İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Özgür Gündem Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılan RSF Türkiye Temsilcisi ve bianet İfade Özgürlüğü Raportörü Erol Önderoğlu’nu yargıladığı davada beraat kararı verdi. Savcı kararı temyiz etti.
Erol Önderoğlu ile birlikte TİHV Başkanı Dr. Şebnem Korur Fincancı ve yazar Ahmet Nesin’in de yer aldığı davada, geçici yayın yönetmenleri “Örgüt propagandası”, “Suç ve suçluyu övmek” ve “Suç işlemeye alenen tahrik” iddialarıyla 14 yıl 6 ay hapis istemiyle yargılanıyorlardı.
Nöbetçi yayın yönetmenlerinden Erol Önderoğlu ve Şebnem Korur Fincancı 20 Haziran 2016’da tutuklandı, 10 gün sonra 30 Haziran 2016’da serbest bırakıldı. Ahmet Nesin ise bir gün sonra, 1 Temmuz 2016’da tahliye edildi.
9 Ekim 2018 tarihinde gerçekleşen duruşmada mahkeme, Fransa’da yaşayan Nesin’in ifadesinin beklenmesine karar verdi. Yargılama 28 Ocak 2019 tarihinde devam etti.
27 Şubat günü gerçekleşen dokuzuncu duruşmada esas hakkında mütalaasını açıklayan duruşma savcısı, Korur-Fincancı, Önderoğlu ve Nesin’in “terör örgütü propagandası yapmak”, “suç işlemeye tahrik”, “suçu ve suçluyu övme” suçlamalarıyla cezalandırılmalarını istedi.
Bir sonraki duruşma 15 Nisan’da gerçekleşti. Duruşmada, Erol Önderoğlu savunma yaptı. Mahkeme, Şebnem Korur-Fincancı’nın ve avukatların savunma yapması için tarihine ertelendi.
17 Temmuz günü gerçekleşen celsede Şebnem Korur-Fincancı savunmasını yaptı. Avukatlar Fikret İlkiz, Özcan Kılıç, Meriç Eyüboğlu ve Ömer Kavili sırasıyla beyanlarını sundular.
Duruşma sonunda kararını açıklayan mahkeme, sanıklar Şebnem Korur Fincancı, Erol Önderoğlu ve Ahmet Nesin’in üzerlerine atılı “terör örgütü propagandası yapma”, “suç işlemeye alenen tahrik etme” ve “suçu ve suçluyu övme” suçlamalarından ayrı ayrı beraatlerine hükmetti.
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyası 3 Mayıs 2016’da başladı. 7 Ağustos 2016’da sona erdi.
Kampanyaya katılan 56 nöbetçi yayın yönetmeninden 49’una soruşturma açıldı, 11 takipsizlikle sonuçlandı, 38 dosya davaya dönüştü.
38 nöbetçi yayın yönetmeni 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun (TMK) 7/2 maddesi (Terör örgütü propagandası yapmak) ve 6/2 maddesini (Terör örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basma veya yayınlamak) ihlalden hakim karşısına çıktı.
3 Kasım’da İstinaf mahkemesi 3. Ceza Dairesi, Özgür Gündem dayanışma kampanyasına katıldıkları için 10 gün hapisten sonra yargılanan RSF temsilcisi ErolOnderoglu, TTB Başkanı, Şebnem Korur Fincanci ve gazeteci Ahmet Nesin hakkında Temmuz 2019’da verilen beraat kararını bozdu (3 Kasım).
Yeniden yargılama 3 Şubat’ta başlayacak (13 Kasım).
Yeniden yargılamanın 3 Şubat’ta görülen ilk duruşmasında, mahkeme İstinaf Mahkemesi’nin bozma kararına uyarak Korur-Fincancı, Önderoğlu ve Nesin’in dosyalarının İstanbul 23 Ağır Ceza Mahkemesi’nde Eren Keskin, Zana Kaya, İnan Kızılkaya ve Kemal Sancılı’nın yargılandığı Özgür Gündem ana davasıyla birleştirilmesini için yazı yazılmasına karar verdi. Bir sonraki duruşma 6 Mayıs’ta (3 Şubat).
Yeniden yargılamanın 6 Mayıs’ta gerçekleşmesi beklenen ikinci duruşması Covid-19 salgını tedbirleri kapsamında 30 Eylül’e ertelendi (5 Mayıs).
30 Eylül’de görülen duruşmaya katılan Erol Önderoğlu ve Şebnem Korur Fincancı, önceki savunmalarına ek olarak yeni bir beyanlarının olmadığını beyan ettiler. Mahkeme yurt dışında bulunan Ahmet Nesin’in savunmasının alınması için talimat yazılmasına ve tanık İnan Kızılkaya’nın dinlenmesi için tebligat çıkarılmasına karar verdi. Bir sonraki duruşma 1 Şubat’ta (30 Eylül).
1 Şubat’ta görülen duruşmada mahkeme dosyadaki eksiklerin tamamlanmasına karar verdi. Bir sonraki duruşma 14 Haziran’da (1 Şubat).
Reddi hakim talebi
Erol Önderoğlu, Gezi Davasında Osman Kavala’ya müebbet, yargılanan diğer yedi kişiye de 18 yıl hapis cezası veren İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi heyetindeki üye hakim Murat Bircan’ın AKP’nin Samsun’dan milletvekili aday adayı olduğunun ortaya çıkması sonrasında Özgür Gündem davasından reddini istedi.
Önderoğlu’nun avukatları Fikret İlkiz ve Tora Pekin mahkemeye verdikleri dilekçede “Murat Bircan’ın tarafsızlığından kuşku duyduklarını” söyledi. Avukatlar dilekçede, Bircan’ın adaylığı döneminde bafra55.net gazetesine verdiği ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a olan bağlılığını açıkça kamuoyuna duyurduğu demeçleri sıraladı.
Fikret İlkiz ve Tora Pekin, bir üst mahkeme olarak AYM kararına uymayan, muhalif siyasilerin ve hak savunucularının davalarında cezalar veren, kendi hakkında haber yapan gazetecilere dava açan hakim Akın Gürlek’in başkanı olduğu İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesine itiraz etti. Akın Gürlek talebi reddetti (6 Haziran).
14 Haziran’da görülen duruşmada, mahkeme Ahmet Nesin hakkında yurt dışına yazılan istinabe evraklarının dönüşünün beklenmesine karar verdi. Bir sonraki duruşma 19 Ekim’de (14 Haziran).
19 Ekim’de görülen duruşmada, mahkeme reddi hakim talebinin değerlendirilmesi için dosyanın üst mahkemeye gönderilmesine karar verdi. Bir sonraki duruşma 1 Şubat 2023’te (19 Ekim).
1 Şubat 2023
1 Şubat’ta görülen duruşmada, mahkeme hakim Murat Bircan hakkında bir önceki duruşmada yapılan reddi hakim talebinin reddedildiğini belirterek davayı erteledi (1 Şubat).
12 Ekim 2023 tarihinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen duruşmada mahkeme, Ahmet Nesin’in ifadesinin alınması için yurt dışına yazılan talimat cevabının beklenmesine karar vererek davayı, 20 Şubat 2024 tarihine ertelendi (12 Ekim).