“Medya Özgürlüğü ve Bağımsız Gazetecilik İzleme ve Haber Ağı” (BİA²) Medya Gözlem Masası, 2004 Yıllık Raporu’nu yayımladı.
2004 Yıllık Raporu, daha önce yayımlanan üç aylık Gözlem Raporlarının bulgularına dayanıyor.
32 sayfalık rapor, 115 davayı ve 222 gazetecinin durumunu, “saldırı ve tehdit”, “gözaltı ve tutuklamalar”, “dava ve girişimler”, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi”, “RTÜK uygulamaları”, “düzenleme ve hak aramalar” ve “sansüre tepkiler” başlıklarıyla ele alıyor.
BİA² 2004 Yıllık Raporu
Saldırı ve tehdit
İnternet ortamında yayın yapan Tunceli merkezli www.munzurhaber.netsitesi, 26 Aralık’ta belirlenemeyen kişilerce “Bu site ömrünü tamamlamıştır” notuyla sabote edildi (hacklendi). Yönetmen Hüseyin Aygün, sitenin daha önce de en az 20 kez saldırıya uğradığını açıkladı.
23 Aralık’ta, İstanbul Güneşli’deki bir arsada, “Hürriyet Medya Plaza”ya yöneltilmiş kalaşnikof marka otomatik tüfek düzeneği bulundu..
“Günlük Evrensel” gazetesi muhabiri Sultan Özer Ankara Kızılay’da 7 Aralık’ta Ezilenlerin Sosyalist Platformu’nun (ESP) düzenlediği eylemi izlerken dövüldü, Adli Tıp Kurumu’ndan bir gün iş göremez raporu aldı. Özer, kendisine vuranı görmediğini ancak çevresinde polis ve gazetecilerden başka kimse bulunmadığını söyledi, polislerle ilgili suç duyurusunda bulundu.Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), sendikanın Disiplin Kurulu Üyesi de olan Özer’e saldırıyı kınadı.
Konya’da yayımlanan “Memleket” gazetesi muhabiri Murat Gülmez, 4 Aralık’ta sokak ortasında saldırıya uğradı, hastanede tedavi gördü. Gülmez’in şehirlerarası otobüs şirketlerinin şehir içi servis hizmeti vermemeleriyle ilgili haberi nedeniyle saldırıya uğradığı tahmin ediliyor. Polis olayla ilgili soruşturma başlattı. Konya Gazeteciler Cemiyeti, saldırıyı kınadı.
Kocaeli Üniversitesi’nde sol görüşlü öğrencilerle ülkücüler arasında 29 Kasım’da çıkan kavgayı izlemeye giden Dicle Haber Ajansı (DİHA) Kocaeli muhabiri Turgay Süsem, ülkücülerin saldırısı üzerine başından ve elinden yaralanınca hastaneye kaldırıldı.
11 Kasım’da, “Hürriyet” gazetesi muhabiri Şaban Sevinç, bir insan hakları heyetinin, Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu’nun hazırladığı Azınlık Raporu ile ilgili Cumhuriyet Halk Partili (CHP) milletvekili Turan Tüysüz ile yaptığı görüşmeyi sorduğu için tehdit edildi. Parlamento Muhabirleri Derneği (PMD), gazeteciyi tehdit eden Tüysüz’ü kınadı.
25 Eylül’de, polis İstanbul Saraçhane’deki Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) eylemini izleyen “Cumhuriyet” gazetesi muhabiriGökçe Uygun’un yüzüne ve ağzının içine biber gazı sıktı ve sırtına vurdu. Saldırıyı, ÇGD İstanbul Şubesi, TGC ile TGS kınadı.
24 Eylül’de, Özgür Yurttaş Hareketi eylemini izleyen “Mersin” gazetesi muhabiri Hakkı Çat coplandı, fotoğraf makinesi kırıldı ve gözaltına alınmakla tehdit edildi. Mersin Gazeteciler Cemiyeti saldırıyı kınadı.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İl Başkanı Ebubekir Gülaçar ve ailesiyle ilgili yolsuzluk iddialarına yer veren Van “Şehrivan” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Aziz Aykaç tehdit edilince, 13 Eylül’de Savcılığa suç duyurusunda bulundu.
DİHA Van muhabiri Ubeydullah Hakan, kendisini sık sık tehdit ettiğini iddia ettiği bir polisi fotoğraflardan teşhis ederek Savcılığa şikayet etti.
28 Mart yerel seçimleri kampanyası döneminde yazdığı yazılar nedeniyle AKP Ordu Milletvekili Enver Yılmaz ve çevresinden tehdit aldığını öne süren yerel “Güneş” gazetesi sahibi Nedim Kovan, 3 Eylül’de şikayetçi oldu. Aynı gün, “Cumhuriyet” gazetesi muhabiri Erdoğan Erişen de Çamsan Şirketi ile ilgili haberinin ardından, “Sabah” gazetesi muhabiri Engin Özkurt ile birlikte saldırıya uğramış ve şikayetçi olmuştu. Ordu Gazeteciler Cemiyetide bir bildiri ile saldırıyı kınadı.
Yerel “Yeni Alanya” gazetesinin Dim Medya Center binasına, 27 Ağustos akşamı silahlı saldırı düzenlendi. Gazete yönetim kurulu Başkanı Mehmet Ali Dim, “Saldırının yayınlarımızla bağlantılı olduğunu düşünüyorum” dedi. Saldırının sorumluları bulunamadı.
Antalya’nın Kemer İlçesi’nde yayımlanan “Kemer Gözcü” gazetesi çalışanları, 1 Ağustos, sabaha karşı, gazete merkezine gelen bir kişinin kendilerini tehdit ettiğini öne sürerek, şikayetçi oldu. Yazı İşleri Müdürü Saffet Yenigün, bir haber nedeniyle Kemer Ayışığı Tesisleri Genel Müdürü Hakkı Aydın’ın bazı kişilerle çalışanları tehdit ettiğini söyledi. İddiaları kabul etmeyen Aydın, “Gazete sahipleri gazetecilikle ticari ilişkilerini karıştırıyorlar” dedi.
Okmeydanı’nda polisle NATO karşıtları arasında 28 Haziran’da yaşanan kovalamacayı izlerken polislerce dövülen “Günlük Evrensel” muhabiriUğraş Vatandaş, şikayet için 12 Temmuz’da Şişli Cumhuriyet Savcılığına başvurdu. Şikayet henüz davaya dönüşmedi.
26 Haziran’da, Gaziantep’te yayımlanan haftalık “Beyaz Sayfa” gazetesi sahibi Erdal Çelik, gazete bürosunda iki kişinin bıçaklı saldırısıyla kollarından ve sırtından yaralandı. Çalışanlardan Sedat Güler’in kolu sıyrıldı. Saldırganlar Çelik’in cep telefonu alarak ayrılırken binaya molotof kokteyli fırlattı. Tedavi gören gazeteci saldırganları tanımadığını söyledi. Gazeteci Çelik, soruşturmanın sonuç vermemesi ile ilgili, “Maalesef Türkiye’nin bir gerçeği de bu” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Bülent Arınç, 14 Nisan’da düzenlenen basın toplantısında bir gazetecinin sorduğu soruya kızarak”şeyini şey ettiğimin şeyi” şeklinde bir söz sarf etti, daha sonra da cevabın maksadını aştığını söyledi.
28 Mart’ta, Diyarbakır’da oylarının çalındığı iddiasıyla yapılan eylemi izleyen “SKY Türk” ve “Show TV” kameramanı Hakim Çetiner, “Show TV” muhabiriŞaban Boz, “Söz” gazetesi ve “Söz TV” muhabirleri Beşir Arız, Faysal Karadeniz, Ahmet Bulut ve Bayram Bulut, DİHA kameramanı Mehmet Şirin Hatman ve muhabiri Bahire Karataş ve “Gün TV” muhabiri Fırat Düzgün sivil polis oldukları iddia edilen kişilerin saldırısına uğradılar. Emniyet Müdürü Orhan Okur sorumluları bulacağına söz verdi. 7 Haziran’da gazetecilerin ifadelerine başvurulurken Aralık başında Basın Savcısı ile görüşen tanık Nevzat Bingöl’e, “İfaden ve suç duyurun dosyada yok. Yeni bir dilekçe ver, dosyana koyayım” dendi. Dayak cezasız kaldı.
8 Mart’ta “Asılsız Ermeni Soykırımı İddialarıyla Mücadele Federasyonu”ndan 5-10 kişilik bir grup, Şişli’deki “Agos” gazetesi önünde İstiklal Marşı okuyarak siyah çelenk bıraktı. Polis, ülkücü grubun tehdidinden önce gazeteyi arayarak güvence verdi.
26 Şubat’ta, Ülkü Ocakları’na bağlı bir grup, Ermenice ve Türkçe yayımlanan haftalık “Agos” gazetesi önünde, sloganlarla gazeteyi ve Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’i tehdit etti. Dink, “Suç duyurusunda bulunmayacağım. Devletin gözü önünde oldu” dedi. İnsan hakları kurumlarının şikayeti üzerinde Şişli Savcılığı, 21 Ekim’de, Düşünce Suçuna Karşı Girişim Sözcüsü Şanar Yurdatapan’ı ardından da Dink’i dinledi.
“Star TV” futbol yorumcusu ve eski hakem Ahmet Çakar, 25 Şubat’ta Mecidiyeköy Sağlık Ocağı önünde aracına binerken silahlı saldırıya uğradı. Çakar, “Kimseden şüphelenmiyorum. Yorumlarımdan dolayı birileri veya bir kişi sinirlenerek yapmış olabilir, hepsini lanetliyorum” dedi. Kaçar’a saldıranlar bulunamadı.
Gözaltı ve tutuklamalar
23 Aralık’ta, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, NATO Zirvesi öncesinde gözaltına alınan ve “Kongra-Gel üyeliği” iddiasıyla suçlanan DİHA çalışanları ile gözaltına alınan “Özgür Halk” dergisi yazı işleri müdürü Barış Güllü’nün davaları birleştirildi. Güllü’yü tahliye eden mahkeme, davaya 31 Mayıs 2005’te devam edecek.
Bir ay önce askerden dönen “Alınterimiz” gazetesi eski yazı işleri müdürüYaşar Çamyar, Şişli Asliye Ceza Mahkemesi’nin yayımlanan yazılarla ilgili para cezalarını hapse çevirmesi üzerine 17 Aralık’ta tutuklandı. Bayrampaşa Özel Tip Cezaevi’ne gönderilen Çamyar’ın, özellikle Terörle Mücadele Yasası’nın (TMY) “terör örgütü propagandası”nı cezalandıran 7/2 maddesinde çok sayıda davası bulunuyor.
Ceza İnfaz Kanunu tasarısının Mecliste görüşülmesini engellemek için Ezilenlerin Sosyalist Platformu’nun eylemini izlerken gözaltına alınan Bilim Eğitim Estetik Kültür Sanat Araştırmaları Vakfı (BEKSAV) kameramanı Serap Kervancı, “Atılım” gazetesi çalışanları Burcu Gümüş, Selver Orman, Seda Aktepe, Nuray Kesik, Ufuk Han ve “Dayanışma” dergisi sahibi Ersin Sedefoğlu, “Marksist Leninist Komünist Partisi üyeliği” iddiasıyla 10 Aralık’ta tutuklandı. TGS, ÇGD ve Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma Platformu uygulamayı kınadı. Tahliye başvuruları 17 Aralık’ta reddedildi.
Altı yıl hapiste kaldıktan sonra yeni Türk Ceza Kanunu’ndaki (TCK) lehte düzenlemeler nedeniyle tahliye edilen Wernicke Korsakoff hastası gazeteciMustafa Benli, 7 Aralık akşamı, geçmişte “Hedef” dergisinde yayımlanan yazılar nedeniyle, Çorum Terörle Mücadele Şubesi polislerince gözaltına alındı. Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde (DGM), TCK’nın 312. maddesi gereğince dava açılan gazeteci, Şartlı Af ile askıya alınan iki basın dosyasının Emniyette düşümü yapılmadığı için üç saat gözaltında kaldı.
“Kongra-Gel üyeliği” iddiasıyla evinden gözaltına alınan “Ülkede Özgür Gündem” gazetesi yazarı Suna Parlak, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi’nde dört gün gözaltında kaldıktan sonra 8 Aralık’ta tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, Parlak’ın gözaltına alınmasını hukuksuzluk olarak nitelendi.
Kato Dağı’na giden canlı kalkanları izlerken tutuklanan DİHA Van muhabiriVedat Kurşun, Hakkari Kapalı ve Bitlis E Tipi Cezaevlerinde kaldıktan sonra 22 Kasım’da tutuksuz yargılanmak üzere tahliye oldu. Hakkari girişinde 15 Ekim’de tutuklanan gazeteciye, “kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla dava açıldı.
Beş yıl hapis yattıktan sonra, yedi ay önce yeniden tutuklanan Wernicke Korsakoff hastası gazeteci Mustafa Benli, yeni TCK’daki lehte düzenlemeler nedeniyle Edirne F Tipi Cezaevi’nden 21 Kasım’da tahliye oldu. 1998’de tutuklanarak 12 yıl 6 ay hapse mahkum edilen “Hedef” dergisi eski yazı işleri müdürü Benli, sağlık nedeniyle 17 Ocak 2003’te tahliye olmuş, bir yıl sonra yeniden tutuklanmıştı.
“Atatürk’e hakaret ettiği” iddiasıyla 15 ay hapse mahkum “Milli Gazete” eski yazarı Hakan Albayrak cezasını tamamlayarak 13 Kasım’da tahliye oldu. Uyum Yasaları kapsamı dışında tutulan 5816 Sayılı “Atatürk Aleyhinde İşlenen Suçlara İlişkin Kanunu” uyarınca cezalandırılan yazar, Ankara Kelecik Cezaevi’nde altı ay yattı. Yargıtay, Albayrak’ın cezasını onarken yazı işleri müdürü Mehmet Terzi’nin 15 aylık hapis cezasının paraya çevrilmesini istemişti.
2001’de “TİKKO üyeliği” iddiasıyla tutuklanan ve 15 yıl hapisle cezalandırılan”İşçi Köylü” gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Memik Horuz’un ise, yeni TCK’dan yararlanma başvuruları sonuçsuz kaldı. Tekirdağ F Tipi Cezaevi’nde tutulan Horuz’un Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne yaptığı başvuru ise kabul edildi.
“Tevhit-Selam örgütü yöneticisi” olduğu iddiasıyla 17.5 yıl hapse mahkum edilen ve Topluma Kazandırma Yasası’ndan yararlanmasına izin verilmeyen gazeteci Nureddin Şirin, yeni TCK’deki örgüt suçlarına verilen cezaların yarı yarıya indirilmesinden yararlanarak 4. Kandıra F Tipi Cezaevi’nden tahliye edildi.
26 Ekim’de, DİHA muhabiri Reşat Ok, Habur Sınır Kapısı’ndan geçiş yapmak isterken gözaltına alındı. Sorgusunun ardından Silopi Sulh Ceza Mahkemesi’nce tutuklanan Ok, halen Diyarbakır D Tipi Cezaevi’nde. İlk duruşma 3 Şubat 2005’te yapılacak.
Kandil Dağı’nda KONGRA-Gel militanları ile röportaj yaptığı için 15 Ekim’de gözaltına alınan “Hürriyet” gazetesi muhabiri Sebati Karakurt, Cumhuriyet Savcılığı’nca serbest bırakıldı. TGC, İçişleri Bakanlığı ve Cumhuriyet Savcılığı’nı göreve çağırdı. Basın Konseyi ise, gözaltını “vahim bir hukuk ihlali” olarak değerlendirdi. 10 Ekim’de “Hürriyet Pazar” ekinde çıkan “Kandil’de kadın bilinci Kürtçülüğü aştı” başlıklı röportaj nedeniyle gözaltına alınan Karakurt’tan polis çektiği fotoğrafları istedi.
Tunceli’de canlı kalkan grubunu izleyen “Cumhuriyet” gazetesi ve “Doğan Haber Ajansı” muhabiri Ferit Demir ile İHA muhabiri Haydar Yavuzak, Cihan Haber Ajansı’ndan Ali Haydar Gözlü, “Günlük Evrensel” gazetesinden Cem Emir ve NTV muhabiri Ercan Tapaç, 6 Ekim’de, iki saat süreyle gözaltında tutuldu. Gözaltı tutanağı verilmeyen gazetecilerden üçü Elmalı Jandarma Karakolu’na dava açtı. DİHA muhabirleri Burhan Ekinci ve Mücahit Yalçında asker kulübesinde tutularak engellendi. Habercilerin şikayeti henüz sonuç vermedi.
25 Eylül’de, sivil polisler Kadıköy’de “Barış ve Demokrasi Buluşması” konulu etkinliği izlemek isteyen DİHA muhabirleri Sedat Suna ve Ertuş Bozkurt’u gerekçe göstermeden gözaltına aldılar. Gazeteciler 6 saat sonra serbest kaldı.
Su Yayınları’nın eski sahibi ve “Birgün” gazetesi yazarı Melih Pekdemir, 18 Ağustos gecesi “ifadesinin alınması için” evinden gözaltına alındı, Mersin Emniyet Müdürlüğü’nde bir gün tutuldu, ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı. “Fetullah’ın Copları” kitabının yayıncısı Pekdemir’in, “yayın yoluyla hakaret” iddiasıyla Akçaabat’ta açılan dava ile ilgili ifade için arandığı ve “adresinde bulunmadığı” gerekçesiyle hakkında gıyabi tutuklama emri çıkarıldığı iddia edildi.
Van Emniyet Müdürlüğü basılarak uyuşturucu sanıklarının kaçırılması ile ilgili gelişmeleri izleyen “Günlük Evrensel” gazetesi muhabirleri Özkan Zülfikarile Şerif Karataş, 10 Temmuz’da, şüpheli şahıs oldukları gerekçesiyle gözaltına alındılar. Gazete yöneticileri ve İHD Van yöneticilerinin devreye girmesiyle gazeteciler, bir saat sonra tutanaksız serbest kaldılar.
Dört gün gözaltında kalan İstanbul “Anadolu’nun Sesi Radyosu” Yayın Yönetmeni Selda Yeşiltepe, 9 Temmuz’da ifade verdikten sonra Beşiktaş Ağır Ceza Mahkemesi Savcılığı’nca serbest bırakıldı. Eminönü Sarayburnu’da üç kişi ile birlikte gözaltına alınan Yeşiltepe, Türkiye’de ve beş Avrupa ülkesinde 1 Nisan’da yapılan operasyonlarda, “Ekmek ve Adalet Dergisi’nde bulunduğu iddia edilen bir diskette adı geçtiği” gerekçesiyle gözaltına alınmıştı.
İstanbul DGM Başsavcılığı’nın arama izniyle DİHA Yönetim Kurulu BaşkanıUğur Balık ve aylık “Özgür Halk” dergisi Sahibi Barış Güllü, “KONGRA-GEL örgütü ile bağlantı” iddiasıyla 12 Haziran’da tutuklandı. İtiraz üzerine gazeteciler 6 gün sonra tahliye edildiler.
8 Haziran’da, İstanbul DGM Başsavcılığı’nın izniyle ve “KONGRA-GEL örgütü ile bağlantıları araştırmak” gerekçesiyle DİHA’nın İstanbul bürosuna gelen polis, DİHA, “Ülkede Özgür Gündem” ve “Özgür Halk” dergisi çalışanlarından 25 kişiyi gözaltına aldı.
Kartal E Tipi Cezaevi’nde kalan “Devrimci Demokrasi” dergisi sahibi ve sorumlu yazı işleri müdürü Mahir Zengin, ailesi kesinleşen 10 milyar 600 milyon TL. tutarındaki para cezasını ödeyince 28 Mayıs’ta tahliye edildi. Gazeteci, iki yargılamada hükmedilen para cezasını ödemediği için bir hafta önce tutuklanmıştı.
9 Haziran’da, hakkındaki bir ifade nedeniyle dört aydır tutuklu bulunan aylık”Kültür Sanat Yaşamında Tavır” dergisi ve İdil Kültür Merkezi sahibiMuharrem Cengiz’in İstanbul 3 No’lu DGM’deki yargılamasında, dosya Ekim 2003’te DGM personel aracına yönelik Bakırköy’de girişilen bombalı saldırı davası ile birleştirildi.
NATO Zirvesi öncesi polisin “Emniyete başvuruları sağlansın” yazısı üzerine harekete geçen Harbiye Karakolu, TRT yönetiminin izniyle 26 Mayıs’ta sekiz TRT çalışanını gözaltına aldı. Çalışanlardan dördü aynı gün serbest kalırken, İsmail Hakkı Uzun, İlhan Şencan, Basın Yayın ve İletişim Emekçileri Sendikası (Haber-Sen) üyesi Mehmet Demir ve İbrahim Uzunertesi güne kadar askerlik sorunu veya isim benzerliği gibi gerekçelerle gözaltında tutuldular.
“Radyo Dünya” spikeri Yeter Cemile Gündoğdu, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “Savaş çıkabilir, bunu ben de engelleyemem” açıklamasına yer verdiği gerekçesiyle 25 Mayıs’ta gözaltına alındı. Terör propagandası yapmakla suçlanan Gündoğdu, DGM Nöbetçi Savcılığına ifade verdikten sonra serbest kaldı.
Ardahan’ın Göle İlçesi’nde 23 Nisan Bayram kutlamalarında “Yeşil Göle”gazetesi yazı işleri müdürü Ulviye Kılıç gazete dağıtırken, “halkı tahrik etme” iddiasıyla gözaltına alındı, iki saat sonra ifadesi de alınarak serbest bırakıldı.
21 Nisan’da, Niğde’de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’a destek için Gazeteciler Cemiyeti’nden şehitliğe yürümek isteyen gazetecilere izin verilmedi. Cemiyet binasının önündeki açıklamada “Vali İstifa” sloganı atılması üzerine “Bor FM”Radyosu sahibi ve Gazeteciler Cemiyeti Disiplin Kurulu üyesi Necmi Pişkingözaltına alındı.
Eski başbakanlardan Tansu Çiller’in oğlu Mert Çiller’in korumasını basın yoluyla tehdit ettiği iddiasıyla verilen 146 günlük hapis cezasını tamamlayan gazeteci Sinan Kara, Urla Kapalı Cezaevi’nden 21 Mart’ta tahliye oldu.
Edremit’te yayımlanan “Körfezin Sesi” İnternet sitesi Genel Yayın Yönetmeni Doğan Doğan bir köşe yazısı nedeniyle 6 Ocak’ta gözaltına alındı, altı saat sonra serbest bırakıldı. Salih Günardı’nın “Amirine, memuruna söyledik” başlıklı yazıda, “makam kullanılarak baskı yapılmasını, devletin fakir insanlara verdiği kömüre göz koyulması, yasadışı yollarla ülkeye giren mültecileri gece vakti kapılarını açarak kaçmalarının sağlanması” eleştiriliyordu. Gazeteci, gözaltı ile ilgili şikayeti sonuç vermeyince AİHM’e başvurdu.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) üyelerinin Taksim’deki basın açıklamasını izlerken, polisin tartakladığı bir kişiyi görüntüleyen “NTV”muhabiri Hilmi Hacaloğlu 4 Mart’ta gözaltına alındı. Hacaloğlu, gözaltındayken Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde polislerce dövüldü. Adli Tıp raporuna göre, gazetecinin “elinde lezyon, sol topukta zedelenme, sağ dirsekte ezilme” tespit edildi. Polislerle ilgili soruşturma hala sürüyor.
Başbakan Tayip Erdoğan, yılbaşı akşamı kendisine soru soran “Vatan”gazetesi muhabiri Nuri Sefa Erdem’in üstüne yürüyüp, “Edepsizlik yapma!” dedi. ÇGD; Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Basın Konseyi, Başbakanı protesto etti.
Dava ve Girişimler
30 Aralık’ta, Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesi Savcısı, Ocak 2003’te çıkan “Akıntıya Karşı Yazılar” kitabının yazarı gazeteci Fikret Başkaya’nın “Devleti tahkir ve tezyif” iddiasıyla üç yıl hapisle cezalandırılması, kitabı yayımlanan Maki Basın Yayın Şirketi sorumlusu İsmet Erdoğan ve editörüÖzden Bayram’ın ise beraat etmelerini istedi.
Tunceli’de yayın yapan “Munzur Haber” gazetesi sahibi Hüseyin Aygün, 13 Kasım’da gazetede çıkan “Evimi Yaktılar” başlıklı yazı nedeniyle 28 Aralık’ta Savcılığa ifade verdi. İl Jandarma Komutanlığı’nın suç duyurusu üzerine Aygün, gazete sorumlu yazı işleri müdürü İnan Yılmaz için de geçerli olan “askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif” iddialarını yanıtladı. Şikayette, Basın Kanunu’na aykırı olarak basım aletlerinin müsaderesi isteniyor. Çatışmada evi roketle zarar gören bir köylünün haberi suça gerekçe gösteriliyor.
24 Aralık’ta, Van Asliye Ceza Mahkemesi, haber izlerken gözaltına alınan ve “firari sanık” olduğu iddiasıyla DİHA muhabiri Ubeydullah Hakan hakkında açılan davanın duruşmasında muhabirin el konulan fotoğraf makinesinin iadesi için açtığı dava dosyasının incelemesine karar verildi.
“Türkiye’de ve Avrupa’da Yazın” dergisi Genel Yayın Yönetmeni Doğan Özgüden, gazeteci-yazar Emin Karaca ve yazı işleri müdürü Mehmet Emin Sert’e açılan ve Kasım 2002’den beri süren “tahkir” davası, yeni TCK’nın yürürlüğe girmesini bekleyecek. 22 Aralık’ta İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, yeni TCK’nın sanıklar lehine hükümler getirdiği, bu nedenle yasanın yürürlüğe girmesini beklemeye karar verdi. Davaya 5 Nisan 2005’te devam edilecek.
16 Aralık’ta, Doğubeyazıt’ta yayımlanan “Ararat’ın Sesi” gazetesi, “27 Kasım Kutlandı” başlıklı yazı ve PKK lideri Abdullah Öcalan’ın fotoğrafına yer verildiği için toplatıldı. Toplatma, TCK’nın 312/2 ve Basın Kanunu’nun 25. maddelerine dayandırıldı.
16 Aralık’ta, Adana “Radyo Dünya” sunucusu Yeter Cemile Gündoğdu ve yayın müdürü Fatih Demir yayında PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “Savaş çıkabilir, bunu ben de engelleyemem” sözlerine yer verdikleri gerekçesiyle açılan “terör propagandası” davası savunma için 3 Şubat 2005’e ertelendi.
Adalet Bakanlığı, İnternational Herald Tribune gazetesinde yayınlanan “Türkiye’deki Kürtler Ne İster” başlıklı ilana ilişkin gazete kupürlerini, 15 Aralık’ta Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdi. Basın Savcısı Kürşat Kayral, soruşturma başlattı.
14 Aralık’ta, Ortaca Asliye Hukuk Mahkemesi, Dalaman MOPAK Kağıt-Karton Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin çevre kirliliğine yol açtığı ve çalışanların haklarını görmezden geldiği yolundaki haber ve yazıları nedeniyle, Muğla “Güney Ege” gazetesine açtığı 100 milyar liralık tazminat davasını, yayın sürdüğü gerekçesiyle açılan 200 milyar liralık diğer dava ile birleştirdi. Haber ve yazılar nedeniyle Genel Yayın Yönetmeni Hasan Karaçelik, Yazı işleri müdürü Nuri Tımbıl ve köşe Yazarı Yüksel Sarı yargılanıyor. Davaya 24 Şubat 2005’te devam edilecek.
“Datça Haber” eski sahibi Sinan Kara, Kaymakam Savaş Tuncer’i mesai saatlerinde denize girerken görüntülemekten verilen 86 milyon ön ödeme para cezasını ödemediği için 14 Aralık’ta Datça Sulh Ceza Mahkemesi’nde yargılandı. “Kişiyi rahatsız etmek, ayıp ve çirkin görünen yerlerini görüntülemek” iddiasıyla açılan davaya 14 Ocak 2005’te devam edecek. Kara için 15 gün hapis veya para cezası isteniyor.
10 Aralık’ta, Z.S isimli kızın kaçırılması ile ilgili yayınlar nedeniyle Çanakkale’de yayın yapan “Burası Çanakkale”, “Boğaz”, “Gündem”,”Kalem”, “Haber”, “Olay” ve “Aynalı Pazar” gazetelerine, “18 yaşından küçük mağdurun fotoğrafının yayımladıkları” gerekçesiyle birer milyar lira para cezası verildi.
9 Aralık’ta, Siirt Asliye Ceza Mahkemesi, Bingöl depremi haberiyle ilgili “Valilik tekzibini zamanında yayımlamadığı” için yargılanan ve halen askerliğini yapmakta olan “Özgür Siirt” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürüMuharrem Nas’ın ifadesini bekliyor. Yargılamaya 17 Şubat 2005’te devam edilecek.
9 Aralık’ta gazeteci Sinan Kara’nın cezaevindeyken yazdığı “Sinan’ın Kara Kitabı”nda “Kaymakama sövdüğü” gerekçesiyle yargılanmasına devam edildi. Sonraki duruşma 9 Ocak 2005’te.
Haftalık “Demokrat İskenderun” gazetesi yazı işleri müdürü Ersen Korkmaz ile Türkiye Komünist Partisi (TKP) yöneticisi Necmettin Salaz’ın “Askeri ve emniyeti tezyif” iddiasıyla yargılandığı dava dosyası 9 Aralık’ta bilirkişiye gitti. İskenderun 2. Asliye Ceza Mahkemesi, panele ait bant kaydının bir bilirkişi heyetince incelenmesine karar verdi. Davaya 1 Şubat 2005’te devam edilecek. Korkmaz, “Kürtlerin Önderi Alındı Faşistlere Teslim Edildi” başlıklı haberden sorumlu tutuluyor.
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “Savaş Çıkabilir, Bunu ben de engelleyemem” şeklindeki gazete haberi radyo programında okunduğu için “Radyo Dünya”ya açılan şirket feshi davasında mahkeme, radyo yetkililerine açılan “örgüt propagandası” davasının sonucunu beklemeye karar verdi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın açtığı ve 8 Aralık’ta görülen davaya 9 Şubat’ta devam edilecek.
“Kıbrıs’tan sonra Kürdistan mı?” başlıklı yazısı nedeniyle “Zafer” gazetesi yazarı Halil Eyyüboğlu ve yazı işleri müdürü Atilla Konukoğlu’ya, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın açtığı “hakaret” davası karara kaldı. Gaziantep 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 6 Aralık’ta görülen davadan gazetecilerin 3 yıldan 8 yıla kadar hapsi isteniyor. Karar duruşması 22 Şubat 2005’te görülecek. Aynı yazı nedeniyle Gaziantep 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan ve 20 Aralık’ta görülecek bir davada ise Eyüboğlu, Konukoğlu ve gazete sahibi İsmet Atar’dan 10 milyar lira manevi tazminat isteniyor.
Aralık başında, Tunceli Asliye Ceza Mahkemesi, 2002’deki Newroz kutlamalarında anadilde eğitim hakkını savunan Tunceli eski Baro Başkanı ve “Tunceli’de Munzur Haber” gazetesi sahibi Hüseyin Aygün’e ve 14 kişiye açtığı davayı eksikliklerin giderilmesi için 18 Ocak 2005’e bıraktı. “Cumhuriyeti tahkir ve tezyif” ve “Kanunun suç saydığı fiili övmek” ile suçlanan Aygün’ün beş yıla kadar hapsi isteniyor. Gazeteci “ülkedeki ve Tunceli’deki uygulamaları eleştirmek ve topluluğa slogan attırmak” ile suçlanıyor.
23 Kasım’da, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun, “Milli Gazete” eski yazarıSelahattin Aydar’a TCK 312/2. maddeden verilen hapis cezasını oyçokluğuyla bozdu. 8 yıllık kesintisiz temel eğitimle ilgili bir yazıdan Aydar’a İstanbul 6. No’lu DGM’si, 20 ay hapis ve para cezası verilmişti. Aydar, 11 Eylül 2001’de çıkan “Çocuklarımıza sahip çıkalım” başlıklı yazısında, “dinsizliğin revaçta olduğu yıllarda dindarlara manevi işkenceler yapıldığı”nı ileri sürdü. Aydar, “Allah diyenlere hakaret ediliyordu, hatta Kuran’ı bile Müslümanların elinden nasıl alırız planları yapılıyordu” demişti. Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 25 Mayıs’ta yerel mahkemenin kararını oyçokluğu ile onamıştı.
“Kürt Meselesinde Durum-9” başlıklı yazı nedeniyle “Fabrika” dergisi yazı işleri müdürü Sevda Ergin’e, tanık olarak ifade verdikten sonra da yazarZeki Tombak’a açılan ve birleştirilen “Kongra-Gel propagandası” davası 23 Kasım’da beraatla sonuçlandı.
Leyla Zana ve kapatılan Demokrasi Partisi (DEP) milletvekillerinin tahliye edilmemesini eleştirdiği için sanatçı Ferhat Tunç’a açılan ve son duruşması 2 Aralık’ta görülen “tahkir” davası, “Yeniden Özgür Gündem” gazetesi sorumlu müdürü Mehmet Çolak’ın ifadesinin alınması için 9 Mart 2005’e ertelendi. “Bir Devrimci Leyla ve Bir Şarkı” başlıklı yazıda “Derin Yargı” ifadesi nedeniyle Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanan Sanatçı Tunç ve Çolak’ın, 3 yıl hapisleri isteniyor.
“Dersim” dergisi yöneticileri Kemal Mutlu ve Ali Ekber Coşkun’a, “Mülki amire verilen beyannameye aykırı yayın yapmak” iddiasıyla İzmir Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan dava 23 Kasım’da beraatla bitti. Mahkeme, eski yasada yer alan suç tipinin 5187 Sayılı Basın Kanunu ile ortadan kalktığına karar verdi. Gazeteciler, Haziran 2002’de Kürtçe yazılara yer verdikleri için Basın Kanunu’na aykırı davranmaktan yargılandı..
20 Kasım 2003’teki bombalı saldırı sonrası Levent’teki HSBC Bankası’nın çevresinde görüntü alan “Show TV” muhabiri Özgür Uzun ile kameramanıMustafa Güvenç, Mayıs 2004’te önce hapis cezasına mahkum oldu; hapis ceza daha sonra 606 milyon para cezasına çevrildi. Gazetecilerin, “Emniyet şeridi ile çevrilen kahvehaneye girerek çekim yaptıklarını” açıklayan İstanbul 2. Sulh Ceza Mahkemesi, “yetkililerin emirlerine riayet etmedikleri” iddiasıyla ceza verdi.
Eski Başbakanlardan Tansu Çiller’in oğlu Mert Çiller’in korumasını tehdit etmekten hapis yatan “Sabah” gazetesi eski muhabiri Sinan Kara’nın, mahkum edilmesi yönünde tanıklık yapan iki kişinin ifade değiştirmeleri üzerine açtığı davaya, 9 Kasım’da devam edildi. Datça Asliye Ceza Mahkemesi, Kara’nın tanıklarını dinlemesi için duruşmayı 22 Şubat’a erteledi.
Kasım başında, İstanbul Başsavcılığı, “Milliyet” gazetesi muhabirleri Tolga Şardan ve Gökçer Tahincioğlu ile gazete Sorumlu Yayın İşleri Müdürü Eren Güvener hakkında “çıkar amaçlı suç örgütleri kanununa muhalefet” suçundan 2’şer yıldan 3’er yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açtı. Alaattin Çakıcı hakkında yürütülen soruşturmada, “gizliliği ihlal” ettikleri iddiasıyla gazeteciler için 4422 sayılı Yasanın 10/1-2 maddesi uyarınca 3 yıla kadar hapis isteniyor.
3 Kasım’da Gerger Asliye Ceza Mahkemesi, Adıyaman’da çıkan “Gerger Fırat” gazetesi sahibi ve sorumlu yazı işleri müdürü Hacı Boğatekin’i, gazetenin bir sayısında “tarih ve adres yazmadığı” için 500 milyon liralık ön ödeme para cezası verdi. Ceza ödenmezse yargılamaya 12 Ocak 2005’te devam edilecek. İddianamede yanlış bilgilerin yer aldığını savunan gazeteci, cezayı ödemeyi reddediyor. Adalet Bakanlığı, 31 Ağustos’ta yayımlanan”Çete Devlet” başlıklı köşe yazısından gazeteciye “devleti tahkir ve tezyif” iddiasıyla dava açılmasına izin verdi.
Yargıtay-MİT-Çakıcı ilişkileri ile ilgili Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya’nın Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamayı yayımlayan “Hürriyet” gazetesine, “Hazırlık soruşturmasını ihlal ettiği” gerekçesiyle 20 milyar lira ön ödemeli para cezası verildi. Bağcılar Cumhuriyet Savcılığı, gazeteye “Yargıyı etkileme” başlıklı 5187 Sayılı Basın Kanunu’ nun 19. maddesini uyguladı. Gazeteci Sedat Ergin, 29 Ekim günkü köşesinde, cezanın 22 Ağustos’ta Özkaya’nın sözlerinin manşetten vermesiyle yaşandığını yazdı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’dan sonra danışmanı Cüneyt Zapsu’nun “Günlük Evrensel” gazetesine açtığı karikatür davasının görülmesine Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 27 Ekim’de başlandı. Gazete sahibiFevzi Saygılı, sorumlu yazı işleri müdürü Taylan Bilgiç, köşe yazarıBahadır Özgür ve karikatürist Sefer Selvi’nin yargılandığı davaya 23 Şubat 2005’te devam edilecek.
Ekim sonunda Yargıtay 8. Ceza Dairesi, bir kitapçıkta 17 Ağustos 1999 depremini “ilahi adalet” olarak tanımlayan “Yeni Asya” gazetesi sahibiMehmet Kutlular ile “Satanizm ya da Kemalizm” yazısında “Kemalist düşünceyi savunanları Satanistlere benzettiği” gerekçesiyle “Selam”gazetesi yazarı Nureddin Şirin’e verilen hapis cezalarını oyçokluğuyla onadı.
“Sivil darbe girişimi ve Ankara’da Irak savaşları” kitabıyla “devlet sırrını ifşa ettiği” iddiasıyla hakkında dava açılan gazeteci-yazar Fikret Bila ve kitabın yayıncısı Ümit Gürtuna 26 Ekim’de beraat etti. Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği’nden gelen yazıya dayanarak, suçun unsurlarının oluşmadığına karar verdi. Bila ve Gürtuna, 12,5 yıl hapis istemiyle yargılanıyordu.
21 Ekim’de, yerel “Yeni Oluşum” gazetesi yazı işleri müdürü Ahmet Aksoy,AKP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Kaplan’ın oğlu Ahmet Kaplan ve Suruç AKP İlçe Başkanı Mahmut Deniz ile ilgili Yatılı İlköğretim Bölge Okulu haberi nedeniyle hakim karşısına çıktı. Haberde okul müdürü Fevzi Çelik Kaya’nın “ihale rantı yüzünden tartaklandığı” iddiasına yer verilmişti. Aksoy’un savunmasını alan Suruç Asliye Ceza Mahkemesi, davaya 10 Şubat 2005’te devam edecek.
20 Ekim’de, Ankara 12. İdare Mahkemesi, RTÜK’ün “bölücülük” ve “düşmanlığa tahrik” iddiasıyla 30 gün yayın durdurma cezası verdiği ve yayınını 18 Ekim’de kestiği İstanbul “Anadolu’nun Sesi” radyosu ile ilgili oybirliğiyle yürütmeyi durdurma kararı verdi. RTÜK’ün cezayı erken uyguladığını açıklayan mahkeme, işlemler için yeterli süre tanınmadığını belirtti. RTÜK, kararında, radyodan istediği savunmanın eline ulaşmadığını iddia etse de, radyo yetkilileri, ellerinde savunmalarını posta ile yasal sürede gönderdiklerine dair belge bulunduğunu açıklayarak yargıya başvurmuştu.
20 Ekim’de, Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi, “Günlük Evrensel”gazetesine bir karikatür nedeniyle 22 Eylül’de verdiği 10 milyarlık manevi tazminat cezasının gerekçeli kararını açıkladı. Nisan 2003’te yayımlanan “AKP’nin derin başkanı” başlıklı yazıya eşlik eden çizer Sefer Selvi’ye ait karikatür “kişilik haklara saldırı” iddiasıyla cezalandırılmıştı.
Kapanan “Datça Haber” gazetesi sahibi iken “Kaymakamlığa iki adet gazete vermediği” için hapis yatan gazeteci Sinan Kara, aynı gerekçeyle yargılandığı davadan, eski Basın Kanunu’ndaki bu düzenleme değiştiği için bu kez beraat etti. 7 Eylül’de, Datça Asliye Ceza Mahkemesi, yasa değiştiği için Yargıtay’dan dönen dosyayı 5187 Sayılı Basın Kanunu’na göre yorumlayarak gazeteciyi akladı. Kara’ya, 18 Ocak ile 26 Aralık 2000 döneminde çıkan 14 gazete sayısını “en büyük mülki amirine yayını takip eden çalışma günlerinde teslim etmediği” gerekçesiyle dava açılmıştı.
Copla tecavüz iddiası üzerine açılan davayı haberleştirdiği gerekçesiyle verilen 91 milyon ön ödemeli cezayı ödemediği için dört yıl önce dava açılan”Demokrat İskenderun” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Ersen Korkmaz, 21 Eylül’de aynı cezaya çarptırıldı. Basına kapalı yargılamayı değil, İHD Şubesi’nde mağdur avukatlarının basın açıklamasını haberleştirdiğini savunan gazeteci, 27 Eylül’de kararı temyiz etti. İskenderun 2. Asliye Ceza Mahkemesi, cezayı Yargıyı Etkileme başlıklı Basın Kanunu’nun 19/2 maddesinden verdi.
Eski Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile ilgili “dizginlemek” ifadesini kullandığı için yargılanan Marmaris “Değişim” gazetesi sorumlu yazı işleri müdürüMehmet Yürek, 5 Ekim’de beraat etti. Marmaris 2. Asliye Ceza Mahkemesi, hakaret kastı bulunmadığını ve ifadelerin eleştiri kapsamında olduğuna karar verdi.
5 Ekim’de, İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi, “örgüte yardım ve yataklık”tan verilen yaklaşık 10 milyarlık para cezasını bozması üzerine, “Alınteri”gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Sakine Yalçın “terör örgütü propagandası” iddiasıyla yargılanmaya başlandı. Terörle Mücadele Yasası’nın (TMY) 7/2. maddesinden 5 yıl hapis istemiyle yargılanan Yalçın, 24 Şubat 2005’te yeniden hakim karşısına çıkacak. Yalçın, “Zeynel Karataş Ölümsüzleşti” başlıklı haberde “Türkiye Komünist Partisi Marksist Leninist-örgütüne propaganda ile yardım” etmekle suçlanıyor.
Eskişehir’de yayımlanan “Sakarya” gazetesine, “Cumhuriyet” gazetesi çizeri Musa Kart’a ait ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı kedi şeklinde gösteren bir karikatürüne yer verdiği için Eylül’de dava açıldı. Sakarya gazetesi sahibiÜstün Ünüdür ve yazı işleri müdürü Hakkı Sağlam, Eskişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 10 milyarlık manevi tazminat istemiyle yargılanacaklar. Kart, Başbakanı kedi kılığında yumağa dolanmış halde çizmişti.
Kapatılan “Yeniden Özgür Gündem” bürosunda gözaltına alınan gazete dağıtımcıları ile DİHA’nın üç muhabirine Terörle Mücadele Yasası’nın 7. maddesinden açılan dava 30 Eylül’de görevsizlikle sonuçlandı. Yargılamaya, İzmir 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde “suç olan fiili övmekle” ilgili TCK’nın 312/1 maddesinden 3 Şubat 2005’te başlanacak.
“Manisalı Gençler Davası” yargıçlarından Manisa Adalet Komisyonu Başkanı Mehmet Yılmaz ile Manisa Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulu’na atadığı Manisa davasında yargılanan polislerin avukatları Emin Uz ve Halit Moralıoğlu’nun “Cumhuriyet” gazetesine açtığı davaları görüşen Yargıtay 4. Dairesi, oybirliğiyle “basın özgürlüğü” ve “kamu yararı”na vurgu yaparak kararı bozdu. Yargıtay’ın bu kararı, Cumhuriyet gazetesinde 29 Eylül’de duyuruldu.
21 Eylül’de, “Milliyet” muhabiri Tolga Şardan, “Çakıcı-MİT-Yargıtay” konulu haberleri nedeniyle “polis marifetiyle” götürüldüğü Ankara Başsavcılığı’nda savcı Şemsettin Özcan’ın karşısına çıktı. Aynı konuda “Sabah” gazetesi muhabiri Ünsal Ergel ve “Zaman” gazetesi muhabiri Ercan Gün’e de soruşturma açıldı.
22 Eylül’de, Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi, 5 Nisan 2003’te yayımlanan karikatür nedeniyle “Günlük Evrensel” gazetesini Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a 10 milyarlık manevi tazminat ödemeye mahkum etti. Cezaya “AKP’nin derin başkanı” başlıklı yazıya eşlik eden çizer Sefer Selvi’ye ait karikatürün “kişilik haklarına saldırı” oluşturması gerekçe gösterildi. Başbakanın danışmanı Cüneyt Zapsu da aynı karikatür nedeniyle 5 milyarlık dava açtı.
Yargıtay 9. Dairesi’nin, “Atılım” gazetesi eski çalışanı Asiye Zeybek Güzel’e “örgüt üyeliği” iddiasıyla verilen 12 yıl 6 ay hapis cezasının usulden bozulmasının ardından davaya 1 Eylül’de yerel mahkemede devam edildi. Yargıtay’ın Zeybek’in gözaltında işkence gördüğü iddiasıyla açtığı ancak tanık olarak yer aldığı dava sonucunun beklenmesini kabul eden mahkeme, davaya 20 Nisan 2005’te devam edecek.
10 Eylül’de 14. Ağır Ceza Mahkemesi, “Yeniden Özgür Gündem” gazetesi yazarı Ragıp Zarakolu ve sorumlu müdürü Mehmet Çolak’ın, Kuzey Irak’ta Kürt Federasyonu tartışmaları ile ilgili yazdığı “Sana Ne?” yazısından yargılandıkları davada görevsizlik kararı verince yargılamaya TCK’nın 312/2 maddesinden 2 Mart 2005’te Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edilecek. Gazete sahibi Ali Çelik Kasımoğulları ile Çolak’a “terör örgütü propagandası” ile suçlanan başka yazılardan 7 milyar lira para cezası verildi.
Eylül başında, gazeteci Mehmet Ali Birand’a “PKK/Kongra-Gel örgütüne yardım ve yataklık” iddiasıyla dava açıldı. Davaya, 8 Nisan’da CNN Türk’te yayınlanan “32. Gün” programında Abdullah Öcalan’ın avukatlarıyla yapılan söyleşi gerekçe gösterildi. Davadan, programa katılan Öcalan’ın avukatları da yargılanacaklar.
20 Ağustos’ta, Tunceli’den “Munzur Haber”, “Tunceli’nin Sesi”, “Halkın Sesi”, “Tunceli’de Emek” gazeteleri ile “Işkın” dergisine 9 Haziran’da yürürlüğe giren Basın Kanunu gereği, “zorunlu bilgileri zamanında Cumhuriyet Savcılığı’na bildirmedikleri” için 2’şer milyar ön ödemeli para cezası verildi. Ceza 10 gün içinde ödenmezse dava açılacak. İstanbul’da yayımlanan aylık “Siyasi Gazete”ye de aynı gerekçe ile 500 milyon lira ön ödemeli para cezası verildi.
İstanbul’dan yayın yapan “Özgür Radyo”, “düşmanlığa tahrik” iddiasıyla RTÜK’ün verdiği 30 günlük yayın durdurma cezası nedeniyle 18 Ağustos gecesi sustu. Ceza, 27 Ağustos 2003’deki “Konuşan Sayfalar” programında Günlük Evrensel gazetesinden okunan bir haber ile “etnik ayrımcılığa sevk ve kin ve düşmanlığa tahrik edilmesi…” iddiasıyla verildi. Haberde, Adana’da Demokratik Halk Partisi (DEHAP) üyelerinin düğününe saldırı düzenlenmesi konu ediliyordu.
İzmir Barosu’nun “Kantar” eki için, “Adliye’nin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif” iddiasıyla başlatılan soruşturma süreci, Adalet Bakanlığı izin vermeyince 23 Haziran’da takipsizlikle sonuçlandı. Nisan 2004’te Avukatlar Günü dolayısıyla yayımlanan ekteki vampir resminden Cem Koç karikatürist, Avukat Hasan Yalçın ise sorumlu yazı işleri müdürü olarak soruşturmaya uğramıştı.
Yargıtay 4. Ceza Dairesi, gazetede yayımladığı ilanın karşılığını isterken, Datça’daki bir Emlakçıyı yayınla tehdit etmekten ceza alan “Datça Haber”gazetesi sahibi Sinan Kara’ya verilen 2 yıl 26 günlük hapis cezasını bozdu. 28 Nisan 2004’de alınan bozma kararı, İzmir’de yaşayan gazeteciye Temmuz sonunda ulaştı. Daire, bozmaya hükmün TCK’nın 308/2. ve 61. maddesi yerine 192/1. maddesinden tesis edilmesini gerekçe gösterdi.
23 Temmuz’da, Ardahan Asliye Ceza Mahkemesi, “Yeni İstiklal” gazetesi yazı işleri müdürü Bülent Kılıç’a, gazetenin iki sayısında künyeye yer vermediği için 500 milyon lira para cezasına mahkum etti. 7 Temmuz’da Eski Basın Kanunu’nu uygulayan ve 10 milyar liralık ön ödeme tebligatı çıkaran mahkeme, karar duruşmasında sanık lehine yapılan düzenlemeyi esas aldı. Gazeteci cezayı ödedi.
20 Temmuz’da, aylık “Kültür Sanat Yaşamında Tavır” dergisi, Ceza ve Tevkif evleri Genel Müdürü Ali Suat Ertosun’a Üstün Hizmet Madalyası verilmesini eleştiren bir karikatür nedeniyle 15 gün süreyle kapatıldı. İstanbul 2 No’lu DGM dergi sahibi Muharrem Cengiz ile yazı işleri müdürü Ahu Zeynep Görgün’e de toplam 4 milyar 725 milyon lira para cezası verdi.
15 Temmuz Yargıtay 8. Ceza Dairesi, İstanbul 3 No’lu DGM’nin gazeteciErdal Taş’a TCK’nın 312/2 maddesinden verdiği cezayı oybirliğiyle bozdu. Daire, ifade özgürlüğünün, “çoğunluk gibi düşünmeme, kurulu düzeni sorgulama, hatta eleştirme hakkını” da kapsadığına işaret etti. Yargıtay, sarsıcı nitelik taşıyan, toplumun çoğunluğunu kızdıran ve tartışmaya yönelten fikirlerin de ifade özgürlüğünün korumasında olduğunu açıkladı.
13 Temmuz’da, Ankara’dan yayın yapan “Radyo İmaj”ın sahibi Adnan Yüce, “yayın izni iptal edilmesine rağmen yayın yapmayı sürdürdüğü” iddiasıyla yargılandığı davadan beraat etti. Hapis ve para cezası istenen Yüce, “TRT radyo yayınlarını engellediği için Aralık 2003’te radyoya yapılan uyarıyı dikkate almamakla” suçlanıyordu.
12 Temmuz’da, 3. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi, “Türkiye’de Cuma” dergisindeki bir yazıdan “astlık-üstlük ilişkilerini zedelemekle”suçlanan gazeteci-yazar Abdurrahman Dilipak ile Mustafa Karahasanoğluiçin takipsizlik kararı verdi. Ancak Askeri Savcısının kararı temyiz etmesi nedeniyle dosya Askeri Yargıtay’a gitti. Davaya Bakırköy Adliyesi bakacak. Suça, 29 Ağustos 2003’te çıkan “Paşalar Laf Dinlemezse” başlıklı yazı gerekçe gösterildi.
10 Temmuz’da, Göle Kaymakamının açtığı hakaret davasını kaybeden 4 yerel gazeteciye icra takibi başlatıldı. Yargıtay kararının beklenmediğini savunan gazetecilerden, “Kuzeydoğu Anadolu” gazetesi sahibi Fakir Yılmaz’ın, 9 milyar 500 milyon liralık icra işlemiyle özel aracı haczedildi. Gazeteciler, Kaymakamlık binasındaki İlçe Nüfus Müdürlüğüne gelen köylülerin, ayakları çamurlu olduğu ve ahır gibi koktukları gerekçesiyle, polis zoruyla dışarı çıkartıldığını yazmıştı.
Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Ekim 2003’te İHD Muş Şubesi’nde yaptığı konuşmadan “KONGRA-GEL örgüt propagandası” yaptığı iddiasıyla yargılanan İHD Diyarbakır Şube Başkanı Selahattin Demirtaş’ı, 6 Temmuz’da beraat ettirdi. 4 yıl hapsi istenen Demirtaş, yerel “Gün” gazetesine verdiği demeç nedeniyle de “Kanunun suç saydığı fiili övmek” iddiasıyla 24 Ocak 2005’te yargılanacak.
312 Generalin açtığı manevi tazminat davasında yasal faiz dahil 900 milyara mahkum olan “Vakit” gazetesi, 25 Haziran’da kararı temyiz etti. “Onbaşı bile olamayacakların general olduğu ülke” başlıklı yazıyı kaleme almaktan tazminata mahkum olan RTÜK üyesi Mehmet Doğan da 28 Haziran’da temyize başvurdu.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İlçe Başkanı Mahmut Deniz’in, “Yeni Oluşum” gazetesi yazı işleri müdürü Ahmet Aksoy’a “hakaret” iddiasıyla açtığı davanın görülmesine, Suruç Asliye Ceza Mahkemesi’nde 24 Haziran’da başlandı. Gazeteciye AKP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Kapan’ın oğlu Ahmet Kaplan da bir dava açmıştı. Her iki dava da, iki yetkilinin Suruç Yatılı İlköğretim Bölge Okulu müdürü Fevzi Çelik Kaya’yı “ihale rantı yüzünden tartakladıkları” iddiasıyla ilgili. Gazetecinin toplam 6 yıla kadar hapsi isteniyor.
9 Haziran’da, Ankara Bölge İdare Mahkemesi, Ankara 8. İdare Mahkemesi’nin İstanbul “Özgür Radyo”ya verdiği 30 günlük yayın durdurma cezası ile ilgili verdiği yürütmeyi durdurma kararını iptal etti. “Günlük Evrensel” gazetesinde çıkan “Katliam gibi saldırı” haberinin programda yer verilmesi üzerine Radyo, 18 Ağustos’tan başlayarak bir ay süreyle yayınına ara vermek zorunda kaldı.
Mart başında yayımlanan “Uzanlar – Bir Korku İmparatorluğu’nun Çöküşü” kitabı nedeniyle hakkında dört dava açılan “Milliyet” gazetesi ekonomi muhabiri Nedim Şener, 3 Haziran’da, İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki hakim karşısına çıktı. Mahkeme, kitabın toplatılmasını reddetti..
15 Haziran’da, DYP eski milletvekili Takiddin Yarayan’a “yayın yoluyla hakaret” ettiği iddiasıyla “Güney” gazetesi sahibi Sami Budak bir milyar 156 milyon lira para cezasına mahkum oldu, yazı işleri müdürü Mehmet Zakir Akdağ beraat etti.
Haftalık “Şehrivan” gazetesinde açlık grevi yapılmasına yol açan 58 milyarlık tekzip davası, 3 Haziran’da beraatla sonuçlandı. Van 1. Asliye Ceza Mahkemesi, “Birinci Dünya Savaşı’nda Ermeni Katliamına Uğramış Mağdurlar Derneği’nin “Nereden Çıktı Ermeni Karşıtı Dernek” başlıklı yazıya gönderdiği tekziple ilgili sürecin usulüne uygun olmadığına karar verdi.
2 Haziran’da, Zonguldak’ın Devrek İlçesi’nde yayımlanan “Bölge Haber”gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü İbrahim Tığ, Kaymakam Süleyman Tapsız’ı Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayet etti. Gazeteci, Kaymakamın “Devrek Postası” gazetesinde “Seviye…Üslup…Diyalog” başlığıyla kaleme aldığı yazıda kendisi ile ilgili “çaylak” kelimesinin kullandığı ve fino köpeği benzetmesi yapıldığını ileri sürdü.
27 Mayıs’ta, “Muş Haber” gazetesi Genel Yayın Koordinatörü Faruk Aktaşile Yazı İşleri Müdürü Berna Aktaş’ın daha önce tazminata mahkum oldukları “İhaleye Fesat Karıştırıldı” başlıklı habere açılan kamu davası düştü.
26 Mayıs’ta Ankara 3. İdare Mahkemesi, RTÜK’ün “Kürt Dili ve Edebiyatı” adlı programı Kürtçe yayımladığı için “Radyo Dünya”ya verdiği bir aylık yayın durdurma cezası ile ilgili yürütmeyi durdurma kararı verdi. Karar radyonun avukatı Meriç Tümer’e beş ay sonra tebliğ etti. Kararda, Türkçe yayın akışı içerisinde Kürtçe hakkında genel bilgilere yer verildiği ve Kürtçe müziğe yer verildiğine işaret edilerek yayınların suç içermediği ve cezanın “hukuka aykırı” olduğu belirtildi. Aynı program nedeniyle radyocu Sabri Ejder Öziç’e 6 ay hapis istemiyle açılan dava beraatla sonuçlanmıştı.
Dördü kuvvet komutanı 312 generalin, “Vakit” gazetesi aleyhine açtığı manevi tazminat davası, 20 Mayıs’ta, gazete sahibi Nuri Aykon, yazı işleri müdürü Harun Aksoy ve yazar olarak kabul edilen Mehmet Doğan’ın 624 milyar lira ödemeye mahkum olmalarıyla sonuçlandı. 624 milyarlık bu ceza, yasal faiz de eklenince 900 milyara çıkıyor. Avukat Hacı Ali Özhan kararı temyiz etti.
“Resmi sıfatlı kişiye hakaret” iddiasıyla yargılanan “Muş Haber” gazetesi sahibi Faruk Aktaş ile yazı işleri müdürü Berna Aktaş, TCK’nın 268. maddeden açılan davadan 13 Mayıs’ta beraat ettiler. Dava, 11 Kasım 2003’te yayımlanan “Çatısız Eğitim” haberi nedeniyle açılmıştı.
Mayıs başında, Halfeti Cumhuriyet Başsavcılığı, Nizip’te yayımlanan “Yeni Oluşum” gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Ahmet Aksoy’a “basın yoluyla hakaret” iddiasıyla dava açılmasını reddetti. Başsavcılık, bu kararı eski Halfeti Kaymakamı Sıtkı Öcal’ın “Kaymakam Efe Kaymakam Olur Mu? Olur” başlıklı yazı ile ilgili şikayeti üzerine verdi.
Bir ihbar üzerine gazeteci Hadi Özışık’ın evinde 2 Mayıs sabahı arama yapıldı. “Uzanlar’a ait 7000 Telsim kontörü arandığı” gerekçesiyle yedi sivil polisin yaptığı aramada bir şey bulunamadı. Mahkeme kararıyla yapıldığı bildirilen arama ile ilgili www.internethaber.com sitesi sahibi Özışık, “bu işin peşini bırakmayacağım” dedi.
Yargıtay 4. Ceza Dairesi, gazetede yayımladığı ilanın karşılığını isterken, Datça’daki bir emlakçıyı yayınla tehdit etmekten ceza alan “Datça Haber”gazetesi eski sahibi Sinan Kara’ya verilen 2 yıl 26 günlük hapis cezasını 28 Nisan’da bozdu. Daire, bozmaya hükmün TCK’nın 308/2. ve 61. maddesi yerine 192/1. maddesinden tesis edilmesini gerekçe gösterdi.
27 Nisan’da, İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi, “Milliyet” gazetesi ekonomi muhabiri Nedim Şener’in kaleme aldığı “Uzanlar – Bir Korku İmparatorluğu’nun Çöküşü” başlıklı kitabın satışına tedbir talebini reddetti.
Nadire Mater’in yazdığı “Mehmedin Kitabı”nı tanıttığı yazısında “devletin askeri kuvvetlerini tahkir ve tezyif” ettiği iddiasıyla yargılanan Mersin “Çınar”gazetesi eski yazı işleri müdürü Güler Yıldız 27 Nisan’da beraat etti.
26 Nisan’da, Batman Asliye Ceza Mahkemesi, “Batman Doğuş” gazetesi sahibi Mahfuz Uyanık, tekzip metnini usule uygun yayınlamama iddiasıyla açılan davada beraat etti.
Welate Mın (Memleketim) ve Halıtbege Cbiri müzik parçaları nedeniyle 30 gün yayın durdurma cezası verilen Diyarbakır “ART” televizyonu, 24 Nisan’da sustu. CHP Diyarbakır Milletvekili Muhsin Koçyiğit, bandrollü bir CD’de yer alan parçanın yayımlanmasına dikkat çekerek, bir soru önergesi verdi.
21 Nisan’da, haftalık “Yeni Asya International” dergisinde yayınlanan “Zelzelelere Denktir Felaketler” yazısında “Din ve mezhep farklılığı gözeterek halkı kin ve düşmanlığa tahrik” edildiği iddiasıyla sorumlu yazı işleri müdürü Mustafa Döküler 1 milyar 840 milyon para cezası çarptırdı ve ceza ertelendi. Türkiye dışında dağıtılan derginin 3 gün süre ile kapatılmasına da karar verildi.
Dokuz buçuk yıl kaldığı cezaevinden yeniden yargılanma talebiyle dilekçe verdiği için 12 yıl hapis istemiyle yargılanan “Özgür Gündem” gazetesi eski Diyarbakır temsilcisi Hasan Özgün, 20 Nisan’da beraat etti.
16 Nisan’da, Ankara 10. İdare Mahkemesi, “canlı bomba” Songül Akkurt’a başsağlığı haberiyle ilgili Malatya “Güneş TV”ye verilen 30 günlük yayın durdurma cezasını durdurdu. RTÜK’ün cezası 30 Mart’ta uygulamaya sokulduğunu için kanal, cezanın bitmesine 11 gün kala yeniden yayınına başlayabildi.
15 Nisan’da, “Muş Haber” gazetesi sahibi Faruk Aktaş “yayın yoluyla hakaret” iddiasıyla 1 yıl 9 ay, yazı işleri müdürü Berna Aktaş da, 7 milyar 340 milyon para cezasına çarptırıldı. Vali Yardımcısı İbrahim Küçük’ün açtığı tazminat davalarından gazetecilere, 21 milyarlık icra emri çıkarılmıştı.
10 Nisan’da, Marmara Bölgesindeki üniversitelerin öğrencilerinin çıkardığıAmigra Dergisi’nin Kocaeli Üniversitesi (KÜ) İletişim Fakültesi’nde dağıtım ve satışına izin verilmedi. Dekan Hasret Çomak, Kürtçe ve Ermenice yazıların yer aldığı derginin yasaklanması kararını, “Kararımız sadece kampus içinde geçerli” diyerek savundu.
6 Nisan’da, İstanbul “Özgür Radyo” Genel Yayın Koordinatörü Füsun Erdoğan, RTÜK’ün kapatma cezasından sonra İnternet üzerinden yayına devam ettiği gerekçesiyle hapisten ertelemeli 4 milyar para cezasına mahkum oldu. Kadıköy 6. Asliye Ceza Mahkemesi, kapalı olduğu halde İnternet üzerinde veri göndermeyi radyo üzerinde yayın olarak değerlendirdi. Karar temyiz edildi.
2 Nisan’da, “Muş Haber” gazetesi sahibi Faruk Aktaş ve yazı işleri müdürBerna Aktaş’a, Valilik icraatları ile ilgili haberler nedeniyle icra geldi. Üç davadan verilen tazminat cezaları nedeniyle 21 milyar 226 milyonluk icra emri tebliğ edilen Aktaş’a, 50 milyara yakın işlem daha yapılması bekleniyor.
22 Mart’ta, Ankara 8. İdare Mahkemesi, “Günlük Evrensel” gazetesinde çıkan “Katliam gibi saldırı” haberi nedeniyle “Özgür Radyo”ya verilen 30 gün yayın durdurma cezasının yürütülmesini “oybirliğiyle” durdurdu. Mahkeme, RTÜK’ün yayın durdurma kararını uygulamaya sokulmasına kadar tanıdığı sürenin (30 Mart) mahkemenin karar almasına yetmeyeceğini, bunun sonucunda ise doğacak zararın telafisinin mümkün olamayacağını bildirdi.
Diyarbakır “Gün FM” ve “Gün TV”ye “yasak müzik parçaları” iddiasıyla açılan 4 dava düştü. Diyarbakır 2. Sulh Ceza Mahkemesi, 11 Mart’ta “3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Yasası”nda 6 ve 7. Uyum Yasaları yoluyla değişikliğe gidildiğini hatırlatarak, yasaya “Mülki idare amirliğinin verdiği yasak kararı, 24 saat içerisinde yetkili Sulh Ceza Mahkemesi hakimi veya savcısı onayına sunulmak zorundadır” hükmünün eklendiğini açıkladı. Yasak olduğu iddia edilen müzik parçaları Ferhat Tunç’un “Vay Beni Vaylar Beni”, “Bir Kanardağ Türküsü”; Sevinç Eratalay’ın “Çav Bella” idi.
Boyabat Halk Kütüphanesi’nde üç yıl önce açtıkları sergide karikatürlerine el konulan ve bir gece gözaltında tutulan karikatüristler Seyit Saatçi ve Aşkın Ayrancıoğlu 11 Mart’ta beraat ettiler. Dava, “Emniyetin tahkir ve tezyif”iddiasıyla açılmıştı.
Bingöl depremi haberiyle ilgili “Valilik tekzibini zamanında yayımlamadığı” gerekçesiyle 15 milyar 906 milyon para cezasına çarptırılan “Özgür Siirt”gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Muharrem Nas’ın cezası, 4 Mart duruşmasında, 23 milyar 850 milyon liraya yükseldi. Asliye Ceza Mahkemesi, “gelecekte suç işlemeyeceği konusunda kanaat getirdiğinden” cezayı erteledi. Mahkemenin tekzibi yayımladığı sayıyı dikkate almadığını savunan gazeteci Nas kararı temyiz etti.
Marmaris’ta çıkan “Değişim” gazetesi yazarı Mehmet Yürek, 6 Mart’ta, “Atatürk’e hakaret” iddiasıyla ertelemeli 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı. Yazı işleri müdürü Kamil Emre Yörekli, yazı çıktığı sırada askerde olduğu için beraat etti.
Gazeteci Sabri Ejder Öziç’in bir yıllık hapis cezası ile ilgili gerekçeli karar, pul parası olmadığından gazeteciye tebliğ edilemedi. Avukat Meriç Tümer,iki ay sonra kararı elden alarak temyiz etti. Adana 5. Asliye Ceza Mahkemesi, Öziç’i 24 Şubat 2003’te Adana “Radyo Dünya”da “Terör eylemlerine asker gönderme, asker bulundurma eğer böyle bir Meclisten alınacaksa, bu Meclis teröristtir” demesi nedeniyle “Meclisin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif”etmekten ceza almıştı.
2 Eylül 2002’den beri yayınını sürdüren “Yeniden Özgür Gündem”gazetesi, 28 Şubat’ta kapandı. Gazete, 545 günlük yayın döneminde dört gün süreyle kapatıldı; yazı işleri müdürü Mehmet Çolak 25 ay hapis cezası; Çolak ile gazete imtiyaz sahibi Ali Çelik Kasımoğulları’na 478 milyar lira para cezasına mahkum oldu. Gazeteye toplam 315 dava açıldı.
26 Şubat’ta Ankara 8. İdare Mahkemesi, Kürtçe şarkı söyleyen ve “Mardinli Tarkan” diye tanınan Ömer İpek ile ilgili haber nedeniyle “ATV”ye verilen uyarı cezasının yürütülmesini durdurdu. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, 25 Şubat’ta RTÜK’e gönderdiği bir yazı göndererek bu uyarının Türkiye’yi zora soktuğunu vurgulayarak işlemin gerekçesini sormuştu.
25 Şubat’ta, “Vatan” gazetesi yazarı Ruhat Mengi, TCK Tasarısı’nda tecavüz ve namus suçlarına ceza indirimi getirilmek istenmesini eleştiren “Tasarı değil skandal” ve “Edep törelerine karşı suçlar” yazıları nedeniyle Ordinaryüs Prof. Sulhi Dönmezer’e 40 milyar tazminat ödemeye mahkum edildi.
24 Şubat’ta, “Cumhuriyet” gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Mehmet Sucu, Dışişleri Bakanlığı’nın “Milli Görüş” ve Fethullah Gülen cemaatleri ile temas kurulmasına ilişkin genelgelerinin yayımlanması nedeniyle yargılandığı davada beraat etti. Avukat Akın Atalay, dava konusu genelgelerin başka gazetelerde de yayımlandığını, devlet sırrı kapsamına girmediğini söyledi.
“ATV” televizyonunda programı sunan Savaş Ay’a ve haber program müdürü Mehmet Akif Koşkun’a, “adliyenin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif” iddiasıyla dava açıldı. Davaya, şarkıcı Gülben Ergen’in geçmişteki bir ilişkisine ilişkin bir video kasetiyle ilgili Savaş Ay’ın “A Takımı” programında sarf ettiği sözler gerekçe olarak gösterildi.
9 Şubat’ta, haftalık “Muş Haber” gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Berna Aktaş ve Genel yayın yönetmeni Faruk Aktaş, “İlde soygun ilçede vurgun” başlığıyla yayımlanan ve engellilerle ilgili bir projede usulsüzlük yapıldığı iddialarına yer veren haber nedeniyle, birer yıl hapis cezasına çarptırıldılar. Ceza paraya dönüştürüldü ve ertelendi. Gazete, yaklaşık on dava kapsamında milyarlarca lira tazminatla karşı karşıya bulunuyor.
TCK’nın 312/2. maddeden yargılanan “Yeni Asya” gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Mustafa Döküler ve “Türkiye Medyası’na Bak” başlıklı yazıyı kaleme alan Faruk Çakır, 9 Şubat’ta beraat ettiler. Yazar Şükrü Bulut’a “Zelzelelerle Denktir Felaketler” yazısına açılan dava ise ertelendi. İstanbul 4 No’lu DGM’sinde görülen dava, “Din ve mezhep farklılığı gözeterek halkı birbirine karşı tehlikeli olabilecek şekilde kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla açılmıştı.
“Kuzeydoğu” ve “Yeşil Göle” gazeteleri ile “23 Şubat” gazetesine ait matbaanın temsilcileri, Göle Kaymakamı Alper Faruk Güngör’ün “tezek kokuyorlar diye köylüleri makamından kovdurduğu”na ilişkin iddialara haberlerinde yer verdikleri için 5 milyar tazminat ödemeye mahkum oldular. 23 Ocak’ta, Ardahan Asliye Hukuk Mahkemesi, “Yeşil Göle” gazetesi sahibiHalis Kılıç ile yazı işleri müdürü kızı Ulviye Kılıç, “23 Şubat” gazetesi matbaa yetkilisi Yavuz Mingan ve “Kuzeydoğu Anadolu” Gazetesi sahibiFakir Yılmaz’ın cezalandırılmalarına karar verdi. Gazeteciler kararı temyiz edeceklerini açıkladılar. Güngör, “kişilik haklarına saldırı” iddiasıyla gazetecilere dava açmıştı.
21 Ocak’ta, İstanbul’dan yayın yapan “Anadolu’nun Sesi” radyosu eski Genel Yayın Yönetmeni Seyfullah Karakurt, DGM Cumhuriyet Savcısı Hadi Salihoğlu’nun, cezaevi operasyonlarıyla ilgili programlar nedeniyle verilen beraat kararını temyiz ettiğini açıkladı. Dava, “halkı birbirine karşı tehlikeli olabilecek bir şekilde kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla 1 yıldan 3 yıla kadar hapis istemiyle açılmıştı.
“Muş Haber” gazetesi Genel yayın yönetmeni Faruk Aktaş’ın saldırıya uğramasıyla ilgili şikayeti Ocak 2004’te takipsizlikle sonuçlandı. Aktaş, saldırıyı Vali yardımcısı İbrahim Küçük’ün bünyesinde çalışan bir grubun düzenlediğini öne sürüyor. Gazeteci yolsuzluk haberleri nedeniyle yargılanıyor.
Düzenlemeler ve hak aramalar
22 Aralık’ta Ordu Cumhuriyet Savcısı Fatih Kocaköseoğlu, Çamsan Şirketi’ndeki tartışmalarla ilgili haberinin ardından dövülen ve üç günlük iş göremez raporu alan “Cumhuriyet” gazetesi muhabiri Erdoğan Erişen’e, kamu davası açılmasına gerek olmadığı, Sulh Ceza Mahkemesi’nde şahsi dava açabileceğini tebliğ etti. 22 Ekim”de hazırlanan belgede, sanık Akın Çiçek için “kasten yaralama” ve “tehdit” suçlarından kamu dava açılmasına gerek olmadığı belirtildi.
20 Aralık’ta Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Umut Davası’nda tutuklu yargılanan Serhan Özmen, Hasan Kılıç, Mehmet Ali Tekin, Ekrem Baytap ile önceki celsede tahliye edilen tutuksuz sanıklar Mehmet Şahin, Fatih Aydın ve Yusuf Karakoç’un savunmalarını vermeleri için duruşmayı erteledi. Gazeteci Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı, Muammer Aksoy ve Bahriye Üçok’un öldürülmesi dahil çok sayıda cinayeti kapsayan dava, Mayıs 2000’de açılmıştı.