Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen bir soruşturma kapsamında, 8 Haziran’da ev ve işyerlerine yapılan baskınlarda 20 gazeteci gözaltına alındı (8 Haziran).
Sekiz günlük gözaltı süresinin ardından gazeteciler, 15 Haziran günü soruşturmayı yürüten savcılığa sevk edildi. Emniyet Müdürlüğündeki ifade alma işlemi sırasında susma haklarını kullanan gazeteciler, savcılıkta ifadelerinin alınmasının ardından Sulh Ceza Hâkimliğine çıkarıldı. Sulh Ceza Hâkimliğinde yeniden ifadeleri alınan gazeteciler, haklarındaki iddiaları reddederek sadece gazetecilik yaptıklarını söyledi.
Hâkimlikteki ifadelerinin ardından, JinNews Müdürü Safiye Alagaş, Mezopotamya Haber Ajansı editörü Aziz Oruç, Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Eşbaşkanı Serdar Altan, Xwebün gazetesi Yazı İşleri Müdürü Mehmet Ali Ertaş, gazeteciler Ömer Çelik, Abdurrahman Öncü, Elif Üngür, İbrahim Koyuncu, Lezgin Akdeniz, Mazlum Doğan Güler, Mehmet Şahin, Neşe Toprak, Ramazan Geciken, Remziye Temel, Suat Doğuhan ve Zeynel Abidin Bulut tutuklandı (16 Haziran).
16 Haziran’da Diyarbakır’da tutuklanan 16 gazetecinin tutukluluklarına 22 Haziran’da itiraz edildi. Yapılan itirazı 16 Ağustos’ta karara bağlayan Diyarbakır 5. Asliye Ceza Mahkemesi, 64. gününde olan tutukluluğun “ölçülü, usul ve yasaya uygun” olduğuna hükmetti (16 Ağustos).
16 Haziran’da tutuklanan 16 gazetecinin tutukluluğuna yapılan ikinci itiraz Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından reddedildi. Hakimlik, 84. gününde olan tutukluluğun “ölçülü” olduğuna hükmetti (8 Eylül).
15’i tutuklu 18 gazetecinin “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması 11 Temmuz ve 12 Temmuz 2023 tarihlerinde Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Savunmalara geçilmeden önce söz alan avukatlar, iddianameyi hazırlayan savcının mahkeme üyesi ile evli olması sebebiyle reddi hâkim talebinde bulundu. Mahkeme, “zaman kaybına yol açacağı” gerekçesiyle talebi reddetti. Tanıkların dinlenmesinin ardından mütalaa veren savcı, tutuklu gazetecilerin tutukluluk halinin devamına karar verilmesini istedi.
Savunmaların ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, tutuklu gazetecilerin tümü hakkında adli kontrol şartıyla tahliye kararı verdi. Ayrıca mahkeme tüm gazeteciler için yurt dışı çıkış yasağı getirdi ve duruşmayı 9 Kasım’a bıraktı (12 Temmuz).
