTL para cezası öngören Basın Yasası’nın 19. maddesine aykırı davrandığı iddia edildi.
Düzenlemeler ve hak aramalar
“Agos” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’i tehdit etmekle suçlanan Ülkü Ocakları İstanbul İl Başkanı Levent Temiz, 9 Kasım’da yargılanmaya başladı. Temiz, 2911 Sayılı Toplantı, Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’ndan yargılanıyor. Ülkü Ocakları’na bağlı bir grup, 26 Şubat 2004’te gazetenin Şişli’deki bürosu önünde “Hrant Dink, bundan sonra bütün öfkemizin ve nefretimizin hedefidir, hedefimizdir” sloganı atmıştı.
Cumhuriyet gazetesi yazarlarından Uğur Mumcu, Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı, Prof. Dr. Muammer Aksoy ve Doç. Dr. Bahriye Üçok’un öldürülmesi dahil çok sayıda olayı kapsayan “Umut” davası 28 Temmuz’da sonuçlandı. Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, sanıklardan Ferhan Özmen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına; iki sanığı altışar yıl üçer ay; dört sanığı üçer yıl birer ay; bir sanığı da üç yıl dokuz ay hapis cezasına çarptırdı.Temmuz 2005’te tahliye olan Mehmet Ali Tekin ile birlikte Umut Davasında Özmen dışında hapiste kimse kalmadı. Hükümlüler, ya Topluma Kazandırma Yasası’ndan ya da yeni TCK’daki lehte hükümlerden yararlanarak tahliye oldular.
Eylül 2003’te İstanbul Dolmabahçe’de Başbakan Erdoğan’ın korumasından tekme yediği gerekçesiyle dava açan “Star” gazetesi yazarı Musa Ağacık,iki yıldan fazla bir süredir hukuk mücadelesi veriyor. Mahkemenin dayağa tanık gazetecilerin isimlerini sorduğu Ağacık “Görüştüğümüz kişiler tanıklık yapmaktan çekiniyor. Biz tanık bildirmeyeceğiz” dedi. İstanbul 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde en son 29 Kasım’da görülen davada, Star TV kaset görüntülerinin bilirkişice incelenmesine karar verildi. Davaya 4 Nisan 2006’da devam edilecek.
Çanakkale Savaşı ile birlikte yazıları nedeniyle ve açıklamaları nedeniyle gazeteci Abdurrahman Dilipak’a İnternet yoluyla hakaret mesajı gönderen üç kişi, 11 Ekim’de İstanbul 2. Sulh Ceza Mahkemesi’nde yargılandı. Dilipak, elektronik posta yoluyla yapılan hakaretlerin caydırıcı ve basın mensuplarına yönelik tehdit, baskı, iftira ve hakaretlerin önlenmesi açısından bu davanın önemli olduğunu söyledi. Üç kişi, TCK’nın 482. maddesi uyarınca Yargılanıyor.
Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı, Haziran 2005’te insan hakları ihlallerine ilişkin başvurularla ilgili verilerini yayımladı. Başkanlık, Haziran’da ifade özgürlüğü ihlaline ilişkin beş başvurunun olduğunu, bunun da toplam başvurular içerisinde yüzde 2,98’lik dilimi; haberleşme özgürlüğü alanında yapılan iki şikayetin de toplam şikayetlerin yüzde 1,19’unu oluşturduğunu açıkladı. Başkanlık, toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı ve örgütlenme özgürlüğü ile ilgili şikayet gelmediğini duyurdu.
“Jandarma Komutanı beni tehdit etti” dediği için eski Baro Başkanı-gazeteciHüseyin Aygün’e tazminat ve ceza davaları açılırken şikayet edilen Tunceli İl Jandarma Komutanı’nın yargılanmasına yer olmadığına karar verildi. 11 Ağustos’ta, Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı, “gıyapta hakaret en az üç kişinin huzurunda yapılması gerekir. ‘TSK nezdinde imajın bozuk’ sözünün hakaret niteliği yok. Telefonda tehdit sözleri soyut, başka da delil yok” diye açıkladı.
“Ülkede Özgür Gündem” gazetesinden sonra gazete okurları da, medyanın Ankara temsilcileri için 19 Temmuz’da düzenlenen toplantıda gazeteyi hedef gösterdiği gerekçesiyle, 25 Temmuz’da, Genelkurmay hakkında suç duyurusunda bulundu. Okurlar, Fatih Adliyesi’ne giderek Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, Albay Taner Düvenci ve “Sabah” gazetesi Ankara temsilcisi Aslı Aydıntaşbaş’ı şikayet etti.
Temmuz sonunda, Konya İl İnsan Hakları Kurulu’nun, Mart ayında gazeteciAbdurrahman Dilipak’ın da katıldığı Fuar Kültür Merkezi’ndeki toplantılarda polislerin video kameralarla görüntü almalarının insan hakları ihlali olduğuna 10’a 8 oy çokluğu ile karar verdiği öğrenildi. 18 Mart’ta bir konuşma yapan gazeteci Dilipak, salonu ve izleyicileri kamerayla kaydeden polisi uyardıysa da, sonuç alamadı. Gazeteci, bunun üzerine İl Emniyet Müdürü ve Vali aleyhine dava açtı, bir yazı da Konya İl İnsan Hakları Kurulu’na gönderdi.
13 Temmuz’da toplanan TBMM Genel Kurulu, AKP’nin adaylarından Zahit Akman, Abdullah Darendeli, Davut Dursun, İlhan Yerlikaya, Taha Yücel, Paşa Yaşar, CHP’nin adaylarından da Özer Gürbüz, Şaban Sevinç ve Mehmet Dadak’ı RTÜK’ün yeni üyeleri olarak seçti. Hürriyet başyazarı Oktay Ekşi ve Cumhuriyet yazarı Orhan Erinç, RTÜK üyelerinin AKP ve CHP tarafından seçilmesini bir kadrolaşma girişimi olarak görüyorlar. Erinç, “Kendi payına düşen üç üyeliğin yüzü suyu hürmetine bu yaklaşım CHPye yakışmadı” dedi.
Bir hastane haberi ilgili tekzibe itiraz ettiyse de yayımlamak zorunda kalanBatman Doğuş gazetesinin, “haksız tekzip” mücadelesi sonuç verdi. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, Batman’daki özel bir hastanenin tekzibini yayımladıktan sonra gazete sahibi Mahfuz Uyanık’ın açtığı davada tazminatın reddedilmesine ilişkin kararı 20 Ekim 2004’te bozdu. Temmuz başında gazeteciye tebliğ edilen kararda, “Tekzip kararı öncelikle evrak üzerinde alınan kararlardan olup itirazı kabildir. Aksinin iddia edilmesi her an olanaklıdır” deniyor.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 27 Mayıs’ta kabul edildikten sonra “yabancı ülkelerde yaşan Türklerin işledikleri suçlardan Türkiye’de yargılanabilmelerini Adalet Bakanlığı iznine tabi tutan” ve “kaçak Kuran kursları”na az ceza öngören düzenlemeler nedeniyle veto ettiği kanunu, 7 Temmuz’da imzalandı. Yasanın kabul edilmesi, TCK’da basın yoluyla işlenen bazı suçlara verilen cezaların indirilmesini de sağlıyor. Veto ettiyse de Cumhurbaşkanı’nın imzalamak zorunda kaldığı diğer bir yasa da, RTÜK üyelerinin Meclisçe seçilmesini öngören bir maddelik Anayasa değişikliği oldu.
23 Haziran’da Danıştay, RTÜK uyarısına itiraz eden Ankara “Shema Radyo”ile ilgili 7. İdare Mahkemesi’nin ret kararını “bilirkişi raporu eksik” diyerek bozdu. Hıristiyan dini içerikli bir yayın nedeniyle ”Türk aile yapısına aykırılık”tan uyarı alan radyonun başvurusu ile ilgili Danıştay mütalaasında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. maddesinde düzenlenen din, düşünce ve vicdan özgürlüğünün toplumun temellerinden biri olduğuna dikkat çekiyor:
10 Haziran’da bir kez daha görüşülmesi için “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunu” Meclis Başkanlığı’na gönderen Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer aynen gelen yasayı 23 Haziranda imzaladı. Cumhurbaşkanı veto gerekçesinde, yasanın parti yandaşlığı yarışının önünü açacağını ve RTÜK üyelerinin tarafsızlığını etkileyeceği de belirtmişti. Değişiklikle, RTÜK’ün 9 üyesi, Meclisteki siyasi parti gruplarının milletvekili sayısına göre belirlenecek, seçimi ise Genel Kurul yapacak.
5357 sayılı “TCK’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu”nun yayımlanmasını uygun bulmayan Cumhurbaşkanı Sezer, yurtdışında suç işleyenlerle ilgili olarak düzenlenen 3. ve kanuna aykırı kuran kurslara ilişkin 29. maddelerini 3 Haziran’da veto etti. 27 Mayısta kabul edilen yasayı inceleyen Cumhurbaşkanı, Türk yurttaşı olup olamadığına bakılmaksızın failin Türkiye’de yargılanabilmesi Adalet Bakanı’nın istemine bağlı tutulması” düzenlemesinin keyfiyete yol açabileceği nedeniyle uyardı. TCK’daki değişiklikler geri çevrildiği için basına indirim öngören düzenlemeler de yürürlüğe giremiyor.
27 Mayıs’ta Meclis Genel Kurulu, RTÜK üyelerinin TBMM’nce seçilmesineilişkin anayasa değişikliği teklifini kabul etti.
1 Haziran’da yürürlüğe girecek yeni TCK’da değişiklik öngören kanun teklifi 27 Mayıs’ta Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi. Yeni TCK’da yapılan değişikliklerle kanuna aykırı eğitim kurumu açanların cezası üç yıldan 1 yıla indi. 12 Ekim 2004’ten önce yapılan kaçak yapılara hapis cezası kalktı. Basın ve yayın yoluyla işlenen suçlarda ceza artırımı metinden çıkarıldı. Yabancı kuruluşlardan para alıp “temel milli yararlar”a karşı fiil işleyenlere 3-10 yıl hapis cezası getirildi.
DGM’nin toplattığı “Sevdam Güneş Tadında” kitabının tanıtımı nedeniyle bir ay kapatılan “Radyo Dünya”yla ilgili, Ankara 3. İdare Mahkemesi’nin 18 Nisan’da aldığı yürütmeyi durdurma kararı zamanında tebliğ edilseydi yayınını sürdürebilecekti. Ancak karar radyo avukatına bir ay sonra tebliğ edildi. Karara göre, “bilgi, belge, yayın bandı ile deşifre metnini istediği radyodan savunma alıncaya kadar” yürütme durduruluyor.
Ankara 5. İdare Mahkemesi’nden sonra Danıştay 13. Dairesi de, Kürtçe olarak “Kürt Dili ve Edebiyatı” adlı programı yayımladığı için RTÜK’ün “Radyo Dünya”ya verdiği 30 gün yayın durdurma cezasına karşı çıktı. 15 Şubat’ta oybirliğiyle alınan Danıştay 13. Dairesi kararı, “yayın durdurma”nın iptaline itirazı reddetti. Kara radyo Avukatı Meriç Tümer’e Nisan başında tebliğ edildi. İdare Mahkemesi, “Türkçe yayın akışı içinde Kürtçe müzik parçalarının da çalınmasının yayınları Türkçe yapılması ilkesine aykırılık oluşturmayacağı”na karar vermişti.
30 Mart’ta, “Demokrat İskenderun” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürüErsen Korkmaz, on yıl önce uğradığı iki bıçaklı saldırı ile ilgili Adliye Kalemliği’nin çağrısı üzerine bilgi verdi. Sorumluları bulunmayan saldırılarla ilgili gazeteciye açıklama yapılmadı.
TBMM Genel Kurulu, 1 Nisan’da yürürlüğe girmesi beklenen yeni TCK’nın yürürlük tarihini 1 Haziran’a erteleyen önergeyi kabul etti.
İkinci Gazeteciler Konferansı, ardından da Türkiye-Hollanda Medya Günleri’ni izlemek üzere gittiği Galatasaray Üniversitesi’ne girişine, başörtülü olduğu için izin verilmeyen “Yeni Asya” Gazetesi muhabiri Naciye Kaynak24 Mart’ta bir basın toplantısı yaptı. ÇGD İstanbul Şubesi’ni temsilen Yurdagül Uygun, toplantıya katılarak destek verdi.
Adana “Radyo Dünya”nın avukatı Meriç Tümer, toplatılan Serdar Çiyayi’nin “Sevdam Güneş Tadında” kitabının tanıtımı nedeniyle RTÜK’ün verdiği bir aylık yayın durdurma cezasına 22 Mart’ta itiraz etti. Radyoya 7 Mart’ta verilen ceza, itiraz sonuç vermezse 4 Nisan’da uygulanacak.
Organ bağışlayanları “cehennemlik” olarak niteleyen Tarikat Şeyhi Ömer Öngüt’ün “Sabah” gazetesinde yer alan “Korkunç Fetva” haberine Sakarya Sulh Ceza Mahkemesi kanalıyla gönderdiği tekzip 24 Şubat’ta Yargıtay’a gitti. Çağdaş Hukukçular Derneği Başkanı Hüseyin Biçen, “Bu, tekzip değil, hukuki bir fetva” dedi.
15 Şubat’ta, Mardin’den yayın yapan “Dara Radyo ve TV”nin bağlı bulunduğu şirkete, yayın lisansı için gerekli Ulusal Güvenlik Belgesiisteğine beş yıldır olumlu yanıt verilmediği öğrenildi. Başbakanlık Güvenlik İşleri Başkanlığı’nın şirketin üç yönetim kurulu üyesinin değiştirilmesini istediği şirket yönetimi, Ankara 1. İdare Mahkemesi’nde de sonuç alamayınca 21 Şubat 2002’de Danıştay’da dava açtı. Şirket halen yanıt bekliyor.
Yerel “Datça Haber” gazetesi eski sahibi Sinan Kara’nın, “Kaymakam Savaş Tuncer’in hakkındaki şikayetlerde yanlı davrandıkları”gerekçesiyle Datça’da görevli beş hakim ve savcı için yaptığı şikayet Adalet Bakanlığı’na takıldı. Avukat Mustafa Rollas, Bakanlığın kararına dayanarak Ankara 8. İdare Mahkemesi’nin yürütmenin durdurulması istemini reddetmesine ilişin kararını 10 Şubat’ta temyiz etti.
“Günlük Evrensel” gazetesi muhabiri Cem Emir ile DİHA muhabirleriBurhan Ekinci ve Mücahit Yalçın’ın “Hukuka aykırı gözaltı” iddiasıyla jandarma için yaptığı şikayet, Şubat başında sonuçsuz kaldı. Pertek ve Mazgirt Kaymakamlıkları, Karakol yetkililerinin “gazetecileri gözaltına almadıkları ve engellemedikleri için” soruşturmaya gerek olmadığını bildirdiler. 6 Ekim 2004’te Emir, dört gazeteci ile birlikte iki saat süreyle gözaltında tutulmuştu. DİHA muhabirleri Ekinci ve Yalçın da, asker kulübesinde tutularak engellendiklerini söylemişlerdi.
İzmir’de çıkan “Yarımada” gazetesi sahibi Selçuk Tunali ile “Özgür Urla”gazetesi sahibi Ali Rıza Söke, Star TV’deki “Objektif” programına katılarak, Barbaros Köyü’nde çocuklara cinsel taciz iddiaları ile ilgili kendilerine “devlet ve millet düşmanı” dediği gerekçesiyle Urla Kaymakamı Ahmet Mailoğlu’ya 5 Şubat’ta 50 bin YTL’lik tazminat davası açtılar. Kaymakam da haberlerde kişilik hakları zedelendiği iddiasıyla dava açtı. Urla Asliye Hukuk Mahkemesi de iki gazetedeki “Kaymakam haberleri”ne aynı gün tedbir koydu.
Ankara eski Emniyet Müdürü Cevdet Saral ve 38 arkadaşına Kırıkkale 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan “Telekulak” davasına telefonu dinlendiği için müdahil olma isteğiyle başvuran ancak yargılama boyunca yanıt alamayan “Günlük Evrensel” gazetesi diplomasi muhabiri Sultan Özer’e, 30 Ocak’ta, “Sanıklar beraat etti ve karar kesinleşti. Müdahil olmanız reddedildi” yanıtı geldi.
Ardahan’da “Kuzey Doğu Anadolu” ve “Son Vilayet” gazetelerinin basıldığı matbaa yetkilileri, kimliği belirsiz kişi veya kişilerce düzenlenen saldırıları 25 Ocak’ta yargıya taşıdılar. Kuzeydoğu Anadolu Gazetesi sahibi ve aynı adı taşıyan matbaanın yetkilisi Fakir Yılmaz, 10 ve 17 Ocak’ta yaşanan saldırıların gazetede Ardahan polisi ile ilgili haberlere yer verilmesinden sonra yaşandığını iddia etti.
Van Valiliği, DİHA muhabiri Ubeydullah Hakan’ın, kendisini sık sık tehdit ettiğini iddia ederek şikayet ettiği polis memuru İsmail Yendi’nin yargılanmasına “yeterli delil ve belge bulunmadığı” gerekçesiyle izin vermedi. Hakan’ın avukatı Murat Timur, Eylül’deki şikayet 1 Aralık’ta reddedilince karara Ocak sonunda itiraz etti.
Sansür ve Tekelleşmeye Tepkiler
Adıyaman’da kamu kurumlarında memur veya sözleşmeli personel olarak çalışan gazete yazarları, Valiliğin kurumlarına yazı göndererek, yazı yazmalarına yasak getirdiğini iddia etti. “Adıyaman Haber” gazetesi, Valiliğin, kurumlara “Genelge ile yazı yazılmasını yasaklayın” diye, imzasız ve başlıksız bir yazı gönderdiğini yazdı. Gazete yazarı Naif Karabatak,yazısında yasağın, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu’na dayandırıldığını belirtiyor. Valilik Basın Hakla İlişkiler Müdürü Mehmet Çelik, bu konuda açıklama yapamayacağını açıkladı.
28 Aralık’ta bir basın toplantısı düzenleyen RTÜK Başkanı Zahid Akman, iki yıldır Türkçe dışı dil ve lehçelerde yayın yapmayı bekleyen yerel ve bölgesel radyo ve televizyon kuruluşlarının, Ocak 2006 ortasında veya sonunda bu dillerde yayına başlayabileceklerini söyledi. Akman, yayına ilişkin hazırlıkların sonlandırıldığını, evraklarını tamamlayan kuruluşların yayına yakında başlayacaklarını bildirdi. Gün TV Yayın Yönetmeni Cemal Doğanise, RTÜK’ün kendilerini oyaladığını savundu. Yerel veya bölgesel 12 yayın kuruluşu izin bekliyor.
İfade özgürlüğü alanında ortaya çıkan olumsuz durumdan ve yazar Orhan Pamuk’un yargılamasında yaşanan gelişmelerden endişe eden 169 aydın,26 Aralık’ta bir bildiri yayımlayarak TCK’nın 301. ve 305. maddelerinin bir an önce kaldırılmasını istediler. aralarında Yaşar Kemal, Çetin Altan, Adalet Ağaoğlu, Arif Damar ve Müjde Ar’ın da bulunduğu kişiler, 301. maddeden yargılamaların son günlerde yaygınlaştığına dikkat çektiler.
RTÜK, 1993’te 35 aydının Sivas’taki Madımak Oteli’nde yakılmasıyla ilgili 1 Temmuz 2004’te “Sivas Özel” programına yer veren Ankara Radyo İmaj’a, izinsiz yayından süresiz kapatıldığı halde, bir ay yayın durdurma cezası verdi. RTÜK, 12 Ağustos 2004 tarihli yayın izleme raporlarını ancak 23 Kasım 2005’te değerlendirdi. Kurul, kapatma cezasını radyo yetkilisi Adnan Yüce’ye 1 Aralık’ta tebliğ etti.
8 Kasım’da, Diyarbakır “Gün Radyo ve TV” yöneticisi Cemal Doğan,RTÜK’ün anadilde yayınla ilgili Avrupa Birliği (AB) Genel Sekreterliği’ne “başvurucu kuruluşlara evraklarını tamamlamaları için duyuru yaptık ancak yanıt gelmedi. Sorun bizden değil” yanıtının gerçeği yansıtmadığını açıkladı.
TGC ile Konrad Adenauer Vakfı’nın (KAS) Yerel Medya Projesikapsamındaki yıl sonu değerlendirme toplantılarının beşincisi 24-25 Ekim günlerinde İstanbul’da yapıldı. Toplantı sonunda yayımlanan sonuç bildirgesinde, kişi hak ve özgürlükleri ile toplumun genel çıkarlarının korunmasının, basın özgürlüğünün tüm kurum ve kurallarıyla oturtulmuş olmasına bağlı olduğu bildirildi.
Avrupa, ABD ve dünyanın çeşitli yerlerinden 250’den fazla aktivist, akademisyen ve aydın, 23 Ekim’de, Türkiye’de düşüncesini ifade eden gazeteci, yayınevi sahipleri, siyasi partileri temsilcilerinin cezalandırılmasını kınayan bir bildirdi yayımladı. Bildiride, “Agos” gazetesi başyazarı Hrant Dink’e “Türklüğü incittiği” iddiasıyla verilen ceza, Dora Sakayan’ın kitabını basan yayıncı Ragıp Zarakolu’na dava, DEHAP Şanlıurfa İl yöneticisi Reşit Yardımcı’ya Kürtçe mahkumiyeti düşünce ve ifade özgürlüğüne yöneltilen tehditlere örnek olarak verildi.
RSF’nin, geçen yıl yayımladığı sıralamasında 167 ülke içerisinde Ruanda ile birlikte 113. sırayı paylaşan Türkiye, 19 Ekim’de yayımlanan 2006 Basın Özgürlüğü Sıralaması’nda 98. sırada yer alarak ilerleme kaydetti.
Başbakanlık Basın Merkezi’nin akreditasyon uygulamasına dair duyurusunu 15 Ekim’de bir açıklamayla değerlendiren Basın Meslek Örgütleri Platformu (G-9), getirilen koşulların bir sansür aracı olarak kullanılabileceği uyarısı yaptı. G9, akreditasyonun, tüm dünyada basın mensuplarının, uzmanlık alanlarıyla ilgili kurumlara girişini özel tanıtım kartıyla kolaylaştıran bir uygulama olduğunu, Türkiye’de de böyle olması gerektiğini bildirdi.
23 Eylül’de, İletişim Hukukçusu Av. Fikret İlkiz, TMSF’nin Star Medya Grubu’na ait Süper FM ve Metro FM radyolarının satılmasıyla başlayan ihale sürecinin sorun yaratacağını söyledi. Türkiye’de tekelleşmenin önlenmesi gibi bir istek bulunmadığını savunan İlkiz, “Yasal düzenleme tam anlamıyla yapılmamışken tekelleşmenin önlenmesini beklemek saflık olur” dedi. Süper FM radyosu 21 Eylül’de CGS Televizyon ve Radyo Yayıncılığı Ticaret Anonim Şirketi’ne, Metro FM radyosu da 22 Eylül’de bu şirketin yönetimindeki bazı kişilerin yer aldığı Pasifik Televizyon ve Radyo İşletmeciliği’ne satıldı. Star TV ihalesinde Doğan Grubu, 306 milyon 500 bin dolar ile en yüksek teklifi verdi. Star gazetesini ise Kıbrıslı bir işadamı satın aldı.
7 Eylül’de, Yüksekova’da DEHAP üyelerinin basın açıklamasının ardından çıkan olayları izlerken AA muhabiri Necip Çapraz’ın fotoğraf makinesine el koyan polis, ancak görüntüleri sildikten sonra makineyi iade etti. “Yüksekova Haber” gazetesi muhabiri Erkan Çapraz’ın kaydettiği iki kasetten birine polisler el kondu; diğeriyse eylemcilerce ateşe atıldı.
Yurttaş Girişimi heyetinin, Diyarbakır ziyareti öncesinde Başbakan Erdoğan’a “RTÜK yedi aydır Kürtçe yerel yayını bahanelerle engelliyor” eleştirisini iletmelerinin ardından Erdoğan’ın olumlu yaklaşımı, RTÜK’nün adım atacağı beklentilerini güçlendirdi. RTÜK, 25 Ocak 2004 tarihli yönetmeliğin yayımlanmasından hemen sonra başvuru yapan yerel medya kuruluşlarından “yönetmeliğe uygun başvuru yapmalarını” veya “eksiklerini tamamlamalarını” istedi. Türkçe dışında dil ve lehçelerde yayın yapma izni için 10 yerel televizyon ve radyo kuruluşu RTÜK’e başvurmuştu.
Diyarbakır’da Kürtçe yayın yapmak için başvuruya hazırlanan “Can TV”Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Dalgıç, yurttaş heyetinden Oral Çalışlar’ın Başbakan Erdoğan’la 10 Ağustos’ta yaptığı görüşmede, yerel ve bölgesel medyada Kürtçe yayının da gündeme getirmesinden memnun olduğunu açıkladı. Dalgıç, Kürtçe müzik yayınını Valilik ve Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şubesi’nin aylık yasak listesine tepki gösterdi.
14 Ağustos’ta, TGC Başkanı Orhan Erinç, yeni TCK’nın siyasi iktidarın yorumuyla uygulanması halinde, çok sayıda gazetecinin tutuklanmış olabileceğini belirterek “Gazeteciler, kötü yasadan iyi uygulayıcıları sayesinde korunuyor” dedi. Erinç, yeni yasadaki yaklaşık 26 maddeden, hem ceza açısından hem de hükümlerinin çok geniş yoruma açık olmasından şikayetçi olduklarını anlattı.
Tunceli Sulh Ceza Mahkemesi, 11 Temmuz’da PKK’nin kaçırdığı ve 4 Ağustos’ta da “insan hakları heyeti”ne teslim edilen er Coşkun Kırandi’nin teslimi sırasında çekilen görüntü ve fotoğrafların yayımının önlenmesinikarar verdi. Tunceli Başsavcılığı’nın talebini kabul eden mahkemenin 12 Ağustos’ta aldığı karar Radyo Televizyon Üst Kurulu’nca (RTÜK) da kamuoyuna duyuruldu.
Görev süresinde yaşanan bazı uygulamalar Başbakanlık Teftiş Kurulu soruşturmasına neden olan TRT Genel Müdürü Şenol Demiröz 1 Ağustos’ta emekliye ayrıldı. Demiröz dönemde TRT’nin “bazı ilkler” yaşadığını açıklayanHaber-Sen, “500’ü aşkın ses ve saz sanatçısının sözleşmesi, ‘müzikaliteyi artırmak ve tasarruf’ gerekçesiyle feshedildi. Eşe dosta aktarılan paralarla TRT’nin kasası boşaltıldı. TRT, ilk kez personeline maaş ödeyemeyecek duruma getirildi; ilk kez kendi personeli olmayan kişiler tarafından yönetildi” diye iddia etti.
TGC’nin 25 Temmuz’da İstanbul Dolmabahçe Sarayı’nda kutladığı Sansürün Kaldırılışının Yıldönümü’nde 2005 Basın Özgürlüğü Ödülü verilmedi. TGC Basın Özgürlüğü Ödülü Büyük Seçici Kurulu, “ifade özgürlüğünü, bilgi edinme ve gazetecilerin haber verme haklarını sınırlayan 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası gerçeği karşısında 2005 Basın Özgürlüğü Ödülü’nün verilmemesi sonucuna” oybirliği ile vardı.. ÇGD İstanbul Şubesi, söyleşili sokak kahvaltısını Sansürün İlk Kez Kaldırılışının 97. Yıldönümü’nde gerçekleştirdi. TGS, ifade özgürlüğünü kısıtlayan ve gazeteciyi hapis cezasıyla tehdit eden TCK’nın değiştirilmesini bir kez daha istedi.
İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Erol Akıncılar, kaldırılışından bu yana 97 yıl geçmesine rağmen sansürün “açık, örtülü, dolaylı ve gizli biçimde sürdürüldüğünü” söyledi. Düşünce ve ifade özgürlüğüne yapılan baskıları kınayan Akıncılar, “Yeni Türk Ceza Kanunu’nda basın ve yayın yoluyla işlenen suçlara getirilen ağırlaştırılmış cezalar, basın yayın mensuplarını sindirme amacını taşıyor. Yeni TCK ile basın yayın mensupları görevlerini yapamaz hale getirildi” dedi.
1991 yılında TCK’nın 141, 142 ve 163. maddelerinin yerine yürürlüğe giren 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu (TMK), Genelkurmayın 19 Temmuz’da medya için yaptığı toplantıda “TMY gözden geçirilmeli” mesajının ardından değişme sinyali verdi. Adalet Bakanlığı’nın, yasada değişiklik yapılması için, ilgili kuruluş temsilcilerinin katılımıyla bir komisyon oluşturduğunu açıkladı.
Basın meslek örgütleri ve gazeteciler, Genelkurmay 2. Başkanı iken Orgeneral İlker Başbuğ’un 19 Temmuz’da medyanın Ankara temsilcileriyle yaptığı toplantıda basına “temel sorumluluğunu hatırlatması”nı, basın ve ifade özgürlüğü açısından endişe ile karşıladılar. TGC Genel SekreteriTurgay Olcayto, “Şimdi yeni sansür kokuları almaya başlıyoruz. Bu da bizi rahatsız ediyor” dedi. ÇGD, “terörle mücadele” adı altında hukukun ve çağdaş demokrasinin sınırlarını aşan uygulamalara izin verilmemesi gerektiğini açıkladı. RSF Avrupa Bürosu sorumlusu Pascale Bonnamour da, Genelkurmay taleplerinin, fikir denetiminin asker için halen bir öncelik olduğunu gösterdiğini ifade etti.
Türkiye Yayıncılar Birliği’nin (TYB) 1995 yılından bu yana verdiği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülleri yayıncı Levent Erseven, yazar Herkül Milas,kitapçı İsmail Dönmez ve Yayınlama Özgürlüğü Komitesi Başkanı yayıncı, yazar Ragıp Zarakolu’na verildi. Komite, 4 Temmuz’da Taksim Hill Otel’deki törende açıkladığı raporunda, 2004 yılında ve 2005 yılının ilk altı ayında, 25 yayınevine bağlı 37 yazarın ve 43 kitabın yargılandığını bildirdi.
Laz müzisyen Birol Topaloğlu’ya davet edildiği bir program için Lazca şarkısöylemesine, “mevzuat gereği” yasak koyan TRT, 28 Haziran akşamı, kanserden ölen sanatçı Kazım Koyuncu’nun Yedikule’de verdiği ve Türkçe, Rumca ve Lazca şarkılar seslendirdiği konserini yayımladı. RTÜK İstanbul Bölge Müdürü Cengiz Karakaşoğlu, “Anayasada ülkenin güvenliği ile ilgili temel ilkelere ters olmadığı sürece, Kürtçe, Lazca fark etmez, müeyyidemiz olmaz” dedi.
Cumhurbaşkanı Sezer değişiklik paketini onaylamadığı için 1 Nisandaki şekliyle yürürlüğe giren yeni TCK ile ilgili tepkiler sürdü. Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) temsilcisi Ferai Tınç, düzenlemeleri endişeyle karşıladığını açıkladı. Hükümeti sözünü tutmamakla eleştiren TGS, “Özgür ve ilkeli gazeteciler, tüm engellere rağmen, hapis cezası tehdidi altında bile, halkı özgürce bilgilendirme ödevini yerine getirmekten vazgeçmeyecektir” açıklamasını yaptı.
Kars’ta günlük yayımlanan “Çağdaş Kars Haber” gazetesi 1 Haziran 2005’te zincirli kilit fotoğrafı basarak Yeni TCK’yı protesto etti. “Basına Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) madalyası” manşetli gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Gümüşpala Kortağ, yeni TCK’yi protesto ederek “Kırmızı Başlıklı Kız” masalını kaleme aldı.
1 Haziranda yürürlüğe girmeden önce TCK’deki “Temel Milli Yararlara Karşı Hareket” ile ilgili 305. maddeyi savunan CHP Niğde Milletvekili Orhan Eraslan, “305’te tanımlı fiilin bir yabancı tarafından yapılmasına zaten casusluk, bizim vatandaşımız yaparsa ihanet denir,” dedi.
Ulusal ve uluslararası basın meslek örgütleri, yürürlüğüne altı gün kala Yeni TCK’da düşünceyi ifade ve basın özgürlüğün için sakıncalı yönlere dikkat çektiler. RSF, Ceza Yasası ile ilgili Türkiye’deki aktivistlere desteğini 25 Mayısta bir bildiri ile açıkladı. TGC Yönetim Kurulu da, TCK’daki 20’den fazla yasa maddesine dikkatleri çekti.
24 Mayıs’ta CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç’un sorusunu yanıtlayan Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Başbakan Erdoğan’ın açtığı tazminat davalarının dökümünü verdi. Çiçek, davaların genellikle medya ve çalışanları ile ilgili olduğunu, siyasi kimlikli kişilere açılan altı davadan birinin reddedildiğini, kabul edilenlerden siyasi kimliklilerden 240 bin YTL tazminat istendiğini, 111 bin 500 YTL’lik tazminatın 75 bin YTL’sinin siyasi kişilerce ödenmesine karar verildiğini açıkladı.
12 Mayıs’ta, Meclis Kamu İktisadi Teşebbüsler Komisyonu’nun RTÜK’ün 2002 ve 2003 hesap ve işlemlerini görüştüğü toplantıda soruları yanıtlayan RTÜK Başkanı Fatih Karaca, kapatılan dört kanaldaki “yayınların sanatsal içerikli erotik yayınlar olmadığını, her türlü anormal ilişkiler ve şiddet içeren pornografik yayın” olduğunu iddia etti. Karaca, pornografik kanallara, yabancı kanal olmaları nedeniyle hemen müdahale edildiğini kaydetti. Karaca, “Şikayet konusu yayınlar Türk kanalında olunca kısa sürede müdahale etmemiz söz konusu değil” dedi.
9 Mayıs’ta TGC Başkanı Orhan Erinç, İş Bankası’nın yayımladıkları haberler nedeniyle “Vatan” gazetesine verdiği reklamları kesme kararına tepki gösterdi. Reklam silahını kullanmanın kabul edilemez olduğunu açıklayan Erinç, “Şirketler, bir gazetedeki haberin yanlışlığını iddia ediyorlarsa, haklarını yasal yollardan aramalı, ilan ilişkilerini basının üzerinde bir tehdit ve şantaj aracı olarak kullanmaktan kaçınmalıdırlar” dedi.
5 Mayıs’ta TGC Başkanı Erinç, “Vakit” Gazetesi Muhabiri Kenan Kıran’ın Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’e Marmara Üniversitesi’nde verilen fahri doktorluk payesi törenine alınmamasını kınadı. Almanya’nın “Vakit” gazetesinin yayınını yargı kararı olmadan yasaklamasının hala tartışıldığına değinen Erinç, “Konuk Almanya Başbakanına gösterilen konukseverliğin gazetecilerin görevlerini yapmalarını sınırlayacak düzeye getirilmesi yanlış” diye tepki gösterdi.
G9, Dünya Basın Özgürlüğü Günü yaptıkları açıklamada, mesleğin tüm dünyada saldırı altında bulunduğu kaydederek, “dünyanın dört bir yanında zor durumda olan ve basın özgürlüğü mücadelesi veren meslektaşlarımızla dayanışma içinde olduğumuzu ilan ediyoruz” dediler. 2000’ler Türkiye’sinde, bir yandan “Basın Yasası ile gazeteciler için hapis cezası tarih oldu” diyen hükümetin, yeni Türk Ceza Kanunu ile de ağır hapis cezaları öngören düzenlemelere giriştiğini savunan örgütler, “vahim hata”dan dönülmesini talep ettiler.
TGC Genel Başkanı Orhan Erinç ve TGS Genel Başkanı Ercan İpekçi,yürürlüğe girmesine 32 gün kala TCK’ya ilişkin kaygılarını paylaşmak için 2 Mayıs’ta İstanbul milletvekilleriyle bir araya geldi.
En az iki aydır “Flash TV” kanalında yayınlanan “Düşünce Kampı”na katılan KÜRT-DER Genel Başkan Yardımcısı Şahin Ayaz, 28 Nisan’da Bursa polisince programın yapıldığı otelde gözaltına alındı. İHD İstanbul Şubesi uygulamayı protesto etti.
26 Nisan’da “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi Genel Yayın Yönetmeniİrfan Uçar, 418 sayı çıkan gazeteye 304 dava açıldığını; sonuçlanan 27 davadan dokuzu mahkumiyetle, 18’i de beraatla sonuçlandığını açıkladı. Gazete temsilcilerine toplam 207 milyar lira para cezası kesildi.
Yeni TCK gündemli toplanan TGC Genişletilmiş Basın Senatosu ile toplantıya katılan diğer meslek birlikleri, 24 Nisanda birlikte hareket etme kararı aldı. Toplantının sonuç açıklamasında, “Kanunun demokratik hukuk devleti ilkelerine aykırı maddelerinin düzeltilmesi amacıyla girişimlerimizi ortaklaşa sürdürmeyi kararlaştırdık” denildi.
20 Nisan’da Basın Konseyi, hapiste gazetecilik nedeniyle kimsenin hapsedilmediğini, sadece Mehmet Tari’nin ifade özgürlüğünden hapiste bulunduğundan kuşkulanıldığını, “İşçi Köylü” dergisi Genel Yayın Yönetmeni Memik Horuz’un yeniden yargılanmasının faydalı olacağını bildirdi. Konseyi, 19 kişi hakkında yeterli bilgi bulunmadığını bildirdi.
20 Nisandaki basın toplantısında TGC Başkanı Orhan Erinç, “Türkiye’nin gelecekte gazetecilerin hapiste bulunduğu ülkelerin önde geleni sayılmasını engelleyecek değişikliklere ihtiyaç var” dedi.
Kürtçe’nin Kurmançi lehçesinde “Dergûşa Çandî” (Kültür Beşiği) adlı bir Kültür-Sanat programı yayımlamak için 15 aydır bekleyen Diyarbakır “Gün TV”nin Genel Yayın Yönetmeni Cemal Doğan, 14 Nisanda, RTÜK yanıt vermezse yargıya gideceğiz” dedi.
RSF, Başbakan Erdoğan’dan gazetecilere dava açma baskısına son vermesini istedi ve “Cumhuriyet” ile “Evrensel” gazeteleri ile “Penguen” ve “Aydınlık” dergilerine açtığı davalar nedeniyle Başbakanı “mizah anlayışı kıt” olarak niteledi.
DGM tarafından toplatılan “Sevdam Güneş Tadında” kitabının tanıtımını yaptığı için Adana “Radyo Dünya”ya 7 Mart’ta verilen bir aylık yayın durdurma cezası, başvurulan İdare Mahkemesi’nden karar çıkmayınca 4 Nisan gecesi uygulamaya kondu. Avukatı Meriç Tümer’in, 22 Mart’ta Ankara İdare Mahkemesi’ne yürütmeyi durdurma istemiyle yaptığı başvuru ise henüz karara bağlanmadı. RTÜK, cezaya “Toplumu şiddete, teröre, etnik ayrımcılığa sevk edilmesi…” gerekçe olarak göstermişti.
Basın Konseyi Başkanı Oktay Ekşi ve beraberindeki medya temsilcileri, 6 Nisanda Başbakan Erdoğan ile yeni TCK’yı görüştü. Ekşi, Başbakan ile yeni TCK’nın değiştirilmesi konusunda memnuniyet verici bir görüşme yaptığını söyledi.
TGS’nin de üyesi olduğu Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ) Genel Sekreteri Aidan White 4 Nisanda Başbakan Erdoğan’a gönderdiği mektupta Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğünün temel ilkelerinin korunması için yasada gerekli değişikliklerin yapılması istedi.
Diyarbakır “Can TV”, 4 Ocak’ta yayımlanan Aynur Doğan’ın “Keçe Kurda”isimli Kürtçe parçası “Devletin varlık ve bağımsızlığına, bölünmez bütünlüğe”ne tehdit olarak görülmesi nedeniyle 31 Mart’ta RTÜK’e savunma gönderdi. Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi de, 25 Şubat’ta Doğan’ın şarkısını yasakladı.
Cumhurbaşkanı Sezer, yabancı sermayeye Türkiye’de ulusal yayın yapan radyo veya televizyonlarda sınırsız pay alma hakkı tanıyan 5317 sayılı “Bankalar Kanunu ile Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasayı” 31 Mart’ta veto etti. Sezer, 16 Mart tarihli yasanın yalnızca Fon’a devredilen kuruluşlarla sınırlı olmadığını tüm ulusal medya kuruluşlarının da yabancılara satışına imkan tanıdığını belirtti.
“Ülkede Özgür Gündem” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İrfan Uçar, 31 Mart’ta, gazetenin 396 sayısına 273 dava açıldığını açıkladı. Davaların 51’inin Asliye Ceza, 222’sinin de DGM yerine kurulan ihtisaslaşmış Ağır Ceza mahkemelerinde görüldüğünü belirten Uçar, 24 davadan 9’unun mahkumiyetle, 15’inin de beraatla bittiğini, gazeteye 113 bin YTL para cezası verildiğini bildirdi.
ÇGD Bursa Şubesi, Bursa Gazeteciler Cemiyeti ve Anadolu Spor Gazetecileri Derneği’nin 30 Mart “Türkiye Habersiz Kalmasın” eylemine yaklaşık 200 kişi katıldı. Gazeteciler “Özgür Basın Susturulamaz”, “Sansüre Hayır” kokartları taşıyarak TCK’daki basın ve ifade özgürlüğüne karşı maddelerin değiştirilmesini istedi.
23 Mart’ta gazeteciler, yeni TCK’yı protesto etmek amacıyla, İstanbul Cağaloğlu’dan Sirkeci Postanesi’ne kadar yürüdüler ve Adalet Bakanı Cemil Çicek’e telgraf çekerek kanunun basın özgürlüğü ve haber alma hakkını engelleyen maddelerin değiştirilmesini istediler. Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın çağrısıyla yapılan eylemde “Türkiye habersiz kalmasın”pankartı açıldı.
18 Mart’ta, TRT İNT için hazırlanan “Bergüzar” adlı müzik programına çağrılan Laz müzisyen Birol Topaloğlu’ya Lazca şarkı söyleyemeyeceği hatırlatıldı. Uyum yasaları öncesi TRT’de Lazca şarkı söylediğini belirten Topaloğlu, “Bu hakkım elimden alındı. Yargıya başvurmayı düşünüyorum” dedi.
17 Mart’ta, 200 kadar gazeteci, Yeni TCK’da basın ve ifade özgürlüğüyle ilgili düzenlemeleri protesto etti. Gazeteciler, TGC’nin Cağaloğlu’daki binasından Sultanahmet’teki İstanbul Adliyesi’ne kadar yürüyerek düzenlemeleri protesto etti. Eyleme, TGS, ÇGD üyeleri, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Genel Başkanı Sami Evren, İstanbul Barosu Başkanı Kazım Kolcuoğlu ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Özyürek de destek verdi.
13 gazetecilik meslek örgütü, 15 Mart’ta ortak bir mektupla Başbakan Erdoğan’a yeni TCK’nın basın ve düşünce özgürlüğüyle ilgili maddeleriningazetecilerin cezaevine girmesine yol açabileceğinden kaygılandıklarınıiletti. Örgütler, yasalar Mecliste görüşülürken basının öneri ve uyarıların dikkate alınmadığını söylüyor.
16 Mart’ta, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) elindeki mal ve iştiraklerin satışını kolaylaştıran ve yabancıların Türkiye’de televizyon sahibi olmalarına olanak sağlayan düzenleme Mecliste kabul edildi.
Merkezi New York’ta bulunan Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 14 Mart’ta açıkladığı yıllık raporunun Türkiye bölümünde, RTÜK’ün yayın durdurma cezaları, Milli Gazete yazarı Hakan Albayrak’ın tutuklanması, “Radyo Dünya”dan Sabri Ejder Öziç ve Mehmet Ali Birand’ın yargılanması ile Sebati Karakurt’un gözaltına alınmasını eleştirdi.
Dünya Kadınlar Günü nedeniyle 6 Mart’taki gösterilerde polisin kadınlara yönelik şiddetini değerlendiren Başbakan Erdoğan, medyayı suçlayarak, “Adeta Avrupalıya buradan servis yapılıyor. 6 Mart’taki bu eylem kadınlar günü ile alakalı ise, Kadınlar Günü 8 Mart’taydı. Bu ülkenin huzurunu tehdit etmeye kimsenin hakkı yok” dedi.
Ceza Yasası ile getirilen sınırlamalar ve karikatüre yönelik hoşgörüsüz uygulamaları ele alan TGC Basın Senatosu, 4 Mart toplantısı tutanak özetini açıkladı : Karikatürist Semih Balcıoğlu “Kart’ın çizdiği kedi karikatürü kadar masum bir karikatür olamaz” dedi. TCK’da basını tehdit eden hapis cezalarına dikkat çeken TGC Başkanı Erinç, Avrupa Konseyi Bakan Yardımcıları’nın 12 Ocak 2004 günlü toplantıda hazırladıkları “Medyadaki Politik Tartışma Özgürlüğü Üzerine Deklarasyon”un Bakanlar Komitesi’nce kabul edildiğini hatırlattı.
CHP milletvekili Muzaffer Kurtulmuşoğlu medyada TRT dizileri çeken bazı yapımcı şirketlerin kayırıldığı yolundaki iddiaları Başbakanın yanıtlaması stemiyle TBMM Başkanlığı’na önerge verdi. CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç ise, TMSF Başkanı Ahmet Ertürk’e seslenerek “El koyduğunuz medya şirketlerini satın. Satmazsanız burulardan gelen pis kokuların sorumsu siz olursunuz” çağrısı yaptı.
2 Şubat’ta, TGC Başkanı Orhan Erinç, denetleyici ve düzenleyici kurumlarla ilgili yasa tasarısının Meclis Bütçe Plan Komisyonu’nda görüşülmesi öncesinde, RTÜK üyelerini Meclisin seçmesini isteyen RTÜK Başkanı Fatih Karaca’ya, “Üyeleri sivil toplum seçsin” dedi.
28 Ocak’ta, Haber-Sen Dış İlişkiler Sekreteri Osman Köse, “Türkiye’de kamu yayıncılığı değil, mülkiyeti kamuya ait bir yayın kurumu ile devlet ve hükümet yayıncılığı yapılıyor” dedi. Avrupa Gazeteciler Federasyonu’nun (EFJ) Avrupa’da kamu yayıncılığının korunması için politikacılarla sivil toplum örgütlerine yönelik “Kamu Yayıncılığı Manifestosu”nu değerlendiren Köse, kamu yayıncılığının olmazsa olmaz koşulunu “özerklik” olarak açıkladı.
Haber-Sen Genel başkanı Kemal Keleş 24 Ocak’ta TRT Genel Müdürü Şenol Demiröz’ün bir yıllık icraatının değerlendirirken, “TRT’de kadın yöneticiler, 19 daire başkanı ve 6 bölge müdürü dahil yaklaşık 200 kişi görevden alındı,” dedi.
Karadeniz’de bölgesel yayın yapan “Kaçkar TV” Yönetim Kurulu BaşkanıAdnan Onay ile Kapadokya Radyo-TV’nin sahibi Mustafa Melih Tarlacı,23 Ocak’ta, radyo ve televizyon frekans ihalesine “siyasetin karışmasından” çekindiklerini ifade ettiler. Hükümet ve RTÜK’ün ihale yapacak güçte olmadığını öne süren Onay, “28 Şubat’ın izlerinin hala sürdüğü iddia edilen ülkemizde, ihalenin yapılması uygun olmaz” dedi.
TGC ve İletişim Araştırmaları Derneği’nin (İLAD) birlikte düzenlediği 2. Türkiye Gazeteciler Konferansı, 12 Ocak’ta açıkladıkları demokratik ve bağımsız bir medyaya ortamı için bir dizi karar içeren bildirgede gazetecilere mesleklerine ve etik değerlerine sahip çıkma çağrısı yaptılar ve dünyada iletişim araçlarını denetleyen 10 büyük sermaye grubunun Türk medya sektörüne hakim olma isteklerinin önüne geçilmesini istediler. Konferansı izlemek için Galatasaray Üniversitesi’ne gelen “Yeni Asya” gazetesi muhabiri Naciye Kaynak, başörtülü olduğu gerekçesiyle içeri alınmadı.
ÇGD Akdeniz Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Üstün Çalışan Gazeteler Günü’nde ayda ortalama bir yeni gazetenin çıkarıldığı Antalya’da sigortasız çalıştırılan gazetecilerin sayısı her geçen yıl artığını söyledi. ÇGD’nin 2004 Ekim tarihli taramasına göre, Antalya’da faaliyet gösteren haber ajansı, gazete, dergi, radyo ve televizyon kanallarında çalışan 180 gazeteciden sadece üçte biri Basın İş Yasası kapsamında sigortalı.
Çalışan Gazeteciler Günü’nü kutlayan Cumhurbaşkanı Sezer, meslek örgütlerinin “basın çalışanlarının haklarının korunması, basının evrensel çalışma ilkelerinden ödün vermeden ve her türlü baskıdan etkilenmeden görev yapması konusunda öncü olması” gerektiği söyledi.
10 Ocak’ta, TGC ile İLAD’ın ortaklaşa düzenlediği “Demokratik, Bağımsız ve Saygın Medyanın Hayata Geçirilmesi” başlıklı 2. Türkiye Gazeteciler Konferansı’nda Medya ve ifade özgürlüğü önündeki yasal engellerkonuşuldu. FİJ Genel Sekreteri Aidan White, 11 Eylül ve Irak Savaşı sonrası uluslararası medyanın Arap dünyasının değerlerini kavramadığını, tek taraflı saldırgan yayıncılığa karşı “yeni diyalog yapıları” oluşturmak gerektiğini, bunun için de Türkiye’nin çok uygun olduğunu açıkladı.
6 Ocak’ta Çanakkale’de düzenlenen bir toplantıda, yeni TCK’nın basını işlevsizleştireceğini, polis ve adliye haberciliğinin yok olacağına dikkat çekildi. İHD Başkanı İhsan Kanat, “Gazeteciler rahat ve özgür çalışacak ki, özgür bilgilendirme ve haber alma hakkını yurttaşlar elde edebilsin” dedi.
5 Ocak’ta Genelkurmay Askeri Mahkemesi’nde “devleti zarara uğrattıkları iddiasıyla” yargılan 39 kişinin duruşmasına “Dünden Bugüne Tercüman”gazetesinden Seda Şimşek ve Adnan Haskokar ile “Birgün” gazetesi muhabiri İnan Gedik akredite olmadıkları gerekçesiyle, “Radikal”denAdnan Keskin sakallı olduğu için alınmadı.
Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) 2004 Raporunda Avrupa Birliği üyeliği yolundaki Türkiye’de yasal reformların uygulamaya henüz yansımadığı belirtildi.
TGS Genel Başkanı Ercan İpekçi, İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana toplantılarında oluşan Basın Özgürlüğü Bildirgesi’ni 5 Ocak’ta kamuoyuna açıkladı: “Gazetecilerin 212 sayılı Basın İş Yasası’ndan doğan hakları ile sendikalarda örgütlenme ve toplu iş sözleşmesi yapma hakkına saygı duyulmalıdır.”
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
22 Aralık’ta AİHM, Ekim 1999’da yaptığı konuşmadan “bölücülük propagandası” davası açılan HADEP lideri Ahmet Turan Demir’in açtığı ifade özgürlüğü davasında, Türkiye’nin 5 bin 500 avro (8 bin 800 YTL) ödemek şartıyla dostane çözüme gittiğini açıkladı. Türkiye, Kürt Hak ve Özgürlükler Vakfı Sekreteri Yılmaz Çamlıbel’in ifade özgürlüğü hakkını kısıtladığı gerekçesiyle bin 500 avro (2 bin 400 YTL) tazminat ödeyecek.
20 Aralık’ta AİHM, İHD Bülteni’nin yazı işleri müdürü Vedat Çetin ve “DHKC’den Yalanlama”, “Ağar’ın Kanlı Dönüşü” ve “PKK Ateşkese son verdi” başlıklı haberlerden ceza alan “Evrensel” gazetesi sahibi Vedat Korkmaz’ın açtığı “ifade özgürlüğü” davalarında, Türkiye’yi, toplam 14 bin 500 avro (23 bin 200 YTL) tazminata mahkum etti.
6 Aralık’ta AİHM, Kürt Sorunu ile ilgili 1996’da yaptığı bir konuşmadan hapse mahkum edilen Demokrasi ve Barış Partisi (DBT) üyesi Fikret Şahin’in yaptığı şikayette Türkiye’yi, 5 bin 500 avro (8 bin 800 YTL) tazminat ödemeye mahkum etti. AİHM, kapatılmadan önce Ankara DGM’sinin 1997’de verdiği mahkumiyeti “demokratik bir toplumda gereksiz, orantısız ve temelsiz” buldu. Şahin, Güneydoğu’daki çatışmanın yol açtığı zararlardan söz ederek hükümetin bu konudaki politikalarını eleştiren bir konuşma yapmış, PKK’nın yürüttüğü mücadelenin bir kısım Türk vatandaşlarına yönelik bir savaş olarak nitelendirmişti. Ekim 1997’de Şahin, “kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla bir yıl hapis ve para cezasına mahkum edilmişti.
“Medya Güneşi” isimli dergiye Nisan 1995’te verdiği röportaj nedeniyle 16 ay hapse mahkum edilen avukat Eren Keskin, 22 Kasım’da, AİHM’de açtığı ifade özgürlüğü davasını kazandı. AİHM, Türkiye’nin Keskin’e 10 bin 500 avro (16 bin 800 YTL) ödemesine karar verdi. Keskin, bir röportajda yetkililerin Güneydoğu’daki icraatlarını “savaş” ve “barbarlık” olarak değerlendirmişti.
10 Kasım’da AİHM, Keçiören Halkevi Genel Sekreteri Abdullah Aydın,HADEP’li Diyarbakır Belediye Başkanı Feridun Çelik ve HADEP Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Salih Yıldız’in açtıkları davalarda Türkiye’yi toplam 14 bin 500 avro (23 bin 200 YTL) tazminat ödemeye mahkum etti.
8 Kasım’da AİHM, yaptığı basın açıklaması ile “kin ve düşmanlığa tahrik ettiği” gerekçesiyle Emeğin Partisi (EMEP) eski Ankara Şube BaşkanıHaydar Kaya’yı hapse mahkum eden Türkiye’yi 6 bin 48 avro (9 bin 676 YTL) tazminata mahkum etti. Temmuz 1997’de yaptığı basın açıklamasıyla bazı siyasi ve askeri kişilikleri “darbeci” ve “çeteci” olarak niteleyen Kaya, ülkenin Güneydoğusunda şiddetin yeniden tırmanışa geçmesini ve yöneticilerin ekonomik ve sosyal programlarını eleştiriyordu.
27 Ekim’de AİHM, Ağustos 2004’te kanserden yaşamını yitiren “Evrensel”gazetesi yetkilisi Ali Erol’un açtığı “ifade özgürlüğü” davasında gazetecinin eşine toplam 7 bin 200 YTL (4 bin 500 avro) tazminat ödenmesine karar verdi. Mahkeme, Türkiye’deki yargılamada ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine bire karşı altı oyla; adil yargılanma yapılmadığına da oybirliğiyle hükmetti; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 10. ve 6. maddelerinin ihlal edildiğine hükmetti.
25 Ekim’de AİHM, “Radyo Karacadağ” çalışanı Vedad Bakır ve DEP delegesi Vasfiye Tülay Yüksel’in ifade özgürlüğünün ihlalini gerekçe göstererek yaptıkları başvuruda Türkiye’yi, 12 bin 500 avro (20 bin YTL) tazminata mahkum etti. Bakır ile Yüksel’e verilen hapis cezalarını “demokratik bir toplumda gereksiz, orantısız ve ağır” bulan AİHM, DGM yargılamalarının, yargı tarafsızlığı ve bağımsızlığıyla bağdaşmadığını bildirdi. Newroz Bayramı ile ilgili değerlendirmesi radyosunda ve Med TV’de yayımlanan Bakır, 1998’de 312. maddesi uyarınca 20 ay hapse mahkum edilmişti. Ceza, 4454 Sayılı Şartlı Af Yasası uyarınca askıya alınmıştı. Yüksel ise, parti kongresinde yaptığı konuşmadan bir yıl hapse mahkum edildiği için AİHM’ye başvurmuştu.
20 Ekim’de AİHM, barış çağrısıyla bir deklarasyon yayımlayan ve “Savaş Değil, Demokrat Çözüm” afişleri yayımlayan DEP yöneticileri Kemal Bilget, Osman Özçelik, Kemal Bilget, Kemal Okutan, Bahattin Günel ve Murat Bozlak’ın açtıkları davada Türkiye’yi 31 bin 072 avro (49 bin 715 YTL) tazminata mahkum etti. AİHM, ifade özgürlüğünün ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verdi. 1993’daki etkinliklerinde Bilget, “Kürt halkının özgürlük taleplerine” de atıf yaparak partinin hareket çizgisiyle ilgili bir de konuşma yapmıştı. Ankara DGM’si, “bölücülük” iddiasıyla Bilget’e 2 yıl, diğer kişilere 1’er yıl hapis cezası vermişti. Cezalar, 4454 Sayılı Şartlı Af Yasası’yla askıya alınmıştı.
11 Ekim’de AİHM, “Demokrasi” gazetesi için yazdığı “Emekçiler ve Kürtler” başlıklı yazısından iki yıl hapse mahkum edilen Münir Ceylan’ın açtığı davada Türkiye’yi 3 bin 500 avro (5 bin 600 YTL) tazminat ödemeye mahkum etti. Ceylan, Ocak 1996’da kaleme aldığı yazısında, “toplum mağdurları olarak Kürtleri ve emekçilerin temsilcisi HADEP’e oy vermeyen Kürt, proleter ve demokratları” seçim sonrası eleştirmişti.
1991-94 döneminde Terörle Mücadele Yasası (TMY) uyarınca çeşitli cezalara çarptırılan ve toplam bir yıl, beş ay 20 gün hapis yatan ve para cezasıyla da cezalandırılan Yurt Yayınları Sahibi Ünsal Öztürk, AİHM’de açtığı davayı kazandı. 4 Ekim’de açıklanan karara göre Türkiye, İsmail Beşikçi’nin yayıncısı Öztürk’e toplam 32 bin 500 avro (52 bin YTL) ödeyecek.
AİHM, “Yeni Dersimler ve Halepçeler İstemiyoruz, Bahar Saldırısına Hayır” başlıklı haberin yazarı gazeteci Aslı Güneş’in açtığı davada Türkiye’yi 8 bin 500 avro (13 bin 600 YTL) ile cezalandırdı. 27 Eylül’de kararını açıklayan AİHM, ifade özgürlüğünün kısıtlandığı ve 6 yıl 7 ay süren yargılamanın da adil olmadığına karar verdi. AİHM, “mücadele” ve “Kürdistan ulusal kurtuluş mücadelesi” ifadelerini içeren yazıda, şiddete ve isyana teşvik eder nitelikte bir içerik bulunmadığını açıkladı.
20 Eylül’de AİHM, HEP Siirt Şube Başkanıyken 1998’de MED TV’ye verdiği röportaj nedeniyle dava açılan Veysel Turhan’ı haklı buldu. Eski Ceza Yasası’nın 312/2-3 maddesinden hapisle cezalandırılan Turhan, tutar bildirmediği için sadece haklılığı tescil edildi. Tunceli’ye girişi Olağanüstü Hal Bölge Yasası gerekçe gösterilerek yasaklanan Tunceli Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Selman Yeşilgöz’e 4 bin 380 avro (7 bin 008 YTL); Türkiye’nin Güneydoğu’daki ziyaret kampanyaları engelledikten sonra dostane çözüme gittiği Demokrasi Barış Partisi (DBP) eski yöneticileriAbdulkadir Aydın, Edip Samancı ve Semir Güzel ise toplam 8 bin avro (12 bin 800 YTL) ödenecek.
12 yıl önce Diyarbakır’da uğradığı silahlı saldırıda öldürülen Kürt aydın Musa Anter ile ilgili AİHM’nde açılan ve sona yaklaşan davada Türkiye’nin,dostane çözüm çağrısı yaparak Anter’in ailesine 15 bin avro (24 bin YTL) tazminat önerdiği 26 Temmuz’da öğrenildi. Soruşturmanın bir türlü sonuçlanmaması üzerine Anter’in ailesi AİHM’e başvurmuştu.
21 Haziran’da AİHM, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’i Sosyalist Partisi (SP) lideriyken yaptığı konuşmadan hüküm giydiği için Türkiye’yi 16 bin 790 avro (26 bin 864 YTL) tazminata mahkum etti. AİHM, “adil yargılanma hakkı” ve “ifade özgürlüğü hakkı”nın ihlal edildiğini açıkladı.
16 Haziran’da AİHM, Günlük Emek gazetesi yazı işleri müdürü Ahmet Ergin’in tek başına ve gazete imtiyaz sahibi Halit Keskin ile birlikte yaptığı iki başvuruda Türkiye’yi toplam 29 bin 500 avro (47 bin 200 YTL) tazminat ödemeye mahkum etti. Türkiye, “ifade özgürlüğü” ve “adil yargılanma” hakları ihlal edildiği için AİHM’e başvuran Ergin çeşitli tarihlerde “bölge farklılığı gözetilerek kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla; Keskin ise, “Terörle mücadele görevli kişilerin terör örgütlerine hedef gösterilmesi” iddiasıyla ceza almışlardı.
AİHM, hükümetin terörle mücadele anlayışını eleştirdiği için “kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla 20 ay hapse mahkum edilen “Selam” gazetesi yazarı Mehmet Pamak’ın şikayetini 7 Haziran’da haklı buldu, AİHM, Türkiye’yi adil yargılama yapmadığı gerekçesiyle 6 bin avro (9 bin 600 YTL) tazminata mahkum etti. Ekim 1994’te yayımlanan “70. Yılında Rejim Ayakta Kalma Dayanakları Arıyor” başlıklı yazısı nedeniyle İstanbul DGM’sinde mahkum edilen Pamak’ın kararı temyiz etmesi ise sonuç vermemişti. “Din farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla cezalandırılan yazı, hükümetin terör ve ayrılıkçı akımlarla mücadele yürütme anlayışını eleştiriyordu.
19 Mayıs’ta Türkiye, “Medya Güneşi” dergisine yazdığı yazıdan hapse mahkum olan Teslim Töre’ye 9 bin 810 avro (15 bin 696 YTL); “Özel Savaş Terör ve Kontragerilla” kitabı nedeniyle Devlet Bakanı Orhan Sefa Kilercioğlu’ya tazminat ödemekle cezalandırılan Talat Turhan’a da 3 bin 100 avro (4 bin 960 YTL) ödeyecek. AİHM, Töre’nin açtığı davada Türkiye’yi “ifade özgürlüğü” ve “adil yargılanma hakkı”nı kısıtladığı gerekçesiyle oybirliğiyle mahkum etti.
26 Nisan’da AİHM, “bölücülük propagandası” iddiasıyla ceza alan “Yeni Evrensel” gazetesi yazı işleri müdürü Bülent Falakaoğlu’nun açtığı “ifade özgürlüğü” davasında Türkiye’yi 5 bin 500 avro (8 bin 800 YTL) ödemeye mahkum etti. AİHM, Newroz Kutlamaları öncesinde yaşanabilecekler konusunda 2000’de yayımlanan haberde yer yer sert ifadelere yer verilse de, silahlı direniş, şiddete teşvik, başkaldırıya çağrı bulunmadığını tespit etti. 2002’de İstanbul DGM’si, gazeteciyi ” kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla önce iki yıl hapse mahkum etmiş, cezayı paraya çevirmişti.
“Demokrat” dergisi toplantısındaki konuşması nedeniyle 1993’te 20 ay hapse mahkum edilen Ömer Ağın’ın, AİHM’de açtığı ifade özgürlüğü davasında Türkiye, 29 Mart’ta 20 bin 500 avro (32 bin 800 YTL) ile cezalandırıldı. AİHM, 1997’de kitabı DGM’ce toplatılan Mahmut Alınak’ın açtığı davada da Türkiye’yi suçlu buldu. Alınak, zararlarını süresinde AİHM’e bildirmediği için tazminata hükmedilmedi.
31 Mart’ta AİHM, dokuz yıl önce Kuzey Kıbrıs’ta öldürülen gazeteci Kutlu Adalı ile ilgili eşi İlkay Adalı’nın yaptığı başvuruda Türkiye’yi, “ölümü etkin şekilde araştırmadığı” gerekçesiyle altıya karşı bir oyla mahkum etti. Türkiye’yi 95 bin avro (152 bin YTL) ödemeye mahkum eden AİHM, gazetecinin Türkiye veya KKTC güçlerince öldürüldüğü iddiasının ispatlanamadığını bildirdi. Mahkeme, “ifade özgürlüğü hakkı”nın kısıtlandığı iddiasının ise incelenmesine yer olmadığına karar verdi.
Nisan-Ağustos 1995 döneminde 117 kez toplatılan “Yeni Politika”gazetesinin sahibi Necati Tanıyan’ın AİHM’de açtığı ifade özgürlüğü davası 17 Mart’ta dostane çözümle bitti. “Adil yargılama hakkı”, “ifade özgürlüğü hakkı”, “mahkemeye etkin başvuru hakkı”, “ayrım yasağı” gibi düzenlemelere dayanılarak yapılan başvuru, Türkiye’nin Tanıyan’a 7 bin 710 avro (13 bin 336 YTL) ödemesi karşılığı kayıtlardan silindi.
15 Mart’ta AİHM, Diyarbakır’da DGM’de bildiri nedeniyle hüküm giyen beş kişinin ve Kudüs Gecesi’nde “Hizbullah propagandası” yaptığı iddiasıyla yargılanan gazeteci Nureddin Şirin’le birlikte beş kişinin açtığı “adil yargılama” davasında Türkiye’yi 12 bin avroya (19 bin 200 YTL) mahkum etti. AİHM, Şirin’in davasında adil yargılama yapılmadığı tespitini yeterli buldu.
Eğitim-Sen üyesi öğretmen İlknur Birol’un başvurusunu 1 Mart’ta değerlendiren AİHM, ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verdiği Türkiye’yi toplam 9 bin 500 avro (15 bin 200 YTL) ödemeye mahkum etti. Birol, “Demokrasi ve Sendikal Haklar” eylemindeki konuşmasında Adalet Bakanlığı ve dönemin Bakanına karşı hakaret iddiasıyla 1997’de hapse mahkum olmuştu.
22 Şubat’ta AİHM, Türkiye’yi, Cumhurbaşkanı Demirel’e hakaretten mahkum olan eski ANAP milletvekili Ekrem Pakdemirli’ye toplam 38 bin avro (60 bin 800 YTL) ödemeye mahkum etti. İfade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmeden AİHM, kararında, “genelde tazminat davalarında talep edilen miktarlar ve cezalandırılan ifadeler dikkate alındığında, böylesi bir cezanın demokratik bir toplumda yeri yoktur.” dedi.
8 Şubat’ta Türkiye, “Türkiye’nin Yeni-Sevr’e zorlanmasının odağında: Üç Sivas” kitabı toplatılan ve hakkında dava açılan yazar Muzaffer İlhan Erdost’un açtığı davada, ifade özgürlüğünü engellediği gerekçesiyle 8 bin 500 avro (13 bin 600 YTL) tazminat ödeme cezası aldı. AİHM, Ankara DGM’sinin kitapta basından yapılan alıntılara ceza verdiği, alıntıların başvuru sahibini cezalandırmak için tek başına yeterli olmadığını açıkladı. Eylül 1996’da yayımlanan ve politik bir denemeden oluşan kitap, 1978, 1993 ve 1996 yıllarında Sivas’ta yaşananları aktarıyor.
İzmir Yenişehir Meslek Lisesi önündeki basın açıklaması nedeniyle ertelemeli hapis cezasına çarptırılan, aralarında Tüm Sağlık-Sen İzmir Şube Başkanıİsmail Karademirci’nin de bulunduğu 25 kişinin açtıkları dava 25 Ocak’ta Türkiye’nin 15 bin avro (24 bin YTL) ile cezalandırılmasıyla sonuçlandı. Eğitimciler, 1996’da “savcılık önceden bilgilendirilmedi” diye 2908 SayılıDernekler Yasası’ndan mahkum olmuştu. AİHM, Yasanın genişletilerek yorumlandığına karar verdi.
13 Ocak’ta AİHM, Rıza Çolpan’ın “Xide Naxirvan U Tevkustina Dersim”(Xide Naxirvan ve Dersim Soykırımı ” başlıklı romanını basan Dilan Yayınları sorumlusu Hasan Dağtekin’in açtığı davada Türkiye’yi toplam 5 bin 500 avro (8 bin 800 YTL) ödemeye mahkum etti. AİHM, 1994’de çıkan kitabın toplatılması ve yayıncının “bölücülük” iddiasıyla para ile de olsa cezalandırılmasının “ifade özgürlüğüne aykırı” ve “demokratik bir toplumda gereksiz” olduğuna oybirliğiyle karar verdi. Mahkeme, kitapta düşmanlığa dair bir söyleme rastlanmadığına karar verdi.
11 Ocak’ta Türkiye, Leyla Zana’nın da aralarında bulunduğu kişilerin AİHM’de açtıkları ifade özgürlüğü davasında dostane çözüme giderken, “Özgür Gündem” gazetesinde çıkan dört yazıdan mahkum olan Atilla Halis’in açtığı davadan 3 bin 375 avroya (5 bin 400 YTL) mahkum oldu. Dostane çözüm çerçevesinde, DEP eski milletvekili Zana’ya 9 bin avro (14 bin 400 YTL), HADEP eski Siirt İl Başkanı Veysel Turhan ve Parti eski Genel Sekreteri Hamit Geylani’ye 7 biner Euro (11 bin 200 YTL); mahkeme giderleri için de bin 500’er avro (2 bin 400 YTL) ödenecek.
Kurum kurum, yönetmelik maddelerine göre RTÜK Cezaları
1- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı yayın yapılmaması”na ilişkin (a) bendini ihlalden;
Savunma istemi
Can TV, program, 4 Ocak 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, Gülbence programı, 28 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
2- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Toplumu şiddete, teröre, etnik ayrımcılığa sevk eden veya halkı sınıf, ırk, dil, din, mezhep ve bölge farkı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik eden veya toplumda nefret duyguları oluşturan yayınlara imkan verilmemesi”ne ilişkin (b) bendini ihlalden;
Savunma istemi
ATV, Gülbence programı, 28 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Yayın durdurma (30 gün)
Radyo Dünya (Adana), kitap tanıtımı, 9 Temmuz 2004 (7-8 Mart 2005)
3- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “İnsanların dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri nedenlerle hiçbir şekilde kınanmaması ve aşağılanmaması”na ilişkin (d) bendi ihlalden;
Savunma istemi
Flash TV, Düşünce Kampı, 15-17 Nisan 2005 (23 Haziran 2005)
Arifan Radyo (Ankara), Seher Vakti programı, 23 Eylül 2004 (17, 23 Mart 2005)
Uyarı
Haber Türk, Uyandırma Servisi programı, 15 Haziran 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz)
Flash TV, Kim Haklı Düşünce Kampı adlı program, 1-4 Nisan 2005 (7 Nisan)
Kanal 7, Evlere Şenlik programı, 30 Kasım-1,2 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Can Radyo (İzmir), Müzik programı, 27-28 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Program durdurma
Arifan Radyo (Ankara), Seher Vakti programı, 23 Eylül 2004 (4, 10, 18, 26, 31 Mayıs 2005) (1 kez)
Akra FM, Hadis Sohbetleri, 10 Ağustos 2004 (18 Ocak 2005) (1 kez)
4- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Yayınların toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olmaması”na ilişkin (e) bendi ihlalden;
Savunma istemi
ATV, Yalnız Değilsin programı, 28 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
ATV, Yalnız Değilsin programda, 4 Nisan 2005 (26 Nisan)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 10- 21 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 15-16 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Show TV, Bir Prens Aranıyor programı, 15, 16, 17, 21 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
TGRT, Serap Ezgü Sizin Sesiniz programı, 13 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 3 Mart 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 16 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Uyarı
Show TV, Serap Ezgü ile Biz Bize programı, 14 Nisan ve 11, 12 Mayıs 2005
Kanal D, Ah Kalbim programı, 25, 26, 28 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
ATV, Harika Pazar, Elifnağme ve Hande Ataizi ile En Çekici programları, Nisan 2005
CNN Türk, Ana haber bülteni, 12 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal Türk, yabancı film, 14 Şubat 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Show TV, Kurtlar Vadisi dizi filmi, 5 Mayıs 2005 (4, 10, 18, 26, 31 Mayıs 2005)
TGRT, Serap Ezgü Sizin Sesiniz programı, 13 Ocak 2005 (26 Nisan)
Star TV, İbo Show programı, 6 Mart 2005 (26 Nisan)
Show TV, Sabah Yıldızları programı, 6,7,8 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
Kanal D, Beyaz Show programı, 11 Mart 2005 (7 Nisan)
Cine 5, Haber bülteni, 5-13 Aralık 2004 (17, 23 Mart 2005)
Star TV, Dertler Derya, 21-23-28, 7-9 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, Yalnız Değilsin programı, 31 Ocak ve 9, 10 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal D, Beyaz Atlı Prens programı (7 Mart 2005)
Kanal D, Sahte Gelin programı, 1 Mart 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Bir Prens Aranıyor programı (7 Mart 2005)
XTV, Size Anne Diyebilir Miyim programı (7 Mart 2005)
ATV, Gülbence programı, 9, 15, 18, 22 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 18-27 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005)
Program durdurma
Show TV, Bir Prens Aranıyor yarışma programı, 15, 16, 17, 21 Mart 2005 (8 ve 15 Haziran 2005) (3 kez)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 16 Şubat, 2, 3, 10, 11 Mart 2005 (26 Nisan) (3 kez)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Yarışma programı, 3 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan) (1 kez)
Kanal D, Kadının Sesi programı, 24 Eylül 2004 (7-8 Mart 2005) (1 kez)
Radyo Shema, program, 29, 30 Eylül 2004 (7-8 Mart 2005) (1 kez)
5- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Özel hayatın gizliliğine saygılı olunması”na ilişkin (f) bendi ihlalden;
Savunma
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 28 Mayıs, 3 Haziran ve 11 Haziran 2005 (8, 15 Haziran 2005)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 27, 28 Nisan 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 14, 17, 21 Mayıs 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 19, 20, 22 Nisan 2005 (26 Nisan)
Kanal D, Ana haber bülteni, 5 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Uyarı
Show TV, Serap Ezgü ile Biz Bize programı, 14 Nisan ve 11, 12 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal D, Ana haber bülteni, 5 Ocak 2005 (26 Nisan)
Flash TV, Haber bülteni, 13 Mart 2005 (26 Nisan)
Show TV, Sabah Yıldızları programı, 6,7,8 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 6-9 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
ATV, Ana haber bülteni, 18 Şubat 2005 (7 Nisan)
ATV, Yalnız Değilsin programı, 31 Ocak ve 9, 10 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
Show TV, Haber Özel programı, 12 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
TGRT, Serap Ezgü Sizin Sesiniz programı, 28 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005-04-20
Flash TV, Renkli Dünyalar programı, 7 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
ATV, Savaş Ay’la A Takımı, Sokak Arası programı, 26 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Program durdurma
Kanal D, “Sabah Sabah Seda Sayan”, 19, 20, 22, 27, 28 Nisan 2005 (3 kez)
Kanal D, “İkinci Bahar Gönüllerde” programı, 14, 17, 21, 28 Mayıs 2005 (2 kez)
6- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Türk millî eğitiminin genel amaçlarının, temel ilkelerinin ve millî kültürün geliştirilmesi”ne ilişkin (g) bendine aykırılıktan;
Uyarı
Smart TV, Kemal Haluk Cebe ile Yorum programı, 3 Mart 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz)
Kanal 6, Yorumcu programı, 29 Kasım 2004 (7-8 Mart 2005)
7- 3984 Sayılı Yasanın 4756 Sayılı Yasayla değişik 4. maddesinin “Türkçe’nin, özellikleri ve kuralları bozulmadan konuşma dili olarak kullanılması; milli birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak çağdaş, kültür, eğitim ve bilim dili halinde gelişmesinin sağlanması”na ilişkin (h) bendine aykırılık;
Uyarılar
Lig TV, Maraton programı, 19 Eylül 2004 ve 27 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
8- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Kişilerin manevi şahsiyetlerine eleştiri sınırları ötesinde saldırıda bulunulmaması, cevap ve düzeltme haklarına saygılı olunması…”na ilişkin (ı) bendini ihlalden;
Savunma İstemi
Star TV, Telegol ve Telegol Özel programları, 1 ve 8 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Lig TV, Maraton programı, 1 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Flash TV, Düşünce Kampı, 15-17 Nisan 2005 (23 Haziran 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 28 Mayıs, 3 Haziran ve 11 Haziran 2005 (8, 15 Haziran)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 27, 28 Nisan 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde programı, 7 Mayıs 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 19, 20, 22 Nisan 2005 (26 Nisan)
NTV, 90 Dakika programı, 7, 14, 21 Şubat 2005 (26 Nisan)
Radyo Ekin (Ankara), Sağlık Güncesi programı, 12 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 10- 21 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Haber Türk, 13 Ajansı haber bülteni, 8 Kasım 2004 (18 Ocak 2005)
Uyarılar
Show TV, Pazar Keyfi programı, 3 Temmuz 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Star TV, İbo Show programı, 24 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal D, Arena programı, 23, 29 Kasım ve 13 Aralık 2004 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
CNN Türk, Arena programı, 22, 29 Kasım ve 13 Aralık 2004 (30 Haziran, 5 Temmuz)
Memleketim TV, Aklın Yolu programı, 27 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz)
TGRT, İnci Ertuğrul Sizin Sesiniz programı, 11-13 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz)
Ulusal Kanal, Haber Masası adlı program, 4 Mayıs 2005 (8, 15 Haziran)
Show TV, Kurtlar Vadisi dizi filmi, 5 Mayıs 2005 (31 Mayıs)
Meltem TV (Ankara), Koridor programı, 20 Mart 2005 (31 Mayıs)
Mesaj TV (Ankara), Koridor programı, 20 Mart 2005 (31 Mayıs)
Star TV, Objektif programı, 24 Mart 2005 (26 Nisan)
ATV (Alanya), Ana haber bülteni, 15 Mart 2005 (26 Nisan)
Show TV, Sabah Yıldızlar programı, 6,7,8 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
Star TV, Deşifre programı, 15 Şubat 2005 (13 ve 20 Nisan)
TGRT, Şaka Olsun programı, 13 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 6-9 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
Haber Türk, Uyandırma Servisi, 3,4,11 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan)
ORT TV (Ordu), Ordu Meydanı programı, 23-27 Ocak, 8 Şubat, 6 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan)
Flash TV, Kim Haklı Düşünce Kampı adlı program, 1-4 Nisan 2005 (7 Nisan)
Kanal 7, Evlere Şenlik programı, 30 Kasım-1,2 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Flash TV, Renkli Dünyalar programı, 7 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Memleketim TV, Demirkaya ile Antalya Masası programı, 18 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Radyo Tatlıses, Çok Emel programı, 23 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Lig TV, Maraton programı, 19 Eylül 2004 ve 27 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Radyo Ekin, Sağlık Güncesi programı, Kasım ve 11 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005)
Program durdurma
Kanal D, “İkinci Bahar Gönüllerde” programı, 7 Mayıs ve 11 Haziran 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005) (2 kez)
NTV, 90 Dakika programı, 7, 14, 21 Şubat 2005 (23 Haziran 2005) (1 kez)
Radyo Ekin (Ankara), Sağlık Güncesi programı, 12 Mart 2005 (8,15 Haziran) (3 kez)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan ve Size Anne Diyebilir Miyim? Programları, 21 Mart 2005 (31 Mayıs) (3 kez)
Best FM, Nihat’la Curcurna programı, 22 Temmuz 2004 (7-8 Mart 2005) (1 kez)
Star TV, Telegol programı, 21 Kasım 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005) (1 kez)
9- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Yayıncılığın haksız bir amaç ve çıkara alet edilmemesi ve haksız rekabete yol açılmaması… “na ilişkin (j) bendine aykırılık;
Uyarı
Show TV, Serap Ezgü ile Biz Bize programı, 14 Nisan ve 11, 12 Mayıs 2005
ORT TV (Ordu), Sevgi Durağı programı, 8 Ekim 2004 (26 Nisan)
Kanal D, logo kampanya sembolü yayınlama, 19-20-21 Mart 2005 (7 Nisan)
10- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Suçlu olduğu yargı kararı ile kesinleşmedikçe hiç kimsenin suçlu ilan edilmemesi veya suçluymuş gibi gösterilmemesi…”ne ilişkin (k) bendini ihlalden;
Savunma İstemi
TGRT, Serap Ezgü Sizin Sesiniz programı, 4 Şubat 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal D, Haber bülteni, 10, 11 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal Türk, Haber bülteni, 5 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Star TV, Deşifre programı, 30 Kasım 2004 (7-8 Mart 2005)
Uyarı
Star TV, Telegol Özel ve objektif programları, Nisan ve 3, 31 Mart 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
TGRT, Futbol Zamanı programı, 10 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Lig TV, Maraton programı, 24 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal D, Kadının Sesi programı, 14 Ocak 2005 (31 Mayıs)
Başkent TV (Ankara), Haber Dosyası programı, 22, 29 Kasım 2004 (31 Mayıs)
Show TV, Serap Ezgü İle Biz Bize programı, 11 Nisan 2005 (26 Nisan)
A TV (Alanya), Ana haber bülteni, 15 Mart 2005 (26 Nisan)
Kanal Türk, Ana haber bülteni, 28 Ocak 2005 (7 Nisan)
Star TV, Dertler Derya programı, 21-23-28, 7-9 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Kanal 6, Şakamaka programı, 20 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2005)
NTV, Yakın Plan programı, 23 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
NTV, Haber bülteni, 23 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Program durdurma
Star TV, Deşifre programı, 30 Kasım 2004 (26 Nisan) (1 kez)
11- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Haberlerin yayınlanmasında tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine bağlı olunması; özgürce kanaat oluşumunun engellenmemesi…”ne ilişkin (l) bendini ihlalden;
Uyarı
TV5, Ana haber bülteni, 26 Nisan ve 7-11 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
STV. Ana haber bülteni, 6 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
ORT TV (Ordu), Ordu Meydanı programı, 23-27 Ocak, 8 Şubat ve 6 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan)
Kuzey TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Trabzon TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Kanal Bordo Mavi, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Kadırga TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Zigana TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
TV8, Ana haber bülteni, 14, 15 Ocak 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, Ana haber bülteni, 28 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Lig TV, Maraton programı, 19 Eylül 2004 ve 27 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Haber Türk, 13 Ajansı haber bülteni, 2 Aralık 2004 (18 Ocak 2005)
12- 3984 Sayılı Yasanın 4756 Sayılı Yasayla değişik 4. maddesinin “Program hizmetlerinin bütün unsurlarının insan onuruna ve temel insan haklarına saygılı olması”na ilişkin (s) bendine aykırılıktan;
Savunma İstemi
Kanal D, Kadının Sesi programı, 10-12 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 28 Mayıs, 3 Haziran ve 11 Haziran 2005 (8, 15 Haziran)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 22, 27, 28 Nisan 2005 (31 Mayıs)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 7 Mayıs 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Yarışma programı, 21, 22 Mart 2005 ve 2, 4 Nisan 2005 (7 Nisan)
Show TV, Sabah Yıldızları programı, 10- 14 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Uyarı
TGRT, İnci Ertuğrul Sizin Sesiniz programı, 11-13 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz)
Show TV, Serap Ezgü ile Biz Bize programı, 14 Nisan ve 11, 12 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
ATV, Özel Hat programı, 15 Şubat ve 12 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Flash TV, Ana haber bülteni, 7-8 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 13 Mayıs 2005 (31 Mayıs 2005)
TGRT, Ana haber bülteni, 28 Ocak 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, Yalnız Değilsin programı, 31 Ocak ve 9, 10 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
TGRT Haber, Ana haber bülteni, 28 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal D, Beyaz Atlı Prens (7 Mart 2005)
Kanal D, Sahte Gelin programı, 1 Mart 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Bir Prens Aranıyor programı (7 Mart 2005)
X TV, Size Anne Diyebilir Miyim programı (7 Mart 2005)
Show TV, Gel Yeniden programı, 8-10 Ocak 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Pazar Sürprizi programı, 20 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Pazar Keyfi programı (7 Mart 2005)
Show TV, Sabah Yıldızları programı, 3 Mart 2005 (7 Mart 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 18-27 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 Şubat, 16 Şubat 2005)
Program durdurma
Kanal D, “İkinci Bahar Gönüllerde” programı, 22, 27, 28 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005) (1 kez)
Show TV, Gelinim Olur Musun? ve Bir Prens Aranıyor programları, 10, 11, 14 Mart 2005 (31 Mayıs 2005) (1 kez)
13- 3984 Sayılı Yasanın 4756 Sayılı Yasayla değişik 4. maddesinin “Yayınların müstehcen olmaması”na ilişkin (t) bendini ihlalden;
Savunma
Sinema Türk, Yok Devenin Başı film, 13 Nisan 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, parfüm reklamı, 11 Nisan 2005 (26 Nisan)
Cine 5, Power Flower, Scandals, Insatiable Wives ve Passion’s Desire adlı filmler, 12-14 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Uyarı
Kanal D, Ah Kalbim programı, 2-4 Mayıs ve 7, 10, 13 Haziran 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
CNN Türk, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
TV8, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
ATV, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
Kanal Türk, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
TGRT, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
Show TV, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
Haber Türk, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
Star TV, parfüm reklamı, çeşitli tarihler (26 Nisan)
ATV, Yalnız Değilsin programı, 1, 7 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Star TV, İbo Show programı, 6 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
ATV, Gülbence programı, 2 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005)
Sinema Türk, Kıvrıl Fakat Bükülme filmi, 26 Ocak 2005 ((26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005)
Program durdurma
Cine-5, Fantasy, Power Flower, Insatiable Wives ve Passions Desire filmleri, 12, 13, 14 Aralık 2004 (4, 10, 18, 26, 31 Mayıs 2005) (1 kez)
14- 3984 Sayılı Yasanın 4756 Sayılı Yasayla değişik 4. maddesinin “Kadına, güçsüzlere ve küçüklere karşı şiddetin ve ayırımcılığın teşvik edilmemesi”ne ilişkin (u) bendini ihlalden;
Savunma
Kanal 7, haber bülteni, 8 Nisan 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Uyarı
Flash TV, Kim Haklı Düşünce Kampı adlı program, 1-4 Nisan 2005 (7 Nisan)
ATV, Yalnız Değilsin programı, 1, 7 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, A Takımı, 29 Ocak ve 12 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, Köpek dizisi, 23, 28 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2005)
ATV, Ana haber bülteni, 20 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005)
15- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Yayınların şiddet kullanımını özendirici veya ırkçı nefret duygularını kışkırtıcı nitelikte olmaması”na ilişkin (v) bendini ihlalden;
Savunma İstemi
Flash TV, Düşünce Kampı, 15-17 Nisan 2005 (23 Haziran)
Star TV, Ana haber bülteni, 14 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Özgür Radyo (Ankara), Radyo Tamircisi programı, 26 Eylül 2004 (7-8 Mart 2005)
Uyarı
Star TV, Z Raporu programı, 11 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Memleketim TV, 17 Mayıs 2005 ve 25 Haziran 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
STV, Ana haber bülteni, 24 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Can TV (Diyarbakır), Müzik programı, 4 Ocak 2005 (4, 10, 18, 26, 31 Mayıs)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Yarışma programı 12 Nisan 2005 (13, 20 Nisan)
Kanal D, haber bülteni ve Güne Başlarken programı, 2, 3 Ağustos 2005 (13,20 Nisan)
Flash TV, Kim Haklı Düşünce Kampı adlı program, 1-4 Nisan 2005 (7 Nisan)
Kuzey TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Trabzon TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Kanal Bordo Mavi, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
Kadırga TV, haberler, 6 Nisan 2005 (13 Nisan)
ATV, Köpek dizi film, 23 ve 28 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2005)
Kanal 6, Şakamaka programı, 20 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2005)
Show TV, Haber bülteni, Saba Tümer’le Bu Gece, Güne Merhaba; 13, 14 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Flash TV, Alternatif programı, 9 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
TSES TV, Alt yazı mesajı, 16 Ekim 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal Türk, Ana haber bülteni, 13, 15 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Gün FM (Diyarbakır), program, 12, 21 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
ATV, Bizim Evde Ne Oluyor programı, 28 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Pazar Sürprizi, 20 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Pazar Keyfi programı (7 Mart 2005)
ATV, Gülbence programı, 9, 15, 18, 22 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
ATV, Savaş Ay’la A Takımı, Sokak Arası programı, 26 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
ATV, Ana haber bülteni, 13 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005)
Program durdurma
ATV, Gülbence programı, 28 Ocak 2005 (31 Mayıs) (1 kez)
Star TV, ana haber bülteni, 14 Ocak 2005 (26 Nisan) (1 kez)
16- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Suç örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerinin yansıtılmaması”na ilişkin (y) bendini ihlalden;
Uyarı
Star TV, Z Raporu programı, 11 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
ATV, Köpek dizi filmi, 21 Mayıs 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
Haber Türk. Bugün haber programı, 17 Haziran 2005 (30 Haziran ve 5 Temmuz 2005)
17- 3984 sayılı yasanın 4756 sayılı yasayla değiştirilen 4. maddesinin “Gençlerin ve çocukların fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimini zedeleyecek türden programların, bunların seyredebileceği zaman ve saatlerde yayınlanmaması”na ilişkin (z) bendini ihlalden;
Savunma istemi
Kanal D, Kadının Sesi programı, 13-16 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
ATV, Haber bülteni, 30 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Star TV, Haber bülteni, 18, 30 Mayıs ve 3 Haziran 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Show TV, haber bülteni, 16, 25 Nisan ve 14 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal D, “Ölüm Uyanışı” adlı yabancı film, 19 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal D, “Sihirli Annem” adlı dizi film, 16 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
TGRT, Haber bülteni, 24 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Lig TV, Maraton programı, 8 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 18 Haziran 2005 (23 Haziran)
ATV, Ana haber bülteni, 15 Ocak ve 5 Şubat 2005 (8 ve 15 Haziran 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı; 28 Mayıs, 3 Haziran ve 11 Haziran 2005 (8 ve 15 Haziran 2005)
Kanal D, Kadının Sesi programı, Aralık 2004, Şubat 2005 (31 Mayıs 2005)
Kanal D, İkinci Bahar Gönüllerde yarışma programı, 22, 27, 28 Nisan 2005 (31 Mayıs)
Kanal 7, haber bülteni, 20 Mart 2005 (26 Nisan)
Star TV, haber bülteni, 20 Mart 2005 (26 Nisan)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? programı, Mart ve Nisan 2005 (7 Nisan)
Moviemax 2, Kill Bill yabancı filmleri, 4, 6 Şubat 2005 (7 Nisan)
Kanal 7, Haber bülteni ve hafta sonu haberleri, 7 Aralık 2004 (17, 23 Mart 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir miyim? Programı, 15, 16 Mart 2005 ((17, 23 Mart 2005)
Show TV, Bir Prens Aranıyor, 15, 16, 17, 21 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
Uyarılar
Show TV, Cennet Mahallesi dizi filmi, 28 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
ATV, Tek adlı film, 1 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
ATV, Aşka Sürgün dizi filmi, 18 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
CNN Türk, Haber bülteni, 30 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal D, program tanıtımı, 17 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal Türk, Hızlı ve Cesur filmi, 13 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal Türk, Türkiye Rekora Koşuyor programı, 14 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz)
Sky Türk, haber bülteni, 7 Mayıs 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Kanal D, Ah Kalbim programı, 25, 26, 28 Nisan 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Show TV, Serap Ezgü İle Biz Bize programı, 11 Nisan 2005 (26 Nisan)
ATV, Aliye adlı dizi, 8, 13, 15, 22 Mart 2005 (26 Nisan)
STV, Ana haber bülteni, 20 Mart 2005 (26 Nisan)
Show TV, Sabah Yıldızları programı, 31 Mart 2005 (13 ve 20 Nisan)
ATV, Köpek dizi filmi, 23, 28 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2003)
Star TV, Dertler Derya programı, 21-23-28, 7-9 Mart 2005 (17, 23 Mart 2003)
Kanal 6, Şakamaka programı, 20 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2003)
Kanal Türk, Katil Doğanlar filmi, 27 Şubat 2005 (17, 23 Mart 2003)
Kanal 7, Evlere Şenlik programı, 30 Kasım-1,2 Aralık 2004 (7-8 Mart 2005)
Kanal D, Sihirli Annem dizi filmi, 4,6,7 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
ATV, Yalnız Değilsin programı, 31 Ocak ve 9, 10 Şubat 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal 6, Yorumcu programı, 29 Kasım 2004 (7-8 Mart 2005)
TGRT Haber, Ana haber bülteni, 28 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal Türk, Ana haber bülteni, 13, 15 Ocak 2005 (7-8 Mart 2005)
Kanal D, Beyaz Atlı Prens programı (7 Mart 2005)
Kanal D, Sahte Gelin programı, 1 Mart 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Bir Prens Aranıyor programı (7 Mart 2005)
XTV, Size Anne Diyebilir Miyim programı (7 Mart 2005)
ATV, Bizim Evde Ne Oluyor programı, 28 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Show TV, Pazar Sürprizi programı, 20 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
ATV, Gülbence programı, 9, 15, 18, 22 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Lig TV, Maraton programı, 19 Eylül 2004 ve 27 Şubat 2005 (7 Mart 2005)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Programı, 18-27 Aralık 2004 (26 Ocak, 9 ve 16 Şubat 2005)
Haber Türk, 13 Ajansı Haber Bülteni, 10 Aralık 2004 (18 Ocak 2005)
Program durdurma
Kanal 7, Ana haber bülteni, 20 Mart 2005 (23 Haziran 2005) (1 kez)
Show TV, Bir Prens Aranıyor programı, Mart 2005 (8 ve 15 Haziran 2005) (3 kez)
Kanal D, Size Anne Diyebilir Miyim? Yarışma programı, 21, 22 Mart 2005 ve 2, 4 Nisan 2005 (31 Mayıs 2005) (1 kez)
Star TV, Ana haber bülteni, 4 Ekim 2004 (26 Ocak, 9 Şubat ve 16 Şubat 2005) (1 kez)
Star TV, Pokemon çizgi filmi, 26-31 Ekim ve 1 Kasım 2004 (26 Ocak, 9 Şubat, 16 Şubat 2005) (1 kez)
Kanal D, Otomobil reklamı (18 Ocak 2005) (1 kez)
Star TV, Otomobil reklamı (18 Oak 2005) (1 kez)
CNBC-e, Otomobil reklamı (18 Ocak 2005) (1 kez)
NTV, Otomobil reklamı (18 Ocak 2005) (1 kez)
Para cezası
Star TV, Haber bülteni, 20 Mart 2005 (30 Haziran, 5 Temmuz 2005)
Moviemax 2, Kill Bill yabancı filmleri, 4, 6 Şubat 2005 (23 Haziran 2005)
Show TV, reklam filmi, 2 Aralık 2004 (26 Nisan 2005)
CNBC-e, Şey adlı yabancı film, 12 Kasım 2004 (13 ve 20 Nisan)
18- 3984 Sayılı Kanununun 4. maddesinde yer alan “Radyo, televizyon yayınları, genel ahlaka uygun olarak kamu hizmeti anlayışı çerçevesinde yapılır” hükmüne aykırı yayın yamaktan;
Savunma istemi
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 11 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
Uyarı
Kanal D, Gönüllerde İkinci Bahar yarışma programı, 16 Nisan 2005 (13 ve 20 Nisan)
Kanal D, Sabah Sabah Seda Sayan programı, 15 Mart 2005 (17, 23 Mart 2005)
19. Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesinin ‘Yayıncı Sorumlulukları’ başlıklı 7. maddesinin 1. bendinin (a) fıkrasında yer alan “Program hizmetleri edebe aykırı olmayacak ve pornografi içermeyecek” hükmü ile Uydu Yayını Lisans ve İzin Yönetmeliğinin ‘Uydu Platform İşletmecilerinin Yükümlülükleri’ başlıklı 7. maddesinin (a) bendinde yer alan “Kamu hizmeti anlayış ve sorumluluğu içinde Atatürk ilke ve inkılaplarına, Anayasada ifadesini bulan Atatürk Milliyetçiliğine bağlı, Cumhuriyet ilkelerine saygılı, Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, Türkiye Cumhuriyetinin varlık ve bağımsızlığına, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne ve demokratik kurallara uygun yayınların iletilmesini sağlamakla yükümlüdürler” ve (g) bendinde yer alan “Üst Kurulca uygun bulunmayan yurtdışı kaynaklı yayınları iletmemekle yükümlüdürler” hükümlerini ihlal iddiasıyla Digitürk yayın buketi içinde yurtdışı çıkışlı olarak yayın yapan Adult Channel, Exotica TV, Playboy TV, Rouge TV’nin yayın buketinden çıkarılmasına karar verildi. (SON)